"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/115 E., 2018/265 K.
HÜKÜM/KARAR : Kabül
Taraflar arasındaki tapu iptali ve tescil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairenin 25.10.2017 tarih, 2015/2230 Esas, 2017/5718 Karar sayılı kararı ile karar bozulmuş, Mahkemece bozma kararına karşı direnilerek davanın kabulüne karar verilmiş, karar davalı vekili tarafından temyiz edilmiş, Hukuk Genel Kurulu tarafından direnme kararının yerinde olduğu belirtilerek, davalıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Özel Daireye gönderilmesine karar verilmiştir.
I. DAVA
Davacı vekili, davacının 1998 yılında ecrimisil alacağının tahsili amacıyla Ferizli İcra Müdürlüğünün 1998/4 Esas sayılı dosyası ile mirasbırakanı ... aleyhine icra takibi başlattığını, takibin semeresiz kaldığını, miras bırakanın icra takibinden önce 05.03.1998 tarihinda 43, 79, 128, 129, 591, 661 ve 1121 parsel sayılı taşınmazlarını mal kaçırmak amacıyla dava dışı üçüncü kişi ...’a satış suretiyle temlik ettiğini, davacının muvazaalı yapılan tasarrufun iptali için Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/30 Esas, 1999/46 Karar sayılı dosyasında açmış olduğu tasarrufun iptali davasının kabulüne karar verildiğini, kararın Yargıtay (Kapatılan) 15. Hukuk Dairesince onanarak 29.05.2000 tarihinde kesinleştiğini, verilen karar şahsi hak içeren bir karar olduğundan 1998 yılında yapılan tasarruflar gereğince taşınmazların mülkiyetinin 22.03.2013 tarihine kadar ...’da kaldığını, taşınmazların bu süre zarfında davalıların kullanımında olduğunu, dava dışı ...’ın mirasbırakanın ölümünden sonra 22.03.2013 tarihinde taşınmazları muvazaalı olarak davalılara temlik ettiğin ileri sürerek, çekişmeli taşınmazların tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar cevap dilekçesi sunmamış, duruşmadaki beyanlarında satışın gerçek olduğunu belirterek, davanın reddini istemişlerdir.
III. MAHKEME KARARI
Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesinin 30.09.2014 tarih, 2013/119 Esas, 2014/133 Karar sayılı kararı ile; mirasbırakanın dava konusu taşınmazları 05.03.1998 tarihinde kardeşinin oğlu olan ...’a satış suretiyle temlik ettiği, ara malik ... tarafından taşınmazların tamamının aynı gün içinde davalılara devredildiği, satış değeri ile taşınmazların gerçek değeri arasında fahiş fark olduğu, ara malik ...’ın taşınmazları fiilen hiç kullanmadığı, taşınmazları ölünceye kadar mirasbırakanın, öldükten sonra da davalıların kullanmaya devam ettikleri, keşifte dinlenen tanıkların mirasbırakanın taşınmazları satma ihtiyacı içinde olmadığını belirttikleri, mirasbırakanın adına kayıtlı olan tüm taşınmazları devrettiği, dava dışı ... ve davalılar arasında yapılan devir işlemlerinin diğer mirasçıları miras haklarından mahrum etmeye yönelik muvazaalı işlemler olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Bozma Kararı
Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 25.10.2017 tarih, 2015/2230 Esas, 2017/5718 Karar sayılı kararı ile; Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesinin 20.01.1998 tarih, 1997/41 Esas, 1998/2 Karar sayılı dosyası ile davacının mirasbırakan aleyhine açtığı ecrimisil davasının kısmen kabulüne karar verildiği, mirasbırakanın da 05.03.1998 tarihinde çekişme konusu 43, 128, 129, 591, 661, 1121 parsel sayılı taşınmazların tamamı ile 79 parselin 10/15 payını davalı ...’a temlik ettiği, akabinde davacının Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/30 Esas, 1999/46 Karar sayılı dosyası ile ... ve ... aleyhine açtığı tasarrufun iptali davasında mahkemece 05.02.1998 tarih ve 67 yevmiye nolu satış akdinin takibe konu alacak ve ferileriyle sınırlı kalmak kaydıyla iptaline karar verildiği ve kararın 29.05.2000 tarihinde kesinleştiği, davalı ...’un da 22.03.2013 tarihinde dava konusu taşınmazları davalılara devrettiği, mirasbırakanın çekişme konusu taşınmazları aleyhine başlatılan ve kesinleşmiş olan icra takibini sonuçsuz bırakmak amacıyla dava dışı ...'a temlik ettiği hususunun Ferizli Asliye Hukuk Mahkemesinin 1999/30 Esas, 1999/46 Karar sayılı kararı ile belirlendiği, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirmeyle kabulüne karar verilmesinin doğru olmadığı gerekçesiyle karar bozulmuştur.
C. Direnme Kararı
Mahkemenin tarih ve sayısı yukarıda belirtilen kararı ile; önceki gerekçenin yanında, tasarrufun iptali davasında icra takibini semeresiz bırakmak amacıyla hareket edildiğinin kabulünün aynı zamanda işlemde muvazaa olduğunun ve mirasbırakan ...’in alacaklısı ve mirasçısı olan davacıdan mal kaçırmak amacıyla hareket ettiğinin de bir göstergesi olduğu, tasarrufun iptali davasının kabulüne ilişkim kararın kesinleşmesinin muvazaa nedeniyle tapu iptali ve tescili davasının reddine gerekçe olamayacağı, tasarrufun iptali kararı sonucu alacaklının, taşınmazın icra marifetiyle satışı sonrası alacağını tahsil etmiş olsa dahi tasarrufun iptali kararı ile tapu kaydının iptali ve borçlu (mirasbırakan) adına tescili sonucu gerçekleşmediğinden davacının mirasbırakanın yasal mirasçısı olması nedeniyle muvazaa olgusu iddiasıyla eldeki davayı açmakta hukukî yararının bulunduğu, muvazaa olgusunun da ispatlandığı gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
D. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Direnme kararına karşı süresi içinde süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
E. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; mirasbırakanın taraf olduğu ve muris muvazaası niteliğindeki bir sözleşmenin bulunmaması (gizli bir bağış sözleşmesinin varlığından bahsedilemez olması); 05.03.1998 tarihli mirasbırakanın dava dışı üçüncü kişiye satış işlemine karşılık, davalıların mirasbırakanın ölümünden yıllar sonra anılan taşınmazları dava dışı üçüncü kişiden satın almış olduklarını, davacı mirasçıdan mal kaçırma amacıyla hareket edilmediğini belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
F. Hukuk Genel Kurulu Kararı
Hukuk Genel Kurulunun 08.12.2022 tarih, 2020/1-569 Esas, 2022/1709 Karar sayılı kararı ile; davacının eldeki davada mirasbırakanın ara malik kullanarak yedi adet taşınmazı mirasçıdan mal kaçırmak gayesiyle muvazaalı olarak devrettiği iddiasında bulunarak muris muvazaası nedeniyle tapu kayıtlarının iptali ile miras payı oranında adına tescilini talep ettiği, mirasbırakanın davacının ecrimisil alacağını engellemek ve kendisinden mal kaçırmak amacıyla dava konusu taşınmazları dışı ...’a satış yoluyla devrettiği, devrin bedelsiz yapıldığı ve muvazaalı olduğu, mirasbırakanın ızrar kastının kesinleşen tasarrufun iptali davası ile sabit olduğu, taşınmazların ... tarafından hiç kullanılmadığı, mirasbırakanın taşınmaz satmasının gerektirecek acil bir ihtiyaç içine düşmediği, adına kayıtlı tüm taşınmazlarını devrettiği, ...’ın emanetçi konumunda olduğu, ara malik ...’ın mirasbırakanın ölümünden sonra da aynı gün taşınmazları düşük bedellerle davalılara devrettiği, davalıların alım gücünün bulunmadığı gibi satışın gerçek olduğu yönündeki savunmalarını ispatlayamadıkları, mirasbırakanın kızı olan alacaklısından mal kaçırmak ve yine mirasçısından (terekeden) mal kaçırmak yönünde iki amaç ile temlik işlemini yaptığı, davacının tasarrufun iptali davası ile alacak hakkını, eldeki dava ile de mirasbırakanın ölümü sonrası oluşan mirasçılık hakkını korumak amacıyla dava açtığı, somut olayın özelliği gereği, davacının tasarrufun iptali davasını açarken borçlu olan babasının alacaklıdan mal kaçırmak amacıyla hareket ettiğini belirtmesi ve bu yönde kesinleşen kararı infaz ettirmemesinin eldeki davada bağlayıcı sonuç doğurmadığı, direnme kararının usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesi ile davalılar vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın Yargıtay 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar verilmiştir.
G. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 01.04.1974 tarihli ve 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı.
2. 4721sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 706 ncı, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 237 nci ve 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ncı maddeleri.
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 297/2 inci maddesi
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı HMK’un geçici 3/2 nci maddesinin yollamasıyla 1086 sayılı HUMK’un uygulanacağı davalar yönünden HUMK’un 428 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı halinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilinin temyiz dilekçesinde aşağıdaki bent kapsamı dışında ileri sürdüğü temyiz itirazları kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
3. Ancak; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 297/2 nci maddesinde “Hükmün sonuç kısmında, gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, taleplerden her biri hakkında verilen hükümle, taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, sıra numarası altında; açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gereklidir” düzenlemesi yer almaktadır. Kamu düzeninden olan doğru sicil oluşturma ilkesi gereğince de hakimin infazı kabil karar verme yükümlülüğü vardır.
4. Hemen belirtmek gerekir ki, dava konusu taşınmazların 15.11.2023 tarihinde Kadastro Kanunu’nun 22/A maddesi uyarınca yapılan çalışma sonucunda kayıtlarının kapatıldığı ve dava konusu 43 parselin 669 ada 15 parsel, 79 parselin 667 ada 30 parsel, 128 parselin 666 ada 53 parsel, 129 parselin 666 ada 54 parsel, 591 parselin 657 ada 89 parsel, 661 parselin 703 ada 31 parsel, 1121 parselin 679 ada 5 parsel oldukları görülmüştür.
Öte yandan, dava konusu taşınmazların davalılar adına olan tapu kayıtlarının davacının miras payı oranında iptali ile anılan payın davacı adına tesciline, kalan payın ise davalılar üzerinde bırakılmasına karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, davalılar yönünden de iptal tescil hükmü kurularak karar verilmesi doğru olmadığı gibi, dava konusu 43 parsel sayılı taşınmazda paydaş olan dava dışı İsmail Karagöz’ün payı yönünden de dava konusu olmadığı halde iptal tescile karar verilerek davalılar ve dava dışı İsmail Karagöz uhdesinde kalan payların tescil nedeninin değiştirilmesi isabetli değildir.
5. Ne var ki, anılan bu husus yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden hükmün 6100 sayılı Kanunu'nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanunu'nun 438 inci maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalılar vekilinin işin esasına yönelik temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalılar vekilinin temyizi üzerine ve resen yapılan inceleme sonucu, hükmün 3 üncü, 4 üncü, 5 inci, 6 ıncı, 7 inci, 8 inci ve 9 uncu fıkraları hüküm yerinden tamamen çıkarılarak yerlerine 3 üncü fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan 669 ada 15 (eski 43) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, 1/8 payın davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/8 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına”,
4 üncü fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan 667 ada 30 (eski 79) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan 10/15 payının tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, taşınmazın 1/12 payının davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/12 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına”,
5 inci fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan 666 ada 53 (eski 128) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, 1/8 payın davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/8 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına”,
6 ıncı fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan 666 ada 54 (eski 129) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, 1/8 payın davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/8 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına”,
7 inci fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan bulunan 657 ada 89 (eski 591) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın .... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, 1/8 payın davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/8 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına”,
8 inci fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan bulunan 703 ada 31 (eski 661) parsel sayılı taşınmazın davalılar ..., ..., ... ve ... adlarına ayrı ayrı ¼ oranında kayıtlı olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, taşınmazın 1/8 payının davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/32’şer payın ayrı ayrı davalılar ..., ..., ... ve ... uhdelerinde bırakılmasına”,
9 uncu fıkra olarak “Sakarya ili, ... ilçesi, ... Köyü, ... mevkiinde bulunan 679 ada 5 (eski 1121) parsel sayılı taşınmazın davalı ... adına olan tapu kaydının mirasbırakan ...'ın ... Noterliğinin 10.04.2013 tarih, 876 yevmiye numaralı mirasçılık belgesindeki davacının miras payı olan 1/8 oranında İPTALİ ile, 1/8 payın davacı ... adına TESCİLİNE, bakiye 7/8 payın davalı ... uhdesinde bırakılmasına” cümlelerinin yazılması suretiyle 6100 sayılı HMK'un geçici 3. maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'un 438/7 nci maddesi uyarınca hükmün bu şekliyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan harcın istek halinde yatıran tarafa iadesine,
Kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,06.03.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.