"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/410 E., 2023/569 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasında görülen muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacılardan ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; mirasbırakan anneleri ...'nın, 318 ada 10 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payını davalı oğlu ...'a ölünceye kadar bakma akdiyle temlik ettiğini, temlikin mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek davacıların miras payları oranında tapu kaydının iptali ile adlarına tesciline, aksi halde tenkise karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; sözleşmeden doğan yükümlülükleri yerine getirdiğini, annesinin uzun süre hasta olduğunu ve kendisinin ilgilendiğini, davacıların ilgilenmediğini, muvazaanın olmadığını belirterek davanın reddini savunmuş, yargılama sırasında davalıya Orhangazi Sulh Hukuk Mahkemesinin 09.12.2019 tarihli ve 2017/90 E., 2019/874 K. sayılı kararı ile ... vasi olarak atanmıştır.
III. MAHKEME KARARI
Orhangazi 1.Asliye Hukuk Mahkemesinin 19.03.2014 tarihli ve 2008/311 E., 2014/160 K. sayılı kararıyla; tapu iptali ve tescil isteğinin reddine, saklı payın ihlal edildiği gerekçesiyle tenkis isteğinin kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkeme kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 21.04.2016 tarihli ve 2014/12161 Esas, 2016/4882 Karar sayılı kararı ile; "Orhangazi Sulh Hukuk Mahkemesinin 19.10.1993 tarihli ve 1993/127E., 1993/377K., sayılı kararı ile şizofreni hastalığı sebebiyle babası İbrahim'in davalıya vasi olarak atandığı, davalının Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanlığı Dahili Tıp Bilimleri Bölüm Başkanlığından alınan 13.01.1998 tarihili rapor içeriğine göre şizofreni hastalığı teşhisi konulduğu, ayrıca Gemlik Asliye Ceza Mahkemesinin 1998/253E., 2000/13K., sayılı davada sanık olan davalının şizofreni hastalığı olduğu gerekçesiyle hakkında ceza verilmesine yer olmadığına 28.01.2000 tarihinde karar verildiği anlaşılmaktadır. Ne var ki, davalı ...'nın akıl sağlığının yerinde olup olmadığı konusunda Mahkemece gerekli araştırma yapılmadan, sonuca gidilmiş, davalının kısıtlılık durumu devam ettiği takdirde vasisi aracılığıyla temsil edilmesi gerekirken bu eksiklik giderilmeden yargılama sürdürülerek taraf teşkili gerektiği gözardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulmuştur." gerekçesiyle mahkeme kararı bozulmuştur.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Orhangazi 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 26.01.2022 tarihli ve 2016/606 E., 2022/148 K. sayılı kararıyla; davalının ölünceye kadar bakma akdinin düzenlendiği tarihte Orhangazi Sulh Hukuk Mahkemesinin 19.10.1993 tarihli ve 1993/127 E., 1993/377 K. sayılı kararı ile kısıtlandığı, davalının da bakıma muhtaç olduğu, mirasbırakan ve eşinin hasta olduğu, bakıma muhtaç halde bulundukları, asıl amacın diğer mirasçılardan mal kaçırmak olduğu gerekçesiyle tapu iptali ve tescil talebinin kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemece verilen karara karşı süresi içinde davalı vasisi temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 09.02.2023 tarihli ve 2022/4163 Esas, 2023/678 Karar sayılı kararıyla; ''... getirtilen ve dosya arasına alınan hastane kayıtlarından davalı ...'in şizofren hastası olduğu, mirasbırakan ile birlikte yaşadığı, davalının daha sonra vesayet altına alındığı, bu durumda mirasbırakan ... tarafından devir tarihinde değeri düşük olan ve davalıya devredilen dava konusu 318 ada 10 parsel sayılı taşınmazdaki 1/2 payı devretmesindeki gerçek irade ve amacının diğer mirasçılarından mal kaçırma olmadığı, asıl amacının vesayet altındaki hasta olan davalı oğlu ...'ı koruyup kollamak amacıyla çekişmeli taşınmazı temlik ettiği kabul edilerek davanın tümden reddine karar verilmesi gerektiği ...'' gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Yukarıda tarih ve sayısı belirtilen Mahkeme kararıyla; bozma kararındaki gerekçe benimsenerek davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuran
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ... vekili temyiz dilekçesine özetle; mirasbırakan ...'in bakıma ihtiyacı olmadığı gibi davalı oğlunun bakmasının Medeni Kanun ve ahlak kuralları gereği bir yükümlülük olduğunu, davalı ...'e söz konusu taşınmazın ölünceye kadar bakma sözleşmesi gereği verilmesinin mirasçılardan mal kaçırma amacıyla yapılmış olduğunu, ayrıca bakıp gözetmenin hiçbir zaman gerçekleşmediğini, mirasbırakanın eşi ile beraber yaşadığını, davalının yanında hiç bir zaman da bulunmadığını, bu durumun tanık beyanlarında da ifade edildiğini, bakım ihtiyacı içinde olan mirasbırakanın hisseli olarak sahip olduğu tek taşınmazının daha düşük payını davalıya temlik etmekle bu ihtiyacını karşılayabilecekken, orantılı olmayan bir şekilde taşınmazdaki hissesinin tamamını davalı oğluna temlik ederek diğer mirasçıların saklı payına tecavüz ettiğini, taşınmazın fazla temlik edilen kısmının bağış olabileceğini, yapılan ölünceye kadar bakım anlaşmasının muvazaalı olduğunu belirterek kararın bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı,
Türk Medeni Kanunu'nun (TMK) 706 ncı,
Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri,
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 611 inci ve 614 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı ... vekilinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna ve bozma kararının gerekçelerine uygun olan kararın ONANMASINA,
Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1 inci maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
29.05.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.