"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2057 E., 2023/1504 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kayseri 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/359 E., 2022/321 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili; davacılar ... ve ... ile diğer davacıların murisi ...'nin, murisleri ... ve ...'dan (1941 doğumlu) miras yoluyla kalan taşınmazların intikal işlemlerinin yapılması için davalıların murisi ...'u (1948 doğumlu) vekil tayin ettiklerini, vekil ...'in vekaletnamedeki yetkileri vekil edenlerin iradesi dışında kullanarak haber vermeksizin murisler ... ve ...'ten davacılara intikal eden 2240 ada 2 parseldeki 7, 14 ve 15 nolu bağımsız bölümler ile 2057 (yeni 11462 ada 7 parsel) ve 417 ada 142 parsel sayılı taşınmazlardaki paylarını oğlu olan diğer davalı ...'a satış suretiyle temlik ettiğini, vekalet görevinin kötüye kullanıldığını, davalı ...'in taşınmazları alım gücünün olmadığı gibi taşınmazların davacılara ait olduğunu bilen ve bilmesi gereken kişi konumunda olduğunu ileri sürerek tapu iptali ve tescile, mümkün olmazsa bedele karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... ve ... vekili; zamanaşımı süresinin dolduğunu, iddiaların gerçek dışı olduğunu, davanın hukuki dayanağının bulunmadığını, ortak murisin bütün mal varlığının ve taşınmazlarının ortaya çıkartılması halinde hukuka aykırı bir durum bulunmadığının anlaşılacağını belirtip davanın reddini savunmuştur.
2. Diğer davalılar; savunma getirmemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; davalılar ..., ... ve ... yönünden adlarına taşınmaz intikal ettirilmediği gerekçesiyle davanın pasif husumete ilişkin dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine, diğer davalı ... yönünden ise iddianın sabit olduğu gerekçesiyle davanın kabulüyle tapu iptali ve tescile karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ile davalı ... vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla
; davacılar ... ve ... ile diğer davacıların murisi ... tarafından davalıların murisi ...'e (1948 doğumlu) murislerinden kalan taşınmazların adlarına intikali amacıyla vekalet verildiği, fakat vekil ...'in vekil edenlerin iradesine aykırı olarak vekalet görevini kötüye kullanmak suretiyle taşınmazları oğlu olan davalı ...'e satış suretiyle devrettiği, kayıt maliki olan davalı ...'in bu durumu bilen ya da bilebilecek konumda olduğu, davalı ...'in bu yöne değinen istinaf itirazlarının yerinde olmadığı, hükmün infazda tereddüt oluşturmayacağı, öte yandan her ne kadar davacılar, kök murislerinin mirasçılarından olan dava dışı ... ... ile aralarına yaptıkları 26.08.2017 tarihli harici hisse devir sözleşmesine göre de davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken bu husustaki taleplerinin reddedilmesinin hukuka aykırı olduğunu ileri sürmüşlerse de tapuya kayıtlı olan taşınmazların satışlarının resmi şekilde olması gerektiği, kaldı ki bu taşınmazların sözleşmenin bir tarafı olan dava dışı ... ... adına kayıtlı olmadığı, dolayısıyla resmi şekilde yapılmayan devir sözleşmesinin geçersiz olduğu anlaşıldığından davanın bu yönden kabul edilmemesinin doğru olduğu, ancak tapuda adına kayıtlı taşınmaz olmayan davalılar ..., ... ve ... aleyhine tapu kayıt maliki olmaları sebebiyle değil vekil ...'un mirasçıları olmaları sıfatıyla dava açıldığı, davalıların murisi ... vekalet görevini kötüye kullanarak davacıların iradesinin aksine hukuka aykırı işlem yaptığından mirasçıları olan davalıların da murislerinin yaptığı işlemin sonucuna katlanmaları gerektiği, İlk Derece Mahkemesince tapu iptali ve tescil kararı yönünden davanın kabul edilerek yargılama gideri ve vekalet ücretinden davalı ... ile birlikte vekil ...'in tüm mirasçılarının sorumlu tutulması gerekirken davalılar ..., ... ve ... yönünden kayıt maliki olmadıkları gerekçesiyle davanın pasif husumet yokluğundan reddinin doğru olmadığı, davacılar vekilinin bu yöndeki istinaf itirazının yerinde olduğu gerekçeleriyle davalı ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesinin hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde; lehlerine hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğunu, dava dışı mirasçı ...'nın miras payının davacılar tarafından hisse devir sözleşmesi ile satın alındığını, sözleşmenin geçerliliği için yazılı şekilde yapılmasının yeterli olduğunu, resmi şekil şartı aranmadığını, bu nedenle mirasçı ...'nın payı bakımından da davanın kabul edilmesi gerektiğini belirterek kararın anılan hususlar yönünden düzeltilerek onanmasını istemiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde; davalı ...'in iyi niyetli olduğunu, vekaletname tarihi ile satış tarihi arasında uzun bir zaman bulunduğunu, davalı ...'den yıllar önce kurulan vekalet ilişkisinin hangi sebeple kurulduğunu bilmesini beklemenin hakkaniyete ve hukuka aykırı olduğunu, davacıların haksız ve gerçek dışı iddialara dayanarak kötüniyetli şekilde açtıkları, davanın reddinin gerektiğini belirtip kararın bozulmasını istemiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, vekalet görevinin kötüye kullanılması hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, mümkün olmazsa bedel isteğine ilişkindir.
Dosya içeriği ve toplanan delillerden; muris ...'un 10.10.1973 tarihinde, muris ...'un (1941 doğumlu) ise 05.04.1979 tarihinde öldükleri, geride mirasçıları olarak davacılar ..., ..., diğer davacıların murisi ... ile davalıların murisi ... (1948 doğumlu) ve dava dışı ...'nın kaldığı; davacılardan ...'nin 03.11.1994 tarihinde, ...'nin 09.11.1994 tarihinde, diğer davacıların murisi ...'nin 08.11.1996 tarihinde, dava dışı ...'nın ise 13.03.1998 tarihinde genel yetkiler içerir vekaletnameler ile davalıların murisi ...'u (1948 doğumlu) vekil tayin ettikleri, davaya konu 2240 ada 2 parseldeki 7, 14 ve 15 nolu bağımsız bölümler muris ... adına, 2057 (yeni 11462 ada 7) parsel sayılı taşınmazın tamamı ile 417 ada 142 (yeni 3470 ada 19) parsel sayılı taşınmazın 25/595 payı muris ... (1941 doğumlu) adına kayıtlı iken vekil ...'in kendi adına asaleten diğer mirasçılar adına vekaleten iştiraki fesih edip müşterek mülk esasına göre intikalen kanuni payları oranında adlarına tescilinden sonra taşınmazlardaki paylarının tamamını 05.04.2001 tarihinde oğlu davalı ...'e satış suretiyle temlik ettiği anlaşılmaktadır.
Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından davalı ... vekilinin tüm, davacılar vekilinin ise aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
Bilindiği üzere konusu para ve para ile değerlendirilebilen bir şey olan davalarda vekalet ücreti karar tarihindeki nispi tarifeye göre hesaplanır. Taşınmazlarla ilgili davalarda vekalet ücretine esas olan değer ya dava dilekçesinde gösterilen değer veya Mahkemece keşifte belirlenen ve buna göre eksik harcı tamamlanan değerdir.
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi hükmü ortadan kaldırılarak yeniden hüküm kurulmakla; keşfen belirlenip harcı ikmal edilen dava değeri olan 872.250,00 TL üzerinden Bölge Adliye Mahkemesi karar tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca davacılar yararına nispi vekalet ücreti takdir edilmesi gerekirken, İlk Derece Mahkemesi karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'ne göre vekalet ücretine hükmedilmesi doğru değildir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacılar vekilinin temyiz itirazının değinilen yönden kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm kısmının B fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan cümlenin tümden hükümden çıkartılarak yerine; “Davacılar kendilerini vekille temsil ettirdiklerinden karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca 125.947,50 TL vekalet ücretinin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacılara verilmesine,” cümlesinin yazılmasına, kararın bu haliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde temyiz edenlere iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.