"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1296 E., 2024/940 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Şirvan Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/490 E., 2022/529 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar; Siirt ili, Şirvan ilçesi, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 309 ada 8 ve 14, 310 ada 1 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakan babaları ...’e ait olduğunu, ancak kadastro çalışmaları sırasında taşınmazların davalı adına tespit ve tescil edildiğini ileri sürerek tapu kayıtlarının iptali ile miras payları oranında adlarına tesciline karar verilmesini istemişler, yargılama aşamasında, dava konusu 310 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden açmış oldukları davadan vazgeçtiklerini belirtmişlerdir.
II. CEVAP
Davalı; davaya cevap vermemiş, yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Şirvan Asliye Hukuk Mahkemesinin 15.09.2022 tarihli, 2021/490 Esas, 2022/529 Karar sayılı kararıyla; dava konusu 309 ada 8 ve 14 parsel sayılı taşınmazların kadastro tespitlerinin 21.10.2010 tarihinde kesinleştiği, bu durumda dava tarihi olan 14.09.2021 tarihi ile kadastro tespitinin kesinleştiği tarih arasında 10 yıldan fazla süre geçtiği, dava konusu 310 ada 1 parsel sayılı taşınmaz için ise açılan davanın geri alındığı gerekçesiyle dava konusu 310 ada 1 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın açılmamış sayılmasına, 309 ada 8 ve 14 parsel sayılı taşınmazlar yönünden ise davanın hak düşürücü süre nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacılar vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Diyarbakır Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 05.07.2024 tarih 2023/1296 Esas, 2024/940 Karar sayılı kararı ile; 309 ada 8 parsel sayılı ve 309 ada 14 parsel sayılı taşınmazların 15.07.2010 tarihinde "tarla" vasfıyla davalı adına tespit edildiği, 21.09.2010 - 20.10.2010 tarihleri arasında askı ilanına çıkarıldığı ve çekişmeli taşınmazların tutanağının 21.10.2010 tarihinde kesinleştiği, davacı tarafça 14.09.2021 tarihinde dava açıldığı, tutanakların kesinleştiği tarihten davanın açıldığı tarihe kadar 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde öngörülen 10 yıllık hak düşürücü sürenin geçtiği, davacıların iddiasının mülkiyete ilişkin olup tespit öncesi sebebe dayandığı, her ne kadar Covid-19 hastalığı nedeniyle alınan tedbir kapsamında 26.03.2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 7226 Sayılı Kanun'un geçici maddeleri ile getirilen düzenlemeler gereğince dava açma, icra takibi başlatma, hak düşürücü sürelerin 13.03.2020 tarihinden 15.06.2020 tarihine kadar durdurulmasına karar verilmiş ise de, durma süresi olan 92 günün eklenmesi halinde de hak düşürücü süre geçtikten sonra davanın açıldığının anlaşıldığı, 309 ada 8 parsel ve 309 ada 14 parsel sayılı taşınmazlar hakkında davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu taşınmazların davacıların mirasbırakanı ...’e ait olduğunu, onun adına tespit ve tescil edilmesi gerekirken, davalı tarafından yapılan hileli işlemlerle bu tescilin engellendiğini, gerçeğe aykırı beyanlarda bulunarak taşınmazları adına tescil ettirdiğini, davalının kötüniyetli olup davacılardan mal kaçırma amacıyla hareket ettiğini, eldeki davanın muris muvazaası olup herhangi bir hak düşürücü süreye tabi olmadığını belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi hukuki nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Kadastro çalışmaları sonucu, Siirt ili, Şirvan ilçesi, ... Mahallesi çalışma alanında yer alan 309 ada 8 ve 14 parsel sayılı taşınmazlar, kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanılarak belgesizden ... kızı ... adına tespit edilmiş, tespite itiraz edilmemesi üzerine kadastro tutanakları 21.10.2010 tarihinde kesinleşmiştir.
Dava konusu taşınmazlara yönelik davanın ise Kadastro Kanunu'nun 12/3. maddesinde düzenlenen 10 yıllık hak düşürücü süre geçtikten sonra 14.09.2021 tarihinde açıldığı anlaşılmıştır.
Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacılar vekilinin temyiz itirazının reddi ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
03.03.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.