"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 15. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2132 E., 2023/404 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın Açılmamış Sayılması / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bursa 15. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/297 E., 2023/271 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali-tescil ve tenkis davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı; mirasbırakan babası ...'nün ilk evliliğinden olan tek çocuğu olduğunu, davalılardan ... 'nün mirasbırakanın ağır derecede hasta olmasından yararlanarak kendisine (davacıya) miras bırakmaması için onu aldattığını ve 761 ada 28 parsel sayılı taşınmazdaki 5 nolu bağımsız bölümünü muvazaalı olarak üçüncü kişi ve diğer davalı ...'a devretmesini sağladığını, mirasbırakanın 06.02.2021 tarihinde ileri derece hasta olarak öldüğünü, davaya konu taşınmazın ölümünden kısa bir süre önce 09.12.2020 tarihinde piyasa değerinin çok altında 190.000,00TL bedelle davalılardan ...'a satıldığını, bu muvazaalı devir nedeniyle davalılardan ...'nin mal varlığında sebepsiz yere zenginleştiğini, ayrıca ..., ..., ...'da kayıtlı bir taşınmazı da kendi adına kayıt ve tescil ettirdiğini, mirasbırakanın terekesinde başkaca malının kalmadığını ve saklı payının ihlal edildiğini ileri sürerek dava konusu 5 nolu bağımsız bölümün ve Bursa Nilüfer'deki taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tesciline, olmadığı takdirde tenkisine karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı ...; mirasbırakan ile aralarında herhangi bir akrabalık ilişkisi bulunmadığını, daha önceden birbirlerini tanımadıklarını, satın aldığı konutta oturmaya başlamış olması, söz konusu bağımsız bölümü alabilmek için kendi konutunu satmış olması hususları birlikte değerlendirildiğinde ortada herhangi bir muvazaalı satış olmadığının açıkça görüleceğini satış bedeli olarak 355.000.00TL üzerinden anlaşma sağlandığını, az tapu harcı ödemek için tapuda rayiç bedel üzerinden satış işleminin gerçekleştirildiğini, ancak asıl sözleşme bedeli olan 355.000,00TL'nin eksiksiz olarak karşı tarafa ödendiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Bursa 15. Asliye Hukuk Mahkemesinin 05.07.2023 tarihli ve 2023/297 Esas, 2024/271 Karar sayılı kararı ile; 28.03.2023 tarihli celsede taraflarca takip edilmediğinden dosyanın işlemden kaldırıldığı, hak düşürücü niteliğindeki üç aylık süre içinde dosyanın yenilenmesi için başvuru yapılmadığı gerekçesiyle davanın HMK'nın 150/5 inci maddesi gereğince açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf başvuru dilekçesinde özetle; Yerel Mahkeme kararının usul ve yasaya aykırı olup istinaf incelemesi ile kaldırılması gerektiğini, yargılamanın konusunu oluşturan ve Bursa 15. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2021/185 Esas sayılı dosyasında davalı ... yönünden davayı takip etmediklerini 11 inci celsede beyan ettiklerini, davalı ... vekilinin de aynı celsede davayı takip etmediğini beyan ettiğini, bu durumda HMK'nın 114-(1)-d ve 115-(2) maddeleri gereğince aleyhlerine yargılama gideri (vekalet ücreti) yükletilmemesi gerekirken, Yerel Mahkemenin HMK 150-5 inci maddesine göre karar vererek ve davalı lehine vekalet ücretine hükmedilmesinin yerinde olmadığını belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 05.12.2023 tarihli ve 2023/2132 Esas, 2023/404 Karar sayılı kararıyla; Mahkemece tahkikat aşamasında davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olup yargılama giderleri davacıya yüklenmek suretiyle davada kendisini vekil ile temsil ettirdiği anlaşılan davalı lehine harcı yatırılan dava değeri üzerinden ve Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin 7-(1) maddesi uyarınca 9.200,00TL.nispi ücreti vekalet takdiri ile davacıdan tahsil edilip davalıya verilmesine dair kararda bir isabetsizlik görülmemiş olup davacı vekilinin bu yöndeki istinaf sebebinin yerinde olmadığı gerekçesi ile davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü itirazlarını yineleyip verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 150 nci ve 331/3 üncü maddesi,
AAÜT'nin 7/1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriğinden ve toplanan delillerden; 1963 doğumlu mirasbırakan ...'nün 06.02.2021 tarihinde öldüğü, geriye mirasçı olarak ilk evliliğinden olma davacı kızı ... ile ikinci eşi davalı ...'nin kaldığı, mirasbırakanın, adına kayıtlı 761 ada 28 parsel sayılı taşınmazdaki 5 nolu bağımsız bölümünü 09.12.2020 tarihinde satış yolu ile diğer davalı ...'a temlik ettiği, davacının bu satış işleminin davalı ...'nin mirasbırakanı aldatarak gerçekleştirdiğini ve kendisinden mal kaçırmak amacıyla yapıldığını, satış bedeli ile davalı ...'nin sebepsiz olarak zenginleştiğini ileri sürerek tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis istemli olarak eldeki davayı açtığı, aşamada davacı vekilinin 28.03.2023 tarihli celsede davalı ... yönünden davayı takip etmediklerini, kendisinin iyiniyetli olduğunu tespit ettiklerini, davalarını ... yönünden sürdüklerini beyan ettiği, bunun üzerine davalı ... yönünden dosyanın tefrik edildiği ve eldeki esasa kaydedilerek dosyanın işlemden kaldırıldığı, 3 aylık süre sonunda da davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği anlaşılmaktadır.
2.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına;
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,14.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.