Logo

11. Hukuk Dairesi2024/2797 E. 2025/727 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Henüz yayınlanmamış bir kitap projesinin, davalı tarafından izinsiz kullanılması nedeniyle manevi tazminat talep edilmesine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Davacının, projesini çeşitli mecralarda duyurmuş olsa da kamuya sunulmamış bir eser üzerinde Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu'ndan kaynaklanan telif hakkı korumasından yararlanamayacağı ve davalının eylemlerinin intihal oluşturmadığı gözetilerek, ilk derece mahkemesinin reddine ve istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin kararlar onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ: Konya Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/611 Esas, 2024/574 Karar

HÜKÜM : Davanın reddi

SAYISI : 2021/463 E., 2023/95 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin isimli kurgusal bir proje geliştirdiğini, projenin Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi tarafından kabul edilerek bütçelendirildiğini, isminin Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde marka olarak tescil edildiğini, projenin açıklanmasının ardından davalının tarihsel kaynakları öğrenmek için müvekkiline ulaştığını ancak bilgi alamayınca çeşitli platformlarda projeyi kendisine veya anonim bir çalışmaya ait gibi göstererek tarihsel kurguyu bozduğunu, paylaşımlarında müvekkiline atıf yapmadığını, uzman bilirkişilerce inceleme yapıldığında eserin özgünlüğünün ve davalının intihalinin ortaya çıkacağını, "Dulkadirli Maraş Saray Mutfağı" isminin kısmen tarihsel gerçeklik içerdiğini, ancak böyle bir saray mutfağına dair tarihsel kayıtlarda herhangi bir bilgi bulunmadığını, davalının ise projeyi sanki tarihsel bir gerçekmiş gibi her platformda akamete uğratacak faaliyetlere giriştiğini, uyarılara ve 15.02.2021 tarihli ihtarnameye rağmen eylemlerine devam ettiğini, bu nedenle müvekkilinin zarar gördüğünü ileri sürerek maddi tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla, davalının müvekkiline ait özgün projeyi izinsiz kullanarak zarar vermesi nedeniyle 50.000,00 TL manevi tazminatın tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde, davacının iddialarını kabul etmediklerini, 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) hükümlerine göre yemek tarifleri üzerinde telif hakkına dair bir hüküm bulunmasına rağmen intihalin gerçekleşmesi için ortada bir eser olması gerektiğini, davacının "Dulkadirli Maraş Saray Mutfağı" isimli kitap projesi olduğu kabul edilse dahi dış dünyaya taşınmamış soyut bir fikrin intihale konu olamayacağını, marka tescilinin intihalle ilgisinin bulunmadığını, bu alandaki çalışmaların davacının çalışma tarihinden çok daha eskiye dayandığını, Kurtuluş Savaşı, İstanbul’un fethi veya benzer konularda eser oluşturmanın ve kurgu yaratmanın kimsenin tekelinde olmadığını savunarak davanın reddini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının isimli bir kitap hazırlığında olduğu, ancak dava ve rapor tarihi itibarıyla söz konusu kitabın yayınlanmadığı, davacının projesini çeşitli mecralarda açıkladığı, davacı ve davalı paylaşımlarının benzer konulara değindiği, fakat aynı anlatımı içermediği, 02.02.2019 tarihinden önce yapılan Google aramalarında Kahramanmaraş kültürünün Dulkadiroğulları Beyliği'nden etkilendiğine dair yazılar ve çalışmalar bulunduğu,ifadesinin yaygın kullanıldığı, davacı, projesini dava tarihinden önce farklı mecralarda duyurmuş olsa da kamuya sunulmamış bir eserin intihal olarak değerlendirilemeyeceği, davalının davacıdan kaynak kitap istemesinin intihal teşkil etmeyeceği, FSEK'in 6, 14 ve 70. maddelerindeki koşulların oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.

IV. İSTİNAF

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mevcut delil durumu ve ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında Mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dava, FSEK'ten kaynaklanan haklara aykırılık nedeniyle uğranılan manevi zararın tazmini talebine ilişkindir

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 10.02.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.