"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/308 E., 2021/96 K.
DAVALILAR : Hazine vekilleri Mehmet Aydın, Reşat Köse, Mehmet Ali Kaya, Nizip Belediye Başkanlığı
HÜKÜM/KARAR : Kısmen Kabul - Kısmen Ret
Taraflar arasında Mahkemesinde görülen tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili ve katılmalı temyiz yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... dava dilekçesinde; kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan ve bir bölümü Gaziantep İli Nizip İlçesi ..., bir bölümü ... Mahallesi çalışma alanında bulunan taşınmaz bölümlerinin, adına kayıtlı ... Mahallesi 103 ada 458 parsel sayılı taşınmazın devamı niteliğinde olup babasından kendisine taksim suretiyle kaldığını ileri sürerek dava konusu taşınmazların adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davacı lehine zilyetlikle mülk edinme koşullarının araştırılması gerektiğini belirterek, davanın reddini savunmuştur.
2. Dahili davalı ... Başkanlığı cevap dilekçesinde; davanın reddini savunmuştur.
3.Dahili davalı ... cevap dilekçesinde; Türk Medeni Kanunu'nun 713/6 ncı maddesi uyarınca taşınmazın İdare adına tescilini talep ederek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 27.01.2015 tarihli ve 2013/1164 Esas, 2015/60 Karar sayılı kararıyla; davacı lehine zilyetlikle mülkiyet edinme koşulları gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulü ile ... Mahallesi çalışma alanında bulunan fen bilirkişi raporunda (A), (B) ve (C) harfleri ile gösterilen toplam 12.774,92 m2 yüzölçümündeki taşınmaz bölümleri ile ... Mahallesi çalışma alanında bulunan ve aynı raporda (D) (E) ve (F) harfleri ile gösterilen toplam 12.279,17 m2 yüzölçümündeki taşınmaz bölümlerinin davacı adına tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2.Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesi'nin 23.10.2017 tarihli ve 2015/16347 E., 2017/6730 K. sayılı kararıyla; 6360 sayılı Kanun uyarınca ...'na husumet yaygınlaştırılıp dava dilekçesi ve duruşma günü yöntemine uygun şekilde tebliğ edilerek taraf teşkilinin sağlanması gerektiği belirtilerek hüküm bozulmuştur.
B. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin, yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; jeodozi ve fotogrametri uzmanı bilirkişinin kök ve ek raporundan dava konusu A, B, C1, D1, E1, F1 harfli taşınmazların 1973, 1985, 1992, 1999 tarihli hava fotoğraflarında imar ihyaya yönelik tarımsal amaçlı işlendiğinin anlaşıldığı, ziraat bilirkişi raporunun da bu hususu desteklediği gerekçesiyle A, B, C1, D1, E1, F1 harfli taşınmazlar yönünden davanın kabulüne, hava fotoğraflarında tarımsal faaliyet yapılmadığı anlaşılan C2, D2, E2 ve F2 harfli ve davacı adına kayıtlı 458 parsel içinde kalan G harfli taşınmazlar yönünden davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve katılmalı temyiz yoluyla davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; jeodozi ve fotogrametri bilirkişinin dava konusu taşımazların evveliyatının ne olduğunu tespit etmediğini, taşınmazların imar-ihya edilip edilmediğinin dosya kapsamında anlaşılmadığını belirterek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
2. Davacı vekili katılma yoluyla sunduğu temyiz dilekçesinde özetle; bozma kararı öncesinde Mahkemenin davanın kabulüne karar verdiğini, bozma kararının usule ilişkin olduğunu ancak bozma kararı sonrasında Mahkemece kısmen kabul kararı verilmesini usuli kazanılmış hakkı zedelediğini, F2 harfli kısmın davacı tarafından imar-ihya edildiğini, C2, D2 ve E2 harfli kısımların da davacı tarafından 20 yılı aşkın süredir kullanıldığını, vekalet ücretinin davacı üzerinde bırakılmasının doğru olmadığını ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmaz tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 1 inci, 114 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Davacı ..., kadastro çalışmaları sırasında tescil harici bırakılan ve bir bölümü ..., bir bölümü ... Mahallesi çalışma alanında bulunan taşınmaz bölümlerinin, adına kayıtlı 458 parsel sayılı taşınmazın devamı niteliğinde olup babasından kendisine taksim suretiyle kaldığı iddiasına dayanarak tescil istemiyle dava açmıştır.
2.Mahkemece, işin esasına girilerek yukarıda yazılı olduğu şekilde hüküm kurulmuş ise de verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Dairenin 15.01.2024 tarihli eksiklik talep yazısı ile dosya arasına aldırılan belgelerden, dava konusu taşınmaz bölümünün bulunduğu yerde 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun geçici 8 inci maddesine dayalı olarak kadastro tespitinin yapıldığı ve dava konusu taşınmaz bölümleri hakkında ... Mahallesi 161 ada 144, 145 ve 146 parsel ile ... Mahallesi 186 ada 2, 3, 4 ve 5 parsel numarasıyla kadastro tespit tutanağı düzenlendiği anlaşılmaktadır. 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 27 nci maddesinde mahalli hukuk mahkemelerinde görülmekte olan kadastro ile ilgili ve henüz kesinleşmemiş bulunan taşınmaz mala ilişkin davalar hakkında o taşınmaz mal için kadastro tutanağı düzenlendiği tarihte bu mahkemelerin görevinin sona ereceği ve dava dosyalarının kadastro mahkemesine re'sen devrolunacağı düzenlenmiştir. Mahkemelerin görevlerine ilişkin kurallar kamu düzenine ilişkin olduğundan yargılamanın her aşamasında Mahkemece re’sen gözetilmesi gerekir.
3.Hal böyle olunca; Mahkemece görevsizlik kararı verilerek dosyanın re'sen Kadastro Mahkemesine aktarılması gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsiz olup hükmün bozulmasına karar vermek gerekmiştir
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nın geçici 3 üncü maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 428 inci maddesi uyarınca BOZULMASINA,
Bozma nedenine göre davacı vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına,
Temyiz eden davalı Hazine 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 13/j maddesi uyarınca harçtan muaf olduğundan, bu hususta karar verilmesine yer olmadığına,
Peşin yatırılan harcın davacıya iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
13.05.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.