"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/1355 E., 2023/1806 K.
HÜKÜM : Kısmen Kabul
Taraflar arasında görülen tespit öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda Dairece kararın bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Karar davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; sınırlarını belirtmiş olduğu tescil harici bırakılan daha sonra idari yoldan Hazine adına tescil edilen 1359 ve 1363 parsel sayılı taşınmazların davacı tarafından 25 yılı aşkın bir zamandır tarıma elverişli hale getirilerek kullanıldığını belirterek tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davanın 10 yıllık hak düşürücü süre içerisinde açılmadığından reddini savunmuştur.
2.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; taşınmazların Belediye adına tescilini ve davanın reddini savunmuş, aşamalarda husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesini istemiştir..
3.Davalı ... Başkanlığı vekili cevap dilekçesinde; davanın öncelikli olarak usulden reddine, olmaz ise esastan reddine karar verilmesini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.05.2014 tarihli ve 2012/540 E., 2014/596 K. sayılı kararıyla; davacı lehine zilyetlik koşullarının oluştuğunun anlaşılması nedeniyle davanın kısmen kabulüne, 1359 parsel sayılı taşınmazın bilirkişi raporunda (TH1) harfi ile gösterilen 20.784.170 metrekare kısmı ile 1363 parsel sayılı taşınmazın 2. kısım (A) harfi ile gösterilen 18.774.29 metrekare kısmının tapu kaydının iptali ile son parsel numaraları verilmek üzere davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1.Kızıltepe 1. Asliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 14.04.2017 tarihli 2017/1781 E., 2017/2634 K. sayılı kararıyla; dosya içeriğine, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı Hazine vekilinin sair temyiz itirazlarının yerinde görülmediği, ancak Dairece yapılan geri çevirme sonrası dosya içerisine getirtilen belgelerden dava konusu 1359 ve 1363 parsel sayılı taşınmazların karar tarihinden evvel toplulaştırma işlemi nedeniyle çeşitli parsellere ayrıldığının anlaşıldığı, dolayısıyla Mahkemece davanın kabulüne karar verilen kısımların hangi parsel içerisinde kaldığı belirlenip buna göre tapu iptali ve tescil hükmü kurulması gerekirken, bu husus göz ardı edilmek suretiyle dava konusu taşınmazın hangi parseller içinde kaldığı belirlenmeden infazı mümkün olmayacak şekilde hüküm kurulmasının isabetsizliği belirlenerek hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
3. Bozmaya uyan Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 07.06.2018 tarihli ve 2017/594 E., 2018/583 K. sayılı kararıyla; davanın kısmen kabulüne, 256 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 21.08.2018 havale tarihli ek raporunda (TH1) olarak gösterilen 20.313,05 metrekare kısmı ile aynı raporda 255 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 18.538,89 metrekare kısmının tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine karar verilmiştir.
B. İkinci Bozma Kararı
1. Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili ile davalı Hazine vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 05.12.2022 tarih ve 2021/5296 E., 2022/7913 K. sayılı kararında; dosya içeriğine, Mahkemece hükmüne uyulan bozma kararında açıklandığı gibi işlem yapılıp sonucuna göre hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinin yerinde bulunmasına göre Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesi kararının tapu iptali ve davacı adına tesciline yönelik bölümünde isabetsizlik bulunmadığından davalı Hazine vekilinin tüm, davalı ... Başkanlığının sair temyiz taleplerinin yerinde görülmediği; davalı ...'nın husumete yönelik temyiz taleplerinin incelenmesine gelince; çekişmeli taşınmazın dava tarihinden önce idari yoldan davalı Hazine adına tescil edilmiş olduğu, sonrasında toplulaştırma yapıldığı, açılan davanın tapu iptali ve tescil istemine ilişkin olup bu tür davalarda kural olarak davanın tapu malikine yöneltilmesi gerektiği, davalı olarak gösterilen ... tapuda malik olmadığına göre, pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmemesinin isabetli olmadığı gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
C. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Kızıltepe 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilamı doğrultusunda davanın kısmen kabulüne, Kızıltepe ilçesi, Arıklı Mahallesinde bulunan 256 ada 1 parsel sayılı taşınmazın 21.08.2018 havale tarihli ek raporunda (TH1) olarak gösterilen 20.313,05 metrekare kısmı ile aynı raporda 255 ada 2 parsel sayılı taşınmazın (A) harfi ile gösterilen 18.538,89 metrekare kısmının tapu kaydının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, fazlaya ilişkin taleplerin reddine; davalı ... yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili ve davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı Hazine vekili temyiz dilekçesinde özetle; davacı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığını, davanın reddi ile taşınmazın Hazine adına tesciline karar verilmesi gerekirken davanın kabulüne karar verilmesinin yerinde olmadığını ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
2.Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; eksik inceleme ve araştırma ile karar verildiğini, kararın hem esas hem de usul bakımından hukuka aykırı olduğunu, davacı lehine zilyetlik koşullarının oluşmadığını, davanın hak düşürücü süreden de reddi gerektiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. ve 17. maddesi
3. Değerlendirme
1. Davaya konu taşınmazın, bulunduğu mahalde yapılan kadastro sırasında tespit harici bırakılıp daha sonra 22.10.2010 tarihinde idari yoldan 1359 ve 1363 parsel sayılı taşınmazlar olarak taşlık ve tarla vasfı ile Hazine adına tescil edildiği, yargılama aşamasında dava konusu eski 1359 nolu parsel sayılı taşınmazın bir kısmınıın arazi toplulaştırması sonucu yeni oluşan 256 ada 1 nolu parsel içerisinde kaldığı, dava konusu eski 1363 nolu parsel sayılı taşınmazın bir kısmının arazi toplulaştırması sonucu yeni oluşan 255 ada 2 nolu parsel sayılı taşınmaz içerisinde kaldığı anlaşılmıştır.
2. Temyiz olunan nihai kararların bozulması, 6100 sayılı HMK'nın geçici 3/2. maddesinin yollamasıyla, 1086 sayılı HUMK'un uygulanacağı davalar yönünden HUMK'un 428. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen kararın bozmaya uygun olduğuna, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığına, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığına göre davalı Hazine vekili ve davalı ... vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı Hazine vekili ve davalı ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13 üncü maddesinin j bendi gereğince temyiz eden davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Harç peşin alındığından davalı ...'ndan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
1086 sayılı HUMK'un 440/III-1. maddesi uyarınca karar düzeltme yolu kapalı olmak üzere,
24.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.