"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1677 E., 2023/1308 K.
HÜKÜM/KARAR : Davanın Açılmamış Sayılmasına / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 6. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2022/12 E., 2023/166 K.
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde bedel davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Kararın asıl ve birleştirilen davada davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl ve birleştirilen davada davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, asıl davada; maliki olduğu 3935 ada 3 parsel sayılı taşınmazdaki 2 nolu bağımsız bölümün satışı hususunda dava dışı ... ile anlaştıklarını, taşınmaz üzerinde ipotek ve hacizler bulunduğunu, ...’in taşınmazı borçları ile devir aldığını, kendisine de kredi çekerek satış bedelini ödeyeceğini söylemesi üzerine, hacizlerle yüklü olarak taşınmazı ...’e devrettiğini, daha sonra aldığı borçlar ile icra borçlarını kapattığını, ancak ...’in kendisine satış bedeli ödemediği gibi taşınmazı kötü niyetli olarak davalı ...’ya satış suretiyle devrettiğini, ... tarafından mağdur edildiğini, daha önce aynı hukuki nedene dayalı açtığı davada Gaziantep 12.Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/115 Esas sayılı dosyası ile süresi içerisinde harcın yatırılmaması nedeniyle dosyanın işlemden kaldırılarak davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini ileri sürerek tapu kaydının iptali ile adına tesciline, olmadığı takdirde taşınmazın belirlenecek rayiç bedelinin faizi ile birlikte tahsiline karar verilmesini istemiş; birleştirilen davada da aynı iddia ve taleplerini davalı ...’e yöneltmiştir.
II. CEVAP
1. Asıl davada davalı ...; bankadan kredi kullanarak dava konusu taşınmazı 350.000,00 TL bedelle ...’den satın aldığını, satış bedelinin 58.000,00 TL'sinin nakit olarak verildiğini, 292.000,00 TL'sinin ise kullandığı konut kredisi karşılığı olarak banka aracılığı ile ...’e ödendiğini, 11.07.2014 tarihinden bu yana dava konusu taşınmazda ikamet ettiğini, iyi niyetli malik olup TMK’nın 1023 üncü madde koruyuculuğundan yararlanması gerektiğini belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Birleştirilen davada davalı ... davaya cevap vermemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Gaziantep 6. Asliye Hukuk Mahkemesinin 13.07.2023 tarihli ve 2022/12 Esas, 2023/166 Karar sayılı kararı ile; 03.02.2023 tarihli ve 5 nolu celsenin 2 nolu ara kararında, davacıya 28.272,64 TL eksik nispi harcı yatırmak için gelecek celseye kadar kesin süre verildiği, bu süre içinde eksik harç yatırılmadığı takdirde dosyanın işlemden kaldırılacağı hususunda ihtarat yapıldığı, ancak davacı tarafça eksik harcın yatırılmadığı; 12.04.2023 tarihli duruşmada, harcın yatırılmadığından HMK’nın 150/1 inci maddesi uyarınca yenileninceye kadar dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, işlemden kaldırılma tarihinden itibaren yasal 3 aylık süre içerisinde dosyanın yenilenmediği gerekçesiyle HMK’nın 150/5 inci maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleştirilen davada davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Asıl ve birleştirilen davada davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu, tebligatların davacı vekiline yapılması gerekirken davacı asile yapıldığını, yapılan tebligatların usulüne uygun olmadığını, bu nedenle de Mahkemece davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesinin hatalı olduğunu, eksik inceleme ile hüküm verildiğini, davacı tanıklarının dinlenmediğini, davalı ... yönünden herhangi bir araştırma ve inceleme yapılmadığını, davalı ...’in hile ile taşınmazın tüm borçlarını davacıya ödettikten sonra diğer davalı ...’ya muvazaalı bir şekilde temlik ettiğini, Mahkemece önce delillerin değerlendirilmesinin gerektiğini belirterek kararın kaldırılmasını istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesinin 07.12.2023 tarihli ve 2023/1677 Esas, 2023/1308 Karar sayılı kararıyla; ana ve birleşen dava dilekçelerinde dava değerleri 1.000’er TL olarak gösterilip bu değer üzerinden peşin nispi karar ve ilam harcının alındığı, yargılama aşamasında davaya konu taşınmazın değerinin keşfen belirlendiği, belirlenen bu değer üzerinden eksik kalan peşin nispi karar ve ilam harcının kanunda öngörülen sürede (takip eden celseye kadar) tamamlanması için davacı tarafa süre verildiği, davacı tarafça, verilen kesin sürede ara karar gereklerinin yerine getirilmediği, Mahkemece eksik harcın tamamlanmadığı gerekçesi ile önce dava dosyalarının işlemden kaldırılmasına, sonrasında davaların açılmamış sayılmasına karar verildiği; dosya içeriğine, hükmün dayandığı yasal ve hukuksal gerekçeye göre delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmadığı ve özellikle verilen kesin sürede eksik harcın tamamlanmadığı, bu nedenle 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30 uncu maddesi uyarınca dava dosyalarının işlemden kaldırılmasına karar verildiği, 6100 sayılı HMK'nın 150 inci maddesinde gösterilen süre içinde noksan harcın ikmal edilmediği saptanarak yazılı şekilde karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 inci maddesi gereğince esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde asıl ve birleştirilen davada davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Asıl ve birleştirilen davada davacı vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, hile hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde bedel istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 150 nci ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanunu'nun 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup asıl ve birleştirilen davada davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Asıl ve birleştirilen davada davacı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nın 370 inci maddesi uyarınca ONANMASINA,
Asıl dava yönünden harç peşin alındığından başkaca harç alınmasına yer olmadığına; birleştirilen dava yönünden aşağıda yazılı 427,60 TL temyiz harcının temyiz edenden alınmasına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.03.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.