"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Konya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2042 E., 2023/2210 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kulu 1. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/278 E., 2023/299 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kulu ilçesi, ... kasabası sınırlarında yer alan 133 ada 22, 186 ada 28, 196 ada 1 ve 203 ada 80 parsel sayılı taşınmazların zilyetlik ve mülkiyetinin satış yoluyla davacıya geçtiğini, bu taşınmazların davacının bayisine ise miras yoluyla isabet ettiğini, yapılan kadastro çalışmaları sırasında taşınmazların davalı Hazine adına tespit gördüğünü ve tapulandığını, davacının taşınmazlar üzerindeki zilyetliğinin aralıksız ve çekişmesiz malik sıfatıyla eklemeli biçimde sürdürüldüğünü belirterek, davalı adına yolsuz oluşturulan tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tescilini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Hazine vekili davaya cevap dilekçesinde özetle; dava açılması için belirlenen hak düşürücü sürenin dolduğunu, çekişmeli taşınmazların tapuda Hazine adına kayıtlı yerlerden olduğunu ve zilyetlikle kazanılamayacağını belirterek davanın reddini savunmuş, aynı zamanda görev, yetki, husumet ve zamanaşımı itirazında bulunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi; dava konusu taşınmazların öncesi itibariyle toprak tevzi suretiyle Hazine adına tapuya tescil edildiği anlaşılmakla, 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 14. ve 46/1. maddesi uyarınca tapu kayıtlarının tesis edildiği tarihten evvel davacı yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluşup oluşmadığının belirlenmesi, dava konusu 133 ada 22 parsel sayılı taşınmaz yönünden kesin hüküm araştırması yapılması gereğine değinen kaldırma kararları uyarınca yapılan yargılama sonucunda, çekişmeli taşınmazlar hakkında Hazine adına toprak tevzi suretiyle tapu kaydının oluşturulduğu tarihten geriye doğru 20 yıl süreyle davacı ve bayileri tarafından nizasız ve fasılasız zilyetlik sürdürüldüğü, taşınmazlar üzerinde davacı taraf yararına eklemeli zilyetlikle kazanım koşullarının oluştuğu, öte yandan Mahkemenin 2001/769 Esas, 2002/549 Karar sayılı dosyasında davaya konu 133 ada 22 parsel sayılı taşınmaz yönünden karar verilmediği, bu nedenle kesin hüküm şartlarının oluşmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, çekişmeli taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile davacı adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı Hazine vekili tarafından istinaf başvurusunda bulunulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya arasında yer alan bilirkişi raporuna göre dava konusu 186 ada 28 ve 196 ada 1 parsel sayılı taşınmazların 1955 yılı hava fotoğrafına göre ham, işlenmemiş vaziyette olduğunun belirtildiği, 203 ada 80 parsel sayılı taşınmaz yönünden ise tapunun oluştuğu 1963 yılından öncesini bilebilecek tanıklar marifetiyle taşınmaz üzerinde iddia edilen zilyetliğin başlangıcına ilişkin somut delillerle ispat sağlanamadığı, dolayısıyla 186 ada 28, 196 ada 1 ve 203 ada 80 parseller yönünden davalı Hazine adına tapu kaydının oluştuğu tarihten evvel davacı yararına zilyetlikle kazanım koşullarının oluşmadığı, dava konusu 133 ada 22 parselin ise Kulu Asliye Hukuk Mahkemesinin 2001/969 Esas, 2002/519 Karar numaralı kesinleşmiş ilamının kapsamında yer almadığı, bu nedenle bahsi geçen kararın eldeki dava yönünden kesin hüküm oluşturmadığı; ne var ki toplanan delillere göre 133 ada 22 parsel sayılı taşınmaz yönünden de zilyetlikle kazanım koşullarının ispat edilemediği gerekçesiyle davalı Hazine vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile kararın kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulması suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacıya bayilerinden intikal eden çekişmeli taşınmazların zilyetlikle iktisabı mümkün olan yerlerden olduğu, davacı ve bayilerinin aralıksız ve çekişmesiz olarak toplam 80-100 yıllık zilyetliklerinin bulunduğu, taşınmazlar üzerinde başka kimsenin üstün bir hak iddiasının bulunmadığı, toprak tevzi sırasında köyde yaşanan niza nedeniyle tüm taşınmazların Hazine adına kaydedildiği, bu hususun yörede aynı iddia ile görülen diğer dava dosyalarına da yansıdığını, bu durumun dahi eldeki dava için yeterli bir delil olduğunu belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Kadastro sonucunda, Kulu ilçesi, ... Mahallesi çalışma alanında bulunan 133 ada 22, 186 ada 28, 196 ada 1, 203 ada 80 parsel sayılı taşınmazlar toprak tevzi çalışmaları sonucunda oluşan tapu kayıtları esas alınmak suretiyle Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen karar; tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen sebepler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı 187,80 TL bakiye onama harcının temyiz eden davacıdan alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.02.2025 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.