"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/293 E., 2023/1456 K.
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 5. İş Mahkemesi
SAYISI : 2015/219 E., 2018/143 K.
Taraflar arasındaki hizmet tespiti istemli davadan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince, hükümde belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın fer'i müdahil Kurum vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı, fer'i müdahil Kurum vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 40 ıncı ve Yargıtay İç Yönetmeliğinin 18. maddeleri uyarınca yapılan ön incelemede sonucunda, dava dosyası her ne kadar temyiz incelemesi için Dairemize gönderilmiş ise de aşağıda belirtilen hususlarda noksan bulunduğu anlaşılmıştır:
7201 sayılı Tebligat Kanunu'nun 25. maddesinde yabancı memlekette tebligat usulü şu şekilde düzenlenmiştir; "Yabancı memlekette tebliğ o memleketin selahiyetli makamı vasıtasiyle yapılır. Bunun için anlaşma veya o memleket kanunları müsait ise, o yerdeki Türkiye siyasi memuru veya konsolosu tebligat yapılmasını selahiyetli makamdan ister.
Yabancı memleketlerde bulunan kimselere tebliğ olunacak evrak, tebligatı çıkaran merciin bağlı bulunduğu vekalet vasıtasiyle Dışişleri Bakanlığına, oradan da memuriyet havzası nazarı itibara alınarak ilgili Türkiye Elçiliğine veya Konsolosluğuna gönderilir.
Şu kadar ki Dışişleri Bakanlığının aracılığına lüzum görülmeyen hallerde tebligat evrakı, ilgili Bakanlıkça doğrudan doğruya o yerdeki Türkiye Büyükelçiliğine veya Başkonsolosluğuna gönderilebilir.
"Siyasî temsilcilik aracılığıyla yabancı ülkedeki Türk vatandaşlarına tebligat" başlıklı 25/a maddesi ise; "Yabancı ülkede kendisine tebliğ yapılacak kimse Türk vatandaşı olduğu takdirde tebliğ o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu aracılığıyla da yapılabilir.
Bu hâlde bildirimi Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğu veya bunların görevlendireceği bir memur yapar.
Tebliğin konusu ile hangi merci tarafından çıkarıldığı bilgilerinin yer aldığı ve otuz gün içinde başvurulmadığı takdirde tebliğin yapılmış sayılacağı ihtarını içeren bildirim, muhataba o ülkenin mevzuatının izin verdiği yöntemle gönderilir.
Bildirimin o ülkenin mevzuatına göre muhataba tebliğ edildiği belgelendirildiğinde, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğuna başvurulmadığı takdirde tebligat otuzuncu günün bitiminde yapılmış sayılır. Muhatap Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğuna başvurduğu takdirde tebliğ evrakını almaktan kaçınırsa bu hususta düzenlenecek tutanak tarihinde tebliğ yapılmış sayılır. Evrak bekletilmeksizin merciine iade edilir.
Bu maddeye göre kazaî merciler tarafından çıkarılacak tebligatta, tebliğ evrakı doğrudan o yerdeki Türkiye Büyükelçiliği veya Konsolosluğuna gönderilebilir." şeklindedir.
Anılan Kanun'unun 28. maddesinde ise "İlanen tebligat"a ilişkin şu hükümler yer almaktadır:
"Adresi meçhul olanlara tebligat ilanen yapılır. Yukarıki maddeler mucibince tebligat yapılamıyan ve ikametgahı, meskeni veya iş yeri de bulunamıyan kimsenin adresi meçhul sayılır.
Yabancı memleketlerde oturanlara ilanen tebligat yapılmasını icabettiren ahvalde tebliği çıkaran merci, tebliğ olunacak evrak ile ilan suretlerini yabancı memlekette bulunan kimsenin malüm adresine ayrıca iadeli taahhütlü mektupla gönderir ve posta makbuzunu dosyasına koyar."
Yukarıda açıklanan Kanun hükümleri doğrultusunda somut olaya gelince;
Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçeli kararının dahili davalı ...'a tebliğine ilişkin olarak, adı geçenin yurt dışı ikametgah adresinin bulunduğu Strazburg Başkonsolosluğunun evrakında ''Muhataba 29.05.2024 tarihinde çağrı/bildirim mektubu bırakıldığı ancak postaneden teslim alınmadığı ve 30 günlük yasal sürenin bitimine kadar Başkonsolosluğa da müracaat etmediği, bu çerçevede tebligatın yapılmış sayıldığı” belirtilmiştir.
Dosyanın incelenmesinden daha önce gerekçeli kararın aynı usul ile aynı adrese gönderildiği ve dahili davalı tarafından tebligata ilişkin çağrı/bildirim mektubunun postaneden teslim alındığı, ancak 30 günlük süre içerisinde Başkonsolosluğa müracaat etmediği, anılan sürenin bitiminde tebliğin yapılmış sayıldığı anlaşılmaktadır.
Bu durumda aynı adrese daha önce Konsolosluk tarafından gönderilen tebligata ilişkin çağrı mektubu dahili davalı tarafından postaneden teslim alınmış ve gerekli sürenin bitiminde Konsolosluğa müracaat etmediği için tebliğ yapıldığı sayılmış iken bu defa dahili davalının tebliğe ilişkin çağrı/bildirim evrakını postaneden almamasına rağmen, gerekli sürenin bitiminde Konsolosluğa müracaat etmediği gerekçesiyle yine tebliğ yapılmış sayılması çelişki oluşturmaktadır.
Bu çelişkinin giderilmesi ve bu şartlar altında ne şekilde tebligat yapılacağı, 7201 sayılı Kanun'un 28. maddesi uyarınca ilanen tebligat yapılıp yapılmayacağı hususunun Adalet Bakanlığından sorularak dahili davalıya, Bölge Adliye Mahkemesinin gerekçeli kararının usulüne uygun olarak tebliği ile temyiz süresinin beklenilmesi, daha sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmesi gerekir.
KARAR
Açıklanan sebeple;
Belirtilen işlemin yerine getirilmesi için dosyanın hükmü veren Bölge Adliye Mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE,
16.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.