"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2024/26 E., 2024/677 K.
HÜKÜM : Ret
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın reddine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, dava konusu ... ilçesi ..... köyü 112 ada 1 parsel sayılı taşınmazın kadastro çalışmaları sonucunda davalı Hazine adına tespit ve tescil edildiğini, taşınmazın davacıya mirasbırakanından intikal ettiğini, eklemeli zilyetlik süresi ile birlikte 60 yılı aşkın zamandır bu yerin davacının zilyetliğinde olduğunu ileri sürerek 112 ada 1 parsel sayılı taşınmazın davacı adına tescilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde; davacının çok uzun zamandır dava konusu taşınmazı zilyetliğinde bulundurduğunu iddia ettiği takdirde vergi kayıtlarını ibraz etmesi ve taşınmazın kendisine ne şekilde intikal ettiğini somut belgelerle ispat etmesi gerektiğini, dava konusu taşınmazın yörede çalışma yapan 53 numaralı Toprak Tevzi Komisyonunun 30 parsel numaralı taşınmazından revizyon gördüğünü ve Hazinenin özel mülkiyetindeki taşınmazlardan olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1.İlk Derece Mahkemesinin 05.10.2017 tarihli, 2015/843 E., 2017/470 K. sayılı kararıyla davacı ile davalı Hazine arasında görülen Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 2007/868 E., 2009/80 K. sayılı kararının bu dava için kesin hüküm oluşturduğu gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiş, davacı vekilinin istinaf başvurusu üzerine Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesinin 07.05.2018 tarihli kararıyla taşınmazın hükmen tesciline esas dava dosyasında verilen kararın esasa ilişkin olmadığı ve eldeki dava yönünden kesin hüküm oluşturmadığı gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılmıştır.
2. İlk Derece Mahkemesinin kaldırma kararı uyarınca yaptığı yargılama sonucunda 17.01.2019 tarih ve 2018/377 Esas, 2019/78 Karar sayılı kararı ile; davalı Hazine adına 4753 sayılı Kanun uyarınca oluşan tapu kaydının çekişmeli taşınmazı kapsadığı ancak tapunun tesisinden geriye doğru davacı taraf yararına 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 46. maddelerinde öngörülen 20 yıl süre ile malik sıfatıyla zilyetlik koşullarının gerçekleştiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesinin 02.12.2021 tarihli ve 2019/621 Esas, 2021/2369 Karar sayılı kararıyla; İlk Derece Mahkemesinin gerekçesi benimsenerek davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Hazine vekili tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairenin 30.10.2023 tarih, 2022/834 Esas, 2023/6009 Karar sayılı kararıyla: ''Dava konusu taşınmazın hükmen tesciline esas alınan Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 24.02.2009 tarih 2007/863 E., 2009/172 K. sayılı dosyasında, eldeki dosya davacısı tarafından dava konusu 112 ada 1 parsel sayılı taşınmaz hakkında kazandırıcı zamanaşımı zilyetliği iddiasına dayalı olarak dava açılıp yapılan yargılama sonucunda delil (keşif) avansının süresinde yatırılmaması nedeniyle davanın reddine karar verildiği ve hükmün derecattan geçerek kesinleştiği, bu nitelikte bir kararın davanın esasına ilişkin olduğu ve kesin hüküm oluşturacağı belirtilerek eldeki davanın kesin hüküm nedeniyle reddinin gerektiği ''belirtilmek suretiyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 373/1. maddesi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına hükmedilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda, taşınmazın hükmen tesciline esas Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 2007/868 E., 2009/80 K. sayılı kararının kesin hüküm teşkil ettiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz isteminde bulunulmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; kesin hüküm olarak kabul edilen çekişmeli taşınmazın hükmen tesciline esas dava dosyasında deliller toplanıp esas hakkında karar verilmediğini, bu nedenle eldeki dava yönünden kesin hüküm teşkil etmeyeceğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescili istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 114/1-i bendi ve 303 üncü maddesi,
3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 28 inci ve 36 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Kadastro sırasında, Yüksekova ilçesi .... köyü çalışma alanında bulunan 112 ada 1 parsel sayılı 1.084,02 metrekare yüz ölçümündeki arsa vasıflı taşınmaz, tutanağın beyanlar hanesinde davacının işgalinde olduğu gösterilmek suretiyle Toprak Tevzi Komisyonu çalışmaları sonucunda oluşan tapu kaydına dayanılarak Hazine adına tespit edilmiş, davacı tarafından taşınmazın tespitine itiraz edilmesi üzerine Yüksekova Kadastro Mahkemesinin 2007/868 Esas sayılı dosyasında yapılan yargılama sonunda, Mahkemece davanın reddine, taşınmazın tespit gibi tesciline karar verilmiş, böylece taşınmazın kadastro tespiti hükmen kesinleşmiştir.
3. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı kararı adli yardımlı temyiz ettiğinden ve adli yardım talebi daha evvel kabul edildiğinden; başlangıçta alınmayan 886,80 TL temyiz başvuru harcı ile 427,60 TL onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.