"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/694 E., 2024/672 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ardahan 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/339 E., 2024/74 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar dava dilekçelerinde; babaları ...’a ait olan Ardahan ili, .... ilçesi, .... köyünde yer alan 142 ada 2 parsel sayılı taşınmazın anne bir kardeşleri olan ... tarafından kadastro çalışmalarında kendi adına tespit ve tescil ettirildiğini, taşınmazın sonrasında muvazaalı olarak...’a devredildiğini, ...’in de taşınmazı yine muvazaalı olarak davalıya temlik ettiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adlarına tesciline karar verilmesini istemişler; 23.05.2023 tarihli celsede davacılar vekili, davalı ...’ın dava konusu yeri dava açıldıktan sonra ... isimli şahsa devrettiğini ve davalarını ...'a karşı yönelttiklerini bildirmiştir.
II. CEVAP
Davalı ...; taşınmazı ...’in davacıların kardeşi ...’e devrettiğini, kendisinin taşınmazı ...’ten aldığını ve sonrasında da ...’a sattığını, 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 23.05.2023 tarihli ve 2022/299 Esas, 2023/219 Karar sayılı kararı ile; 10 yıllık hak düşürücü süre dolduktan sonra açıldığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, davacılar vekilinin istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin 28.09.2023 tarihli ve 2023/1440 Esas, 2023/1245 Karar sayılı kararı ile; dava konusu taşınmazın dava açıldıktan sonra üçüncü kişiye devredildiği, davacıların da davasını yeni malike yönelttikleri ancak yeni malikin davaya dahil edilmediği için HMK’nın 125. maddesinin uygulanması gerektiği gerekçesiyle istinaf başvurularının kabulü ile hükmün kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş, İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; taşınmazın kadastro tespitinin 2007 yılında yapıldığı, kadastro çalışmaları sırasında bu taşınmazın ... tarafından ... adına tespit edildiği, tespitin 03.04.2007 tarihinde kesinleştiği ardından davalıya satış suretiyle devredildiği ve eldeki davanın kadastro tespiti kesinleştikten 15 sene sonra, 3402 sayılı Kanun’un 12. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı, ayrıca 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 125. maddesi ile davalı ...'ın dava konusu taşınmazda malik olmadığı ve lehine yargılama gideri ve vekalet ücretine hükmedilmemesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; istinaf kaldırma kararından sonra taraf teşkilinin sağlandığını ve herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadan, dava konusu taşınmazın değeri belirlenmeden zamanaşımı nedeniyle davanın reddine karar verildiğini, dava konusu taşınmazın Çilli tarafından 29.04.1986 tarihinde davacıların babaları...’ya tapuda devredildiğini, tespit çalışmalarında eski tapu kaydının dikkate alınmadığını, ...’in kadastro personelini yanıltarak mirastan mal kaçırma amacıyla taşınmazı adına tescil ettirdiğini, yolsuz tescilin ve muvazaanın doğruluğunun araştırılmadığını, keşif ve değer tespiti de yapılmadığını, mirasçılar arasında kadastrodan kaynaklanan davalarda zamanaşımının geçerli olmadığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarihi ve sayısı belirtilen kararı ile; 24.11.2022 tarihinde kadastrodan önceki hukuki sebeplere dayalı tapu iptali ve tescil davasının 3402 sayılı Kanun'un 12. maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra açıldığı gerekçesiyle istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde, istinaf dilekçesindeki gerekçelerle kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 369. maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371. maddeleri,
3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 12. maddesinin üçüncü fıkrası.
3. Değerlendirme
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması HMK'nın 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Dosya içeriğinden; Ardahan ili, .... ilçesi, .... köyünde yer alan 142 ada 2 parsel sayılı taşınmazın kadastro tespitinin 09.01.2007 tarihinde ... adına yapıldığı, tespitin 03.04.2007 tarihinde kesinleştiği, ...’in taşınmazı 04.08.2022 tarihinde...’a, ...’in taşınmazı 25.08.2022 tarihinde davalı ...’e, ...’in de taşınmazı 30.11.2022 tarihinde davalı ...’a temlik ettiği görülmüştür.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK'nın 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Harç peşin alındığından yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.