"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/284 E., 2022/489 K.
HÜKÜM : Kabul
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tapu iptal ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı Köy Tüzel Kişiliği; 328 parsel sayılı ve 22.150 m² yüz ölçümlü taşınmazın adına kayıtlı iken 20.154 m²'lik kısmının Bartın İl Daimi Encümeninin 02.11.1995 tarihli, 208 sayılı kararı ile Kamulaştırma Kanunu'nun 30.maddesi gereğince satın alma suretiyle Bartın İl Özel İdaresi mülkiyetine geçtiğini, geriye kalan 1.996 m²'lik kısmın ifrazen adına kaydının devam etmesi gerekirken, Tapu Müdürlüğünce sehven taşınmazın tamamı üzerinden kamulaştırma nedeniyle tescil işlemi yapıldığını, bu kısım yönünden oluşan kaydın yolsuz olduğunu, Bartın İl Özel İdaresi tarafından 13.01.2000 tarihli bu kısmın ifrazının istendiğini ve 707 parsel numarasını aldığını, ardından ilgili bölümün 15.08.2001 tarihinde devir işlemi ile davalı Organize Sanayi Bölgesi Tüzel Kişiliği adına tescil edildiğini, sonrasında yenileme kadastrosu ile 121 ada 1 numaralı parsel haline geldiğini, tapu kaydının yolsuz olduğunu ileri sürerek tapu kaydının yolsuz tescil edilen kısım yönünden iptali ile adına tesciline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı; tapu işleminin 1997 yılında gerçekleştiğini, iyi niyetli olduğunu, zamanaşımı definde bulunduklarını, davaya konu taşınmazın davacının bilgisi ve muvafakatı ile adına tescil olunduğunu, işletmelerin çalışmasını sağlayan elektrik direği ve haberleşmeyi sağlayan direkler diktiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Mahkemece; dava konusu kısmın kamulaştırılmasına karar verilen yer olmadığı, devir işleminin sehven tüm taşınmazı kapsayacak şekilde yapıldığı ancak satıcı olan davacı köy temsilcisinin bu işlemi onayladığı, bu kısma ayrı parsel numarası verilerek 05.03.1997 tarihinde kamulaştırma işlemi gereği davalı adına tescilin gerçekleştiği nazara alındığında davanın açılış tarihi ve yolsuz tescilin oluştuğu tarih arasında 10 yıllık sürenin aşıldığı ve davalının kötü niyetli olduğunun ispatlanamadığı anlaşıldığından zamanaşımı defi doğrultusunda ispatlanamayan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; çekişme konusu taşınmazın yıllardır tek zilyedinin davacı köy olduğunu, işleme yalnızca kamulaştırılan alan yönünden onay verdiğini, Tapu Müdürlüğünün yaptığı yanlışlığı fark edemediğini, bu taşınmazın köy adına kayıtlı olmadığını anlar anlamaz eldeki davayı açtığını, yolsuz tescilde zaman aşımının söz konusu olmadığını, davalının da iyi niyetli olmadığının tanık beyanları ile ispatlandığını, çevre köylerden seçilecek mahalli bilirkişiler dinlenmeden karar verilmesinin eksik incelemeye dayalı olduğunu ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemişlerdir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 17.11.2021 tarihli ve 2021/865 E. 2021/1466 K. sayılı kararıyla; dava konusu taşınmaz her ne kadar kamulaştırma sahası dışında ise de davacı tarafın muvafakatı ile Bartın İl Özel İdaresi adına tescilinin yapıldığı, onun tarafından da davalı Organize Sanayi Müdürlüğüne devredildiği, üzerine yapılar yapıldığı ve aradan geçen 20 yılı aşkın süre de göz önüne alındığında son kayıt maliki davalının ediniminde kötü niyetli olduğu hususunun kanıtlanamadığı, dolayısıyla davalının Türk Medeni Kanunu'nun 1023. maddesinin koruyuculuğu altında olduğu saptanarak davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik olmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Dairenin 16.03.2022 tarih ve 2021/10586 Esas 2022/2137 Karar sayılı kararıyla; davalının iyiniyetli olmadığının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de keşif mahallinde dinlenen davacı tanıklarınca davalı Organize Sanayi Bölgesi yetkililerinin taşınmazdaki kamulaştırılan ve kamulaştırılmayan alanı gösterdiğinin beyan edilmesi karşısında davalının dava konusu kısmın kamulaştırılmadığını bilmediği sonucuna varılamayacağı, bu kapsamda davalının çekişme konusu 121 ada 1 parsel sayılı taşınmazın ilk el Bartın İl Özel İdaresi adına yolsuz tescil edildiğini bilen ve bilmesi gereken kişilerden olduğu ve TMK 1023.maddesi koruyuculuğundan yararlanmasının mümkün olmadığı gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma kararında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesi kararına karşı süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazın davacı tarafından verilen muvafakat ile davalı adına tescil olunduğunu, davalının dava konusu taşınmazı uzun bir süredir malik sıfatıyla iyi niyetle kullandığını, taşınmaz üzerinde birçok yatırım yaptığını, bu kapsamda taşınmaz üzerinde Organize Sanayi Bölgesinde mevcut işletmelerin çalışmasını sağlayan elektrik direklerinin ve haberleşme direklerinin mevcut olduğunu, kararın hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yolsuz tescil hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 705, 1022, 1023, 1024 ve 1025. maddeleri
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Dosya içeriği ve toplanan delillerden; 328 parsel sayılı 22.378 m² yüz ölçümlü taşınmaz davacı Köy Tüzel Kişiliği adına tapuda kayıtlı iken dava dışı Bartın İl Özel İdaresi Müdürlüğünün 1995 tarihli kamulaştırma işlemi neticesinde taşınmazın 20.154 m²'sinin satın alma yolu ile kamulaştırıldığı, ilgili kurum tarafından 03.03.1997 tarihli yazısı ile Tapu Müdürlüğünden anılan taşınmazın 20.154 m2’lik kısmının ücretinin ödendiği belirtilerek yalnızca bu kısmın kamulaştırma nedeniyle adına tescilini talep etmiş olmasına rağmen Tapu Müdürlüğünce sehven taşınmazın tamamının kamulaştırma nedeniyle dava dışı Bartın İl Özel İdaresi Müdürlüğü adına tesciline dair işlem yapıldığı, kamulaştırılmayan alan yönünden yapılan tescil işleminin yolsuz tescil niteliğinde olduğu, ardından 13.01.2000 tarihli ifraz işlemi ile çekişme konusu yolsuz tescil edilen 2.200 m²'lik kısmın tarla vasfı ile 707 parsel numarasını aldığı, dava dışı Bartın İl Özel İdaresi Müdürlüğü tarafından 15.08.2001 tarihinde devir işlemi ile davalı Organize Sanayi Bölgesi Tüzelkişiliği adına devredildiği, 06.08.2015 tarihinde kesinleşen 22-A çalışması ile çekişme konusu taşınmazın 121 ada 1 parsel numarasını aldığı anlaşılmıştır.
3. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 6.662,41 TL bakiye onama harcının temyiz eden davalıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.