"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Gaziantep Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/426 E., 2024/278 K.
KARAR : Esastan Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Gaziantep 5. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/30 E., 2023/19 K.
Taraflar arasındaki Kurum işleminin iptali ve aylık bağlanması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 03.09.2007 tarihinden 05.08.2019 tarihine kadar ... Halı Oyma İnş. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.de 4/a kapsamında kesintisiz olarak sigortalı olduğunu, davacının 01.10.2008 tarihinden önce 03.09.2007 tarihinden itibaren ortağı olduğu şirkette 4/a kapsamında sigortalılığı kesintisiz olarak devam ederken 2019 yılı Kasım ayında Kurumca yapılan işlemle 4/a kapsamında hizmetleri iptal edilerek bunun yerine 4/b kapsamında sigortalılığı sağlandığını, davacının 08.11.2021 tarihinde emeklilik talebi için başvurusunun, 4/a sigortalılığı iptal edildiği için gün şartı eksikliğinden dolayı reddedildiğini, ilgili mevzuat hükümleri gereğince davacının 4/a kapsamında sigortalı iken haksız ve keyfi bir şekilde mevzuat değişikliği ile 4/a kapsamında olan hizmetlerinin iptal edilerek sigortalılık statüsünün 4/b kapsamına alınmasına yönelik Kurum işleminin iptalini ve Kuruma başvuru tarihi itibariyle emeklilik tahsisinin yapılması için iş bu davayı açma zaruretinin doğduğunu belirterek davalı Kurum tarafından davacının 4/a hizmetlerinin iptal edilerek 4/b'ye dönüştürülmesi işleminin iptalini, Kuruma başvuru tarihi itibariyle yaşlılık aylığı bağlanmasını ve hakediş tarihi itibariyle ödenmeyen aylıklarının davacıya yasal faiziyle ödenmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Kurum vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Kurumca yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun olarak yerine getirildiğini, görev, yetki, hak düşürücü süre ve zamanaşımı itirazlarının olduğunu, davacının Kuruma bağlı işyeri/işyerlerinde 4/a kapsamındaki sigortalılığı kendisine ait işyeri olduğundan bu dönemleri hizmetlerinin Kurumca ilgili mevzuat gereği iptal edilerek prim transferi yapıldığını, bu nedenle davacı yanının emeklilik talebinin Kurum tarafından gün şartı eksikliğinden reddedildiğini, Kurumca yapılan işlemlerin usul ve yasaya uygun olduğunu, haksızlık yada keyfilik söz konusu olmadığını, davacı tarafın emeklilik için aranan yasal şartları taşımadığından talebinin Kurumca reddedildiğini belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kendisine ait olan şirketten 4/1-a (işçi) bildirimi yapılmış olmasının davacıya kazanılmış hak bahşetmeyeceği, davacının kurucu ortağı olduğu ... Halı ... İnş. Gıda Ltd. Şti. işyerinin sahibi kendisi olduğu bu nedenle kendisine ait işyerinde hizmet akdiyle çalışmış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, buna ilişkin iddiasının ispat edilemediği, bu meyanda davacının kurucu ortağı olduğu şirketten bildirilen ve hizmet akdinin unsurlarını taşımayan 5510 sayılı Kanun'un 4/a bendi kapsamındaki bildirimlerinin 2007 yılından itibaren 5510 sayılı Kanun'un 4/b bendi (ve 01.10.2008 öncesi dönem yönünden 1479 sayılı Kanun) kapsamında sigortalı kabul edilmesine ilişkin davalı Kurum işlemi yerinde olduğundan ve davacının hizmetlerine ilişkin yaşlılık aylığı kapsamında son 7 yıllık sürede 4/1-a hizmetine ilişkin yeterli işçi sigortaları primi bulunmayan davacıya 506 sayılı Kanun kapsamında yaşlılık aylığı bağlanması mümkün olmadığı, davacıya talebi doğrultusunda yaşlılık aylığı bağlanmamasına dair Kurum işlemi hukuka uygun olduğu değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde, mevzuat hükümlerine göre davacının ilgili tarihler arasında ortağı olduğu şirketten 4/1-a kapsamında sigortalı olduğunu, davacıyla aynı statüde (ortağı olduğu şirketten 4/1-a kapsamında hizmet bildirilmesi) bulunup 2019 yılındaki Genelge değişikliğinden önce Kuruma emeklilik talebinde bulunup yaşlılık aylığı almaya hak kazananların emeklilik tahsisinin 4/1-a kapsamında yapıldığını, aynı durumda bulunanlara farklı hukuk kurallarının uygulanmasının eşitlik ilkesine ve idarenin istikrar ilkesine de açıkça aykırı olduğunu, Mahkemece 4/1-a hizmetlerinin iptal edilmesi ve edilmemesi hallerinde yaşlılık aylığına hak kazanıp kazanmayacağı hususunun araştırılmadığını, davacının 4/1-a kapsamında prime esas kazancı tavan düzeyde bildirilmiş olup hizmetlerinin aktarım işlemi yapılırken, Kurum tarafından 2008 yılı öncesi Bağ-Kur'da basamak sistemi olması sebep gösterilerek SSK primlerinin çok az bir kısmının Bağ-Kur’a aktarıldığı da göz önüne alınarak 4/1-a ve 4/1-b arasındaki maaş farkının çok fazla olacağını, söz konusu uygulamayla davacının davalı Kurumca mağdur edilmdiğini, 2021 Aralık ayında yaşlılık aylığına hak kazanması gerekirken SSK hizmetlerinin davalı Kurumca iptali sonrası hak kaybına uğradığını ileri sürmüştür.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı vekilinin Gaziantep 5. İş Mahkemesinin 01.02.2023 tarih ve 2022/30 E. - 2023/19 K. sayılı ilamına yönelik istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b maddesinin (1) numaralı alt bendi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, istinaf dilekçesindeki beyanlarını tekrarla eksik incelemeye dayalı kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının kurucu ortağı olduğu limited şirketten 4/a kapsamında sigortalı gösterilip gösterilemeyeceği,4/a kapsamında emekliliğe hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 5510 sayılı Kanun'un ilgili maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup, dosyada yer alan tüm bilgi ve belgelerin incelenmesinde davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.10.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.