"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1672 E., 2023/1843 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Samsun 4. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/428 E., 2023/174 K.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40. ve Yargıtay İç Yönetmeliği’nin 18. maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede; Dairenin 06.11.2024 tarihli 2023/5663 Esas, 2024/6019 Karar sayılı geri çevirme kararı ile temyiz eden davalı-karşı davacı vekilinin temyiz harç ve masraflarına ilişkin adli yardım talebinde bulunduğu anlaşılmış, öte yandan davalı-karşı davacının temyiz dilekçesinin davacı-karşı davalı ...’ye tebliğine dair belgenin dava dosyası içerisinde ve UYAP ile oluşturulan elektronik ortamda yer almadığı, Samsun 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/2035 Esas sayılı vesayet dosyasının ve Samsun Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/28614 nolu soruşturma dosyasının dosya arasında bulunmadığı anlaşılmıştır.
Adli yardım talebi temyiz yoluna başvuru sırasında istendiğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 336. maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca, davalı-karşı davacı vekilinin adli yardım talebini inceleme görevi Yargıtaya aittir.
Adli yardım 6100 sayılı Kanun’un 334 ve devamı maddelerinde düzenlenmiştir. Anılan maddelere göre gerçek kişiler ile kamuya yararlı dernek ve vakıfların yararlanabileceği adli yardımın şartları, ödeme gücünden yoksun olma ve talebin açıkça dayanaktan yoksun olmamasıdır. Adli yardım talebinde bulunan gerçek kişi veya tüzel kişinin yargılama giderlerini karşılayabilecek durumda olmadığını gösteren mali durumuna ilişkin belgeleri de mahkemeye ibraz etmesi gerekir. Adli yardım talebinde bulunanın ödeme gücünden yoksun olup olmadığı, bu belgeler incelenerek belirlenecektir.
Ne var ki, davalı-karşı davacı vekili tarafından HMK’nın 336/2. maddesi uyarınca adli yardım talebine ilişkin bir delil ve belge sunulmadığından, yasal şartları oluşmayan adli yardım talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Bu itibarla;
A-1.Hükmü veren Mahkeme tarafından 6100 sayılı Kanun'un 337. maddesi uyarınca;
a) Adli yardım talebinin reddine dair kararın, talebi reddedilen tarafa "6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 337. maddesinin ikinci fıkrası uyarınca tebliğinden itibaren iki hafta içinde mahkemeye dilekçe vermek suretiyle karara itiraz edebileceği" şerhini içeren davetiye ile tebliğ edilmesi,
b) Adli yardım talebinde bulunan tarafın, ret kararına karşı itiraz etmesi hâlinde dosyanın itirazı incelemekle görevli Yargıtay 2. Hukuk Dairesine gönderilmek üzere Dairemize gönderilmesi,
2.Adli yardım talebinin reddi kararına karşı itiraz edilmemesi veya itirazın Yargıtay tarafından reddedilmesi hâlinde, 6100 sayılı Kanun'un 366. maddesi atfıyla aynı Kanun'un 344 . maddesi uyarınca;
a) Temyiz harçlarının bir haftalık kesin süre içerisinde tamamlanması, aksi hâlde temyiz başvurusundan vazgeçmiş sayılacağı hususunun başvurana yazılı olarak bildirilmesi,
b) Verilen kesin süre içinde temyiz harçları tamamlanmadığı takdirde temyiz başvurusunun yapılmamış sayılmasına karar verilerek başvurana tebliğ edilmesi,
3. Verilen kesin süre içinde;
a)Temyiz harçlarının tamamlanması hâlinde,
b)Temyiz harçlarının tamamlanmaması sebebiyle temyiz başvurusunun yapılmamış sayılmasına dair verilen kararın tebliğ tarihinden itibaren iki hafta içinde temyiz edilmesi durumunda ise temyiz harç ve giderleri de yatırıldıktan sonra,
B-Davalı-karşı davacı vekili tarafından verilen temyiz dilekçesinin;
1. Davacı-karşı davalı ... vekiline tebliğ edilip edilmediği araştırılarak
a) Tebliğ edilmiş ise tebliğ belgesinin eklenmesi,
b) Tebliğ belgesi yok ise dayanak kayıtlar getirtilerek tebliğ tarihinin saptanması,
2. Temyiz dilekçesi tebliğ edilmemiş ise tebliğ edilerek
a) Katılma yoluyla temyiz süresinin beklenmesi,
b)Kararın süresinde katılma yoluyla temyiz edilmesi hâlinde ise 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 366. maddesi atfıyla aynı Kanun’un 344. maddesinde belirtilen usuli işlemlerin yapılması ve temyiz dilekçesinin karşı tarafa tebliğ edilmesi,
C- Samsun 1. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2019/2035 E. sayılı ve Samsun Cumhuriyet Başsavcılığının 2018/28614 soruşturma nolu dosya asıllarının dosya arasına alınması talep edilmiş olup Bölge Adliye Mahkemesince yalnızca Daire ilamı adli yardım talebine 2 hafta içinde itiraz edilebileceğine ilişkin ihtar ile davalı-davacı karşı davalı vekiline tebliğ edilerek dosyanın Daireye gönderildiği anlaşılmakla; önceki geri çevirme kararında belirtildiği üzere temyiz harçlarının yatırılmasına ilişkin işlemler ve diğer eksikliklerin tamamlanması, geri çevirme gerekleri yerine getirilmeden dosyanın gönderilmesinin yargılamanın uzamasına sebebiyet vereceği ve ilgililer hakkında cezai ve idari sorumluluk doğuracağı dikkate alınarak yeniden geri çevirmeye sebebiyet verilmemesi açısından geri çevirme kararının gereklerinin yerine getirildiğinin bizzat mahkeme hakimi tarafından kontrol edilmesi, anılan eksiklikler giderildikten sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın Dairemize gönderilmesi gerekir.
KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Belirtilen işlemlerin yerine getirilmesi için dosyanın TEKİDEN hükmü veren Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesine GERİ ÇEVRİLMESİNE,
05.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.