"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2014/1431 Esas, 2021/822 Karar
HÜKÜM : Kısmen kabul
Taraflar arasındaki rücuen tazminat davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, davacı vekili ile davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkiline nakliyat sigorta poliçesi ile sigortalı İnokstek Paslanmaz Teknolojileri San. Tic. A.Ş. ve AKG Yalıtım ve İnşaat Malzemeleri San ve Tic A.Ş.'ye ait emtianın, davalı ... şirketine 04.01.2008 ile 03.01.2009 tarihleri arasında geçerli freight forwarder mali mesuliyet sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti.'nin maliki ve taşıyıcısı, diğer davalının sürücüsü olduğu araçla taşınması sırasında sürücünün dikkatsiz ve tedbirsiz davranışı sonucunda yapılan kaza sonucu sigorta konusu emtianın tamamen zayii olduğunu, İnokstek A.Ş'ye ait emtia da 12.300,00 euro, AKG A.Ş'ye ait emtia da ise 30.992,00 euro olmak üzere toplam hasar bedelinin 43.292,00 euro olarak tespit edildiğini, zarar bedellerinin sigortalılara ödendiğini, davalı taşıyıcı ve araç sürücüsünün sigortalı emtianın taşınması sırasında meydana gelen hasardan sorumlu olduğunu ileri sürerek toplam 43.292,00 euro tutarındaki tazminatın fiili ödeme günü üzerinden TL olarak karşılığının ve merkez bankasınca dövize uygulanan en yüksek oranlı faizle birlikte tahsilini talep dava etmiştir.
II. CEVAP
1.Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; Eşyaların Karayolundan Uluslararası Nakliyatı İçin Mukavele Sözleşmesi’nin (CMR Konvansiyonu) 32 nci maddesi uyarınca zamanaşımı süresinin geçtiğini, CMR Konvansiyonu'nun 17 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca önlenmesine olanak bulunmayan durumlardan ileri gelen hasarlarda taşıyıcının sorumlu tutulamayacağını, sınırlı sorumlu olduklarını, yine CMR Konvansiyonu'nun 27 nci maddesi uyarınca yıllık % 5 faiz istenebileceğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
2.Davalı Ergo İsviçre Sigorta A.Ş. vekili cevap dilekçesinde; 04.01.2008 ila 03.01.2009 tarihleri arasında geçerli freight forwarder mali mesuliyet sigorta poliçesinin % 100 reasüranslı düzenlendiğini, sözleşme ile reasürör tarafından onaylanmadıkça ve ödenmedikçe hiçbir hasarın tazmin edilmeyeceğinin kararlaştırıldığını, davada hasardan kaynaklanan şekilde ve poliçeye dayalı olarak yapılan ödeme iddiası bakımından kanuni halefiyetin henüz dolmadığını, CMR Konvansiyonu'nun 17 nci maddesinin ikinci ve dördüncü fıkraları uyarınca sigorta şirketinin yükleme, istif ve ambalajlama hatalarından sorumlu tutulamayacağını, ancak müterafik kusur varsa bu sorumluluğun tartışılabileceğini, istenen hasar tutarının da fahiş olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
3. Diğer davalı, cevap dilekçesi vermemiştir.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemece bozma ilamına uyularak 07.07.2008 tarihli nakliyat poliçesi için somut olay nedeniyle her ne kadar davacı doğrudan sigortalıya ödeme yapmamış, hasar tazminatını sigorta ettirene ödemiş ise de; netice itibariyle yapılan ödeme menfaati zarar gören sigortalının istemi doğrultusunda, onun gösterdiği kişiye yapıldığından ve yapılan ödeme neticesinde sigortalının gerçek zararı da telafi edildiğinden davacının poliçe kapsamından tazmin ettiği bedele kadar halefıyet hakkını Inokstek Paslanmaz Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. yararına tanzimli nakliyat poliçesi yönünden de elde ettiğinin kabulü gerektiği, davalıların yükleme yerinden varış mahalline kadar taşıdığı eşyaya gelecek zararlardan mesul oldukları, araç sürücüsünün, direksiyon hâkimiyetini kaybedip tek taraflı maddi hasarlı trafik kazası yapmasının basiretli ve deneyimli bir taşıyıcının önüne geçemeyeceği, önleyemeyeceği bir durum niteliği taşımadığı, taşıyıcının kendisini sorumluluktan kurtarabilecek beyyinelerden istifade edemeyeceği, 27.01.2017 tarihli bilirkişi heyet raporunda da belirtildiği üzere, somut olayda davalıların, davacının sigortalıları ve dolayısıyla da davacı karşısındaki sorumluluğunun CMR Konvansiyonu'nun 23 üncü maddesindeki düzenlemelere göre Inokstek Paslanmaz Teknolojileri San. ve Tic. A.Ş. yönünden, brüt 920 kilogramlık parsiyel yük için 920 kg. x 8,33 SDR = “7.663.60 SDR”, AKG Yalıtım ve İnşaat Malzemeleri A.Ş. yönünden, brüt 350 kilogramlık parsiyel yük için de 350 kg. X 8,33 SDR = “2.915,50 SDR” olmak üzere toplam (7 633.60 SDR + 2 915.50 SDR ) “10.579,10 SDR” ile sınırlı kalacağı, CMR Konvansiyonu'nun 23 üncü maddesinin yedinci fıkrası uyarınca üst sınırın belirlenmesinde kullanılacak olan SDR kurunun karar tarihindeki kur olması gerektiği, davalıların bu kapsamda tespit edilen 12.525,50 euro hasar bedelinden sorumlu olduklarının tespit edildiği gerekçesiyle 15.525,50 euro emtia hasar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek %5 faiziyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş, tavzih kararı ile 12.525,50 euro emtia hasar bedelinin dava tarihinden itibaren işleyecek %5 faiziyle davalılardan alınarak davacıya verilmesine düzeltilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
IV. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, rücuen tazminatı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6769 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 1301 inci maddesi.
2. CMR Konvansiyonu'nun 17 ve 23 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Dosyadaki yazılara, Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Dava, davacının nakliyat sigorta poliçesi kapsamında sigortalılarına ödediği hasar tazminatının rücuen tahsili istemine ilişkin olup Mahkemece CMR Konvansiyonu'nun 23 üncü maddesinin üçüncü fıkrası gözetilerek davanın kısmen kabul, kısmen reddine karar verilmiştir. Davalılar yönünden davanın kısmen ret sebepleri ortak olduğundan kendilerini vekil ile temsil ettiren davalılar Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. ve HDI Sigorta A.Ş. yararına tek vekâlet ücreti taktiri gerekirken ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmolunması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesi ve 5236 sayılı Kanun’un geçici 2 nci maddesi yollamasıyla 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 5236 sayılı Kanun’un 16 ncı maddesi ile değiştirilmeden önceki 438 inci maddesinin yedinci fıkrası gereğince mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
V.SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin tüm, davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bend uyarınca davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Mahkemenin 28.11.2023 tarihli tavzih kararının hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan “Davalı ...” ibaresinden sonra gelmek üzere “ve davalı ...Ş” ibaresinin yazılması, aynı bentte yer alan “davalıya” ibaresinin çıkarılarak yerine “davalılar Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti ile davalı ...Ş'ye” ibaresinin yazılması, (5) numaralı bendinin tümüyle hükümden çıkarılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı Eknak Uluslararası Nakl. ve Tic. Ltd. Şti'ye yükletilmesine, yatırdığı peşin harcın istek halinde temyiz eden davacıya iadesine, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, 26.09.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.