"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/608 E., 2023/348 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul
Taraflar arasındaki tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, Mahkemece bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usuli eksiklikler yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili; davacı adına tapuda kayıtlı 542, 574 ve 344 parsel sayılı taşınmazlar arasındaki mevkide bulunan taşınmazların yanındaki taşınmazların sehven tapulama harici bırakıldığını, dava konusu yerlerin TMK'nın 713 üncü maddesi gereğince davasız ve aralıksız olarak 20 yıldan fazla bir süredir davacının zilyetlik ve kullanımında olduğunu ileri sürerek dava dilekçesinde mevkii ve komşu parsellerini belirttiği bahse konu taşınmaz bölümlerinin davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ve dahili davalılar davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Van 3.Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.09.2014 tarihli ve 2012/308 E., 2014/364 K. sayılı kararıyla; davacı yararına olağan kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği ile dava konusu yerin iktisabına ilişkin koşulların dosya kapsamından gerçekleştiğinin anlaşıldığı gerekçesiyle davacının davasının kabulüne, dosyada mevcut fen bilirkişisi ... tarafından tanzim edilen 23.09.2013 ve 29.08.2014 havale tarihli raporları eki krokide (A) harfi ile gösterilen 10.200,00 m2 ve (B) harfi ile boyanarak gösterilen 3.800,00 m2 yüz ölçümlü taşınmazların 4721 sayılı TMK'nın 713 üncü maddesi gereğince Van ili, merkez ilçesi Kaleccik köyüne ait son parsel numarasından sonra yeni bir parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tarla vasfında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 17.09.2015 tarihli 2014/22285 E- 2015/10674 K. sayılı kararıyla; tapusuz taşınmazın tescili davasının, Hazine yanında yasal hasım konumunda olan Van Büyükşehir Belediye Başkanlığına da yöneltilmesi gereğine ve Mahkemece gerekli araştırma ve incelemenin yapılmadığına değinilerek davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Van 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 29.01.2020 tarihli ve 2016/32 E., 2020/29 K. sayılı kararıyla; dava konusu yerin kuru tarım arazisi vasfında olup 3402 sayılı Kanun'un 14 ve 17 inci maddeleri gereğince yüz ölçümünün yasal sınırın altında olduğu, dava konusu rapor ve krokide (A) ve (B) ile gösterilen taşınmazların jeolojik yönden zilyetlik ile mülk edinilmeye aykırı bir durumunun bulunmadığı, ziraat mühendisi bilirkişi raporuna göre de dava konusu bu yerlerin tarım arazisi niteliğinde olduğu, imar ve ihya çalışmalarının tamamlandığı, bilirkişi raporları ile mahalli bilirkişi ve tanık beyanları nazara alındığında davada zilyetlik olgusunun ispatlanmış sayılması gerektiği, davacının, fen bilirkişilerinin rapor ve ekindeki krokide (A) ve (B) harfi ile gösterdikleri tescil harici yerde imar-ihyanın tamamlanmasından itibaren 25 yıldan fazla süredir zilyetlik ettiği, bu yerler açısından TMK’nın 713/1 inci ve 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14 ve 17 inci maddelerine dayalı zilyetlikle kazanım şartlarının oluştuğu gerekçesiyle davanın kabulü ile fen bilirkişisi ve harita mühendisi bilirkişisinin 27.09.2019 tarihli rapor ve ekindeki krokisinde (A) harfi ile gösterilen 4.055,33 m² ve (B) harfi ile gösterilen 4.961,35 m² yüz ölçümlü taşınmazların 4721 sayılı TMK'nın 713 üncü maddesi uyarınca Van ili, Tuşba ilçesi ... Mahallesine ait son parsel numarasından sonra ayrı ayrı yeni parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tarla vasfında tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemece verilen karara karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 22.06.2022 tarihli ve 2021/4804 Esas, 2022/5077 Karar sayılı kararıyla; Mahkemenin bozmadan önceki kararında kabule karar verilen temyize konu (A) harfi ile gösterilen taşınmaz bölümünün 23.09.2013 ve 29.08.2014 havale tarihli raporlarda (B) harfi ile ve 3.800,00 metrekare gösterildiği ve bu bölümün davacı tarafından temyize getirilmediği; bu kez hükme esas alınan 27.09.2019 tarihli bilirkişi raporunda dava konusu taşınmaz bölümünün (A) harfi ile 4.055,33 metrekare olarak gösterildiği ve davalı Hazine lehine kazanılmış hak oluştuğu halde 4.055,33 metrekare yüz ölçümlü kısmın davacı adına tesciline karar verildiği, hal böyle olunca 23.09.2013 ve 29.08.2014 havale tarihli fen bilirkişisi raporlarında ekli krokide (B) harfi ile boyanarak gösterilen 3.800,00 metrekare yüz ölçümlü taşınmaz bölümünün davacı adına tesciline karar verilmesi gerekirken, davalı taraf yararına doğan usuli kazanılmış hakkı ortadan kaldıracak şekilde hüküm kurulmasının isabetsiz olduğu gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen Mahkeme kararıyla; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulü ile, fen bilirkişisi ... ve harita mühendisi ...'ın 27.09.2019 tarihli rapor ve ekindeki krokisinde (A) harfi ile gösterilen 4.055,33 metrekare ile dosyada mevcut fen bilirkişisi ... tarafından tanzim edilen 23.09.2013 ve 29.08.2014 havale tarihli raporları eki krokisinde (B) harfi ile boyanarak gösterilen 3.800 metrekare yüz ölçümlü taşınmazların 4721 sayılı TMK'nın 713 üncü maddesi uyarınca Van ili Tuşba ilçesi, ... Mahallesine ait son parsel numarasından sonra ayrı ayrı yeni parsel numarası verilmek suretiyle davacı ... adına tarla vasfında ayrı ayrı tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesine özetle; davanın hak düşürücü süre içinde açılmadığını, karara dayanak yapılan hava fotoğrafı incelemesinin yetersiz olduğunu, eksik tespitlere dayalı olduğunu, dava konusu taşınmazın zilyetlikle kazanımı için imar ve ihyanın tamamlandığı tarihten itibaren 20 yılın geçmesi gerektiğini, eksik araştırma yapıldığını, davanın kısmen reddedilmesine rağmen Hazine lehine reddedilen kısımlar yönünden reddedilen miktar üzerinden belirlenen nispi vekalet ücretine hükmedilmediğini ileri sürerek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tapusuz taşınmazın tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1 inci maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14/1 inci ve 17 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı Hazine vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
15.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.