"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1887 E., 2024/326 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın Açılmamış Sayılması/Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Espiye 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/13 E., 2023/415 K.
Taraflar arasındaki kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı ... tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ... dava dilekçesinde; 04.01.1960 tarihli tapu senedine istinaden babası ... adına kayıtlı taşınmazın, mirasçılar arasında yapılan paylaşım sonucu kendisine isabet ettiğini, kadastro çalışmaları sonucu bu taşınmazın 1.030,25 m2'lik kısmının davalı Köy Tüzel Kişiliği adına kayıtlı 223 ada 5 parsel sayılı taşınmaz içinde kaldığını ileri sürerek dava konusu 223 ada 5 parsel sayılı taşınmazın 1.030,25 m2'lik kısmının tapu kaydının iptali ile adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı taraf cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin 11.09.2019 tarihli ve 2017/414 Esas, 2019/491 Karar sayılı kararıyla; mahalli bilirkişi ve tanıkların göstermiş olduğu sınır ile tapu kaydındaki sınırın uygun olduğu gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş; davacının istinaf başvurusu üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 31.12.2019 tarihli kararıyla, eksik araştırmayla karar verildiği gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına karar verilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı üzerine İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davanın 15.09.2021 tarihinde birinci defa, 11.05.2022 tarihinde ikinci defa işlemden kaldırılığı, iki defa davanın yenilendiği ve 05.07.2023 tarihinde davanın üçüncü defa takipsiz bırakıldığı gerekçesiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150/6. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı ... istinaf dilekçesinde özetle; 15.09.2021 tarihli duruşmaya kocasının ölümü nedeniyle katılamadığını, kocasının hastane süreci ve sonrasında ölümü nedeniyle davayı takip etme imkanı bulunmadığını, bunlara ilişkin evrakın Mahkemeye sunulduğunu, bu dilekçenin yenileme dilekçesi değil eski hale getirme dilekçesi olarak ele alınması gerektiğini, sonraki iki işlemden kaldırma kararlarında da Mahkemeye rahatsızlığı nedeniyle mazeret dilekçesi sunduğunu ancak mazeretlerinin kabul edilmediğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafından, dosyanın ilk kez işlemden kaldırıldığı 15.09.2021 tarihli oturuma eşinin vefatı ve yaşadığı üzüntü sebebiyle katılamadığını, daha sonra belgelerini ekleyerek Mahkemeye bildirdiğini ve bu dilekçesinin yenileme değil eski hale getirme dilekçesi olarak kabul edilmesi gerekirken Mahkemece yenileme dilekçesi olarak kabulünün hatalı olduğunu ileri sürmüş ise de davacının duruşmadan bir gün önce 14.09.2021 tarihinde mazeret dilekçesi sunduğu, mazeret dilekçesinde eşinin ve kendisinin sağlık sorunları ve tedavisinden bahsetmekle birlikte, yatılı tedavi uygulandığı veya istirahat raporu verildiğine ilişkin bilgi ve belge bulunmadığı, yine nüfus kayıt örneğine göre duruşma tarihinde eşinin sağ olduğunun görüldüğü, davacının, dosyanın işlemden kaldırılma kararı sonrası açıkça yenileme talepli dilekçe sunduğu ve bu dilekçenin eski hale getirme talebi olarak kabulünün gerektiği yönündeki istinaf itirazı yönünden ise HMK'nın 357/1. maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesinde ileri sürülmesine imkan bulunan itirazlar o aşamada ileri sürülmediğinden, istinaf aşamasında ileri sürülemeyeceğinden, davacının bu hususa ilişkin istinaf itirazının yerinde olmadığı, mazereti bulunduğunu bildiren tarafın bunu belgelendirmesi gerektiği halde davacının, bir kısım sağlık sorunu bulunduğu anlaşılsa dahi duruşmaya katılmasına mani ölçüde sağlık sorunu olduğunu doktor raporu ile belgelemesi gerekmesine rağmen bu yönde belge sunulmamasına, yine ani gelişen bir sağlık engeli yaşandığına ilişkin iddia ve delil ileri sürülmemesine, mazeret dilekçesinde bildirilen nedenin var olup olmadığı konusunda Mahkemenin araştırma yapma gibi bir mükellefiyetinin bulunmamasına, davacının daha önceden de kullandığı ilaç reçetelerini gerekçe kılarak mazeret bildirmiş olmasına ve tüm dosya kapsamına göre davacının istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150. maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacının temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Alınması gereken harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.