"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2702 E., 2024/581 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Silivri 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/233 E., 2020/257 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... tarafından adli yardım istekli olarak temyiz edilmekle; adli yardım talebinin kabulüne karar verilerek; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; İstanbul ili ... ilçesi .... Mahallesinde kain .... ada 5 parsel sayılı taşınmazın davacı ... Başkanlığına ait iken 06.07.2009 tarih ve 53 sayılı Belediye Meclisi kararına istinaden Belediye Encümenince yapılan ihale sonucunda 17.01.2013 tarih ve 94 sayılı kararla davalıya ihale edildiğini, tescilin dayanağı olan Belediye Meclisi kararının İstanbul 5. İdare Mahkemesinin 2009/1410 Esas 2010/942 Karar sayılı kararı ile iptal edildiğini, söz konusu kararın temyiz incelemesinden geçerek kesinleştiğini, bu nedenle davalı adına yapılan tescilin yolsuz hale geldiğini ileri sürerek 939 ada 5 parsel sayılı taşınmazın davalı adına olan tapu kaydının iptali ile davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; dava konusu taşınmazı usulüne uygun ihale sonucunda satın aldığını, iyi niyetli olduğunu, ihaleye dayanak kararlara yönelik iptal davası açıldığı davacı ... tarafından bilindiği halde taşınmazın ihale yoluyla satıldığını ve bu hususun ihale şartnamesinde gösterilmediğini, tescilin daha sonrasında yolsuz hale geleceğinin öngörülmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 17.09.2019 tarih ve 2016/308 Esas 2019/181 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazda davalı adına oluşan sicilin hukuki sebebinin davacı ... tarafından yapılan ihale olduğu, söz konusu ihaleye dayanak Belediye Meclis kararının İdare Mahkemesince iptal edildiği ve bu kararın da kesinleştiği, bu nedenle dava konusu taşınmazın halihazırda maliki olan ihale alıcısı davalı adına yapılan tescilin yolsuz tescil haline geldiği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesinin 17.09.2019 tarih ve 2016/308 Esas 2019/181 Karar sayılı kararının davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 07.07.2020 tarih ve 2019/2001 Esas 2020/711 Karar sayılı kararıyla; dava konusu taşınmazın dava tarihi olan 03.11.2016 tarihi itibariyle değerinin 690.000,00 TL olduğu, Mahkemece nispi harcın taşınmazın dava tarihindeki değeri üzerinden hesaplanması gerektiği halde satış tarihindeki değeri olan 265.000,00 TL üzerinden hesaplandığı ve davacı tarafa harç ikmal ettirilmediği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
3. Bölge Adliye Mahkemesinin kararı sonrasında İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; dava konusu taşınmazda davalı adına oluşan sicilin hukuki sebebinin davacı ... tarafından yapılan ihale olduğu, söz konusu ihaleye dayanak Belediye Meclis kararının İdare Mahkemesince iptal edildiği ve kararın kesinleştiği, bu nedenle dava konusu taşınmazın halihazırda maliki olan ihale alıcısı davalı adına yapılan tescilin yolsuz tescil haline geldiği belirtilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı davalı tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine; Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dava konusu taşınmazın Belediye Meclis kararına istinaden Encümen tarafından yapılan ihale ile davalıya satıldığı ve bu suretle davalı adına kayıt ve tescil edildiği, söz konusu tescile esas olan idari işlemin Mahkeme kararı ile iptaline karar verildiği, şu haliyle tescil işlemine dayalı hukuki sebebin ortadan kalktığı nazara alındığında tescil işleminin yapıldığı andan itibaren geçersiz olduğu belirtilerek davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı davalı ... temyiz başvurusunda bulunmuş, temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazı ihale yoluyla satın aldığını, ihaleye dayanak Belediye Meclis kararının İstanbul 5. İdare Mahkemesinin 2009/1410 Esas 2010/942 Karar sayılı kararıyla iptal edildiğini, davacı ... Başkanlığının iptal kararına rağmen ihale işlemlerine devam ettiğini, bu konuda ortaya çıkan sorumluluğun kendisi üzerinde bırakıldığını, iyi niyetli olduğunu, ihaleye dayanak işlemlerin iptal edildiğini bilebilmesinin mümkün olmadığını, tüm birikimiyle dava konusu taşınmazı satın aldığını ve eldeki dava neticesinde tüm birikimlerini kaybetmekle karşı karşıya kaldığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, yolsuz tescil hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya kapsamı ve toplanan delillerden; Silivri Belediye Meclisinin 06.07.2009 tarih ve 53 numaralı kararıyla davacı ... Başkanlığının kayden maliki olduğu İstanbul ili ... ilçesi ... Mahallesinde bulunan ... ada 5 parsel sayılı taşınmazın 5393 sayılı Kanun'un 18. maddesi kapsamında satışına ve bu konuda Belediye Encümenine yetki verilmesine karar verildiği, Belediye Encümenince 17.01.2013 tarihinde yapılan ihalede dava konusu taşınmazın 265.000,00 TL karşılığında davalı ...'a ihale edildiği ve 22.01.2013 tarihinde davalı adına satış suretiyle temlik edildiği, bu süreçte Silivri Belediye Meclisinin 06.07.2009 tarih ve 53 numaralı kararına karşı dava dışı üçüncü şahıslar tarafından açılan iptal davası sonucunda İstanbul 5. İdare Mahkemesinin 31.05.2010 tarih ve 2009/1410 Esas 2010/942 Karar sayılı kararıyla imar uygulaması sonucunda Belediye adına tescil edilen taşınmazların umumi hizmetlerden ve bu hizmetlerle ilgili tesislerden başka amaçlarla kullanılamayacağı belirtilerek söz konusu Belediye Meclis kararının iptal edildiği, söz konusu kararın temyiz incelemesinden geçerek 16.06.2016 tarihinde kesinleştiği anlaşılmaktadır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalının temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Davalı kararı adli yardım talepli temyiz ettiğinden ve adli yardım talebi kabul edildiğinden; başlangıçta alınmayan 2.107,80 TL temyiz başvuru harcı ile 47.133,00 TL onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
29.05.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi