"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/510 E., 2023/1341 K.
HÜKÜM/KARAR : Ret / Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ergani 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/103 E., 2023/43 K.
Taraflar arasındaki yargılamanın iadesi davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili ile katılma yoluyla davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; Diyarbakır ili, .... ilçesi, .... Mahallesi 581 ada 3 ve 4 parsel, 582 ada 2 parsel, 122 ada 1 parsel sayılı taşınmazların kadastro çalışmaları sırasında hukuka ve yasaya aykırı olarak Hazine adına tapuya tescil edildiğini, davacıların murislerinden intikal eden bu taşınmazlar için ilk olarak Ergani Asliye Hukuk Mahkemesinin 1980/68 Esas sayılı dosyası ile kadastro tespitine itiraz ettiklerini ve ondan sonra da Ergani Asliye Hukuk Mahkemesinin 1984/116 Esas sayılı dosyası ile tapu iptali ve tescil davasının açıldığını, her iki dosyanın birleştirilerek yargılamaya devam edildiğini, nihai olarak Ergani Asliye Hukuk Mahkemesinin 2004/401 Esas, 2015/63 Karar ve 22.02.2005 tarihli kararı ile taşınmazların Hazine ile bir ilgisinin bulunmadığının tespit olunduğunu, kararın Yargıtay 8. Hukuk Dairesinin 16.06.2005 tarih ve 2005/3917 Esas, 2005/4472 Karar sayılı ilamı ile onandığını ve akabinde karar düzeltme talebinin reddilerek ilamın 26.12.2005 tarihinde kesinleştiğini, uzun süren yargılama sonucunda davacılardan ... ve ... 'in vefat etmelerine rağmen vekillerinin davaya devam ettiğini, ölen davacıların mirasçılarına tebligat yapılmadığını ve mirasçıların davadan haberdar edilmediğini, daha sonra davayı takip etmeyen vekil nedeniyle de davacılardan ... ve ... açısından HUMK'un 409. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verildiğini ve verilen kararın usul ve yasaya aykırı olarak kesinleştiğini belirterek yargılamanın iadesi taleplerinin kabulü ile HUMK'un 445/8. maddesi gereğince yargılamanın iadesi talebinin kabulüne, davalı adına kayıtlı olan taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile hisseleri oranında davacılar adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı ... cevap dilekçesi vermemiş, yargılama sırasında davanın reddini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; HMK'nın 379/1-c ve 379/2. maddeleri uyarınca ileri sürülen yargılamanın iadesi sebebi kanunda yazılı sebeplerden olmadığından esasa girilmeksizin davanın reddine, karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Nedenleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; Ergani 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2018/103 Esas, 2023/43 sayılı Karar ilamının kaldırılmasını ve talepleri doğrultusunda karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; Yargıtay 1. Hukuk Dairesinin 24.03.2022 tarihli ve 2022/536 Esas, 2022/2397 Karar sayılı ilamında da ifade edildiği üzere, davacı murislerinin davanın yargılaması sırasında öldükleri, mirasçıları davadan haberdar edilmeden yargılamaya devam olunduğu, Mahkemece davanın müracaata bırakıldığı ve 10.04.2002 tarihli ara kararıyla davanın açılmamış sayılmasına karar verildiği, kararın aşamalardan geçerek 05.01.2006 tarihinde şeklen kesinleştiği, ... ve ... mirasçıları davadan haberdar edilmemiş olduğundan bu mirasçılar yönünden hüküm henüz kesinleşmiş sayılamayacağından yargılamanın iadesi yoluna başvurulmasına 6100 sayılı HMK’nın 374. maddesi gereği olanak bulunmadığı gerekçesiyle istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili ile katılma yoluyla Hazine vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Nedenleri
1. Davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; istinaf dilekçesini tekrar ederek HMK'nın 375/1-c maddesi gereğince yargılamanın iadesini talep ettiklerini, 12.07.1988 tarihli kararının murisleri vekiline tebliğ edildiğini, vefat etmelerine rağmen kararın Tebligat Kanunu'nun 35. maddesi gereğince tebliğ edildiğini, davacılarca temyiz edilmediğinden davacılar yönünden kesinleştiğini, bunun yargılamanın iadesi sebebi kabul edilmesi gerektiğini öne sürerek kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... vekili temyiz dilekçesinde özetle; Hazine lehine nispi vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğini öne sürerek kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, yargılamanın iadesi isteğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı HMK’nın 374 ve 375. maddeleri,
Mülga HUMK'nun 445. maddesi.
3. Değerlendirme
1. Kadastro sonucu, .... ilçesi .... Mahallesi çalışma alanında bulunan 122 ada 1, 581 ada 2, 3 ve 4 parsel sayılı 8.320, 106.080, 32.110 ve 82.480 metrekare yüz ölçümündeki taşınmazlar, Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden oldukları belirtilerek Hazine adına tespit ve tescil edilmiştir.
2. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup tarafların temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının HMK’nın 370. maddesi uyarınca ONANMASINA,
492 sayılı Harçlar Kanunu'nun değişik 13. maddesinin "j" bendi gereğince davalı Hazineden harç alınmasına yer olmadığına,
Harç peşin alındığından davacılardan yeniden harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.11.2024 tarihinde kesin olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.