"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2062 Esas, 2023/1402 Karar
HÜKÜM : Davanın kısmen kabulü (Esas hakkında yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle)
İLK DERECE MAHKEMESİ : Bakırköy 1. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2019/388 E., 2021/184 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirketin 185314 sayılı "..." markasının sahibi olduğunu, söz konusu markanın 2015/93860 marka tescil numaralı logo ile birlikte veya ayrı ayrı kullanmakta olduğunu, ancak müvekkili ile aynı sektörde faaliyet gösteren davalının "..." ibareli markasal kullanımları nedeniyle müvekkiline ait marka haklarına tecavüz ettiğini, davalı yanın müvekkili şirkete ait söz konusu markayla iltibas oluşturacak şekilde 2017/107896 sayılı markayı tescil ettirdiğini, markalar arasındaki bir harf eksikliğinin tüketiciler nezdindeki iltibas ihtimalini engellemeyeceğini, bu durumun Mahkemenin 2018/428 Değişik İş sayılı dosyasından alınan rapor ile de tespit edildiğini, davalı yana tecavüz yaratan fiillerine son vermesi hususunun ihtar edildiğini, ancak davalı yanın tecavüz teşkil eden eylemlerine devam ettiğini ileri sürerek tecavüzün men’ine ve ref'ine, kaldırılmasına, davalı adına kayıtlı 2017/107896 sayılı "..." ibareli markanın iptaline, sicilden terkinine, şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin "..." markasının Türk Patent ve Marka Kurumu (TÜRKPATENT) nezdinde 22.10.2018 tarihinde tescil edildiğini, müvekkilinin tescil edilen marka hakkına dayanarak 25 ve 35. sınıflarda ürün imalatı ve satışına başladığını, davacı tarafça çeşitli suç duyurularında bulunulduğunu, bu başvurulardan takipsizlik kararı verilmesi üzerine huzurdaki davayı açtığını, davacının "..." markası ile, müvekkilinin "..." markalarının görsel, işitsel ve anlamsal olarak farklı olduğunu, müvekkilinin markası ile davacı yanın markası arasında esaslı farklılıklar olduğunu, bu nedenle de marka iptal talebinin son derece yersiz olduğunu, davacı yanın sahip olduğu markanın yalnızca 25. sınıf mal ve hizmetleri için tescil edildiğini, müvekkilinin markasının 25 ve 35. sınıflarda yer alan ürün ve hizmetler açısından tescilli olduğunu, bu nedenle davacı yanın markasının tecavüze uğradığı iddiasının çelişkili olduğunu savunarak, davanın reddini istemiş, 27.07.2020 tarihli talep açıklama dilekçesiyle maddi tazminat istemlerinin 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun (6769 sayılı Kanun) 151 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendine göre hesaplanmasını istemiş, daha sonra sunduğu ıslah dilekçesiyle maddi tazminata ilişkin istemini 70.250,00 TL’ye ıslah etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulüyle davalı adına tescilli 2017/107896 tescil nolu markanın sadece tescilli olduğu 25. sınıfta yer alan "koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler" emtialarında ve 35.sınıfta yer alan "müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri : şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. Mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri ; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir)" hizmetleri yönünden hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, sair emtia yönünden talebin reddine, davalının davacı adına tescilli "..." esas unsurlu markadan doğan haklarına tecavüzünün men'ine, ref'ine ve kaldırılmasına, toplam 50.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiş hüküm taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince tüm dosya kapsamına göre, davacının "..." markasının 25. sınıfta tescilli olduğu, davalının sonraki tarihli "..." markasının ise 25 ve 35. sınıflarda tescilli olduğu, davacının markasının 25. sınıfta tescilli olduğu alt sınıflar ile bu sınıfların 35.sınıfta yer alan "müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması hizmetleri" yönünden markaların tescil sınıflarının aynı ve bağlantılı olduğu, her iki tarafın markasını giysi emtiasında kullandıkları, markalar arasında bir harf farklılığı olduğu, davalının kullanımlarında "..." ibaresini düz yazı olarak kullandığı, markalar arasında ortalama tüketici nezdinde benzerlik olduğu anlaşılmakla mahkemece markanın kısmen hükümsüzlüğüne, tecavüzün tespitine karar verilmesinin yerinde olup mevcut delil durumu, davacının markasının tescil sınıfları itibarı ile hükümsüzlük isteminin kısmen reddi kararının yerinde olduğu, mahkemenin hukuki nitelendirmeyi yapmakla görevli olduğu, davacının dava dilekçesindeki iddiasının kullanmama nedeni ile iptal değil, hükümsüzlük iddiasına ilişkin olduğu dikkate alındığında kararda talep aşımı söz konusu olmadığından davalının bu yöndeki istinafının reddinin gerektiği, İlk Derece Mahkemesince maddi tazminat 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 50 nci maddesi gereğince belirlenmiş ise de; delil tespitinin 09.01.2019'da yapıldığı, davanın ise 26.11.2019'da açıldığı dikkate alındığında dosya kapsamı, delil tespit dosyası, bilirkişi raporları, ihlal süresi, ağırlığına göre hükmolunan maddi tazminatın yüksek olduğu kanaatine varılmakla maddi tazminata ilişkin davalı yanın istinaf isteminin kısmen kabulü ile 30.000,00 TL maddi tazminata hükmedilmesine karar vermek gerektiği, manevi tazminatın zenginleşme aracı olmadığı gibi hükmedilen manevi tazminatın dosya kapsamına uygun düştüğü dikkate alındığında manevi tazminata yönelik istinaf isteminin reddinin gerektiği, davacı vekili vekalet ücretinin fazla hesaplandığını ileri sürmüş ise de; davacının hükümsüzlük istemi ile maddi manevi tazminat istemi kısmen reddedilmiş olmakla reddedilen 3 ayrı talep hakkında ayrı ayrı maktu vekalet ücretine hükmedilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf isteminin esastan reddi ve davalı vekilinin istinaf talebinin kısmen kabulüyle; İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulüyle davalı adına tescilli 2017/107896 tescil nolu markanın sadece tescilli olduğu 25. sınıfta yer alan "koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri: ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler" emtialarında ve 35. sınıfta yer alan "müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için koruyucu amaçlı olanlar hariç her türlü malzemeden yapılmış iç-dış giysiler, çoraplar, fularlar, şallar, bandanalar, eşarplar, kemerler. Ayak giysileri : ayakkabılar, terlikler, sandaletler. Baş giysileri: şapkalar, kasketler, bereler, takkeler, kepler. Mallarının bir araya getirilmesi hizmetleri; (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir)" hizmetleri yönünden hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine, sair emtia yönünden talebin reddine, davalının davacı adına tescilli "..." esas unsurlu markadan doğan haklarına tecavüzünün men'ine, ref'ine ve kaldırılmasına, toplam 30.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya dair talebin reddine karar verilmiş, karar taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hükümsüzlüğe mesnet davacı markası ile sonradan tescil edilen davalı markasının 6769 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinin birinci fıkrası kapsamında benzer olup olmadığı, buradan hareketle davalı markasının hükümsüzlüğünün gerekip gerekmediği ile davalının fiili markasal kullanımlarının davacının marka hakkına tecavüz teşkil edip etmediği noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2.6769 sayılı Kanun'un 6, 7, 25, 29 ve 151 nci maddeleri.
3.6098 sayılı Kanun'un 50 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine 6100 sayılı Kanun'un 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi aynı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre davacı vekilinin tüm; davalı vekilinin ise aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazlarının reddi gerekir.
2.Dava, markanın hükümsüzlüğü ile birlikte marka hakkına tecavüzün tespiti, men ve ref'i ile maddi ve manevi tazminat istemine ilişkin olup, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüyle davalı markasının kısmen hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine, davalının davacının "..." esas unsurlu markasından doğan haklarına tecavüzünün men'ine, ref'ine ve kaldırılmasına, toplam 50.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş; kararın istinaf edilmesi üzerine inceleyen Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairesince yukarıda yazılı şekilde taraf markaları arasında ortalama tüketiciler nezdinde karıştırmaya yol açacak derecede benzerlik bulunduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle davalı adına tescilli 2017/107896 tescil nolu markanın kısmen hükümsüzlüğüne ve sicilden terkinine, sair emtialar yönünden hükümsüzlük talebinin reddine, davalının davacının "..." esas unsurlu markasından doğan haklarına tecavüzünün men'ine, ref'ine ve kaldırılmasına, toplam 30.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmiş karar verilmiştir.
Hâl böyle olmakla birlikte, davacı taraf hükümsüzlük istemine yönelik olarak 1997 yılından bu yana "..." markasının hak sahibi olduğunu ve taraf markaları arasında iltibas bulunduğunu ileri sürerek davalı markasının hükümsüzlüğünü talep etmişse de, davalı adına tescilli dava konusu marka "... AL + Şekil" ibareli olup, taraf markaları bir bütün olarak değerlendirildiğinde aralarında görsel, işitsel ve kavramsal olarak hitap ettikleri ortalama tüketiciler nezdinde bırakacakları genel izlenime göre 6769 sayılı Kanun'un 6 ncı maddesinin birinci fıkrası anlamında ilişkilendirme ihtimalini de içerecek şekilde iltibasa yol açacak derecede benzerlik bulunduğundan bahsedilemez.
Bu itibarla Bölge Adliye Mahkemesince taraf markaları arasında iltibasa yol açacak düzeyde benzerlik bulunmadığı gözetilerek hükümsüzlük istemi yönünden davanın reddi gerekirken yazılı şekilde kısmen kabulü doğru olmamış ve bozmayı gerektirmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm; davalı vekilinin ise diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, 6100 sayılı Kanun'un 373 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davacıya yükletilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalıya iadesine, 20.11.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.