"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 7.Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2479 Esas, 2024/230 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kocaeli 1.Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2019/426 E., 2022/343 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl davada davacı/birleşen davalarda davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
1.Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkili tarafınndan Kobi Paket Sigorta Poliçesi ile sigortalı olan ... Gıda sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.'ye ait emtianın 11.07.2017 tarihinde yanarak zarar gördüğünü ve sigortalıya 1.422.034,48 TL tazminat ödendiğini, müvekkilinin ödemeyi yapmakla sigortalısının haklarına halef olduğunu, dava konusu olay nedeni ile davalılara rücuen başvuruda bulunulduğunu herhangi bir ödeme yapılmadığını, akabinde alacağın tahsili için icra takibi başlatıldığını, davalılar tarafından yetkiye ve borca itiraz edildiğini ileri sürerek davalıların ana alacak ve faiz yönünden itirazlarının iptali ile takibin devamına, haksız ve kötüniyetli davalılar aleyhine %20'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
2.Birleşen İstanbul 9. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/196 E. sayılı dosyasında davacılar vekili dava dilekçesinde; malikleri olduğu binanın kiracısı olan dava dışı ... Gıda San ve Tic Ltd Şti. İle Kobi Paket Sigorta poliçesi şartları ile sigorta sözleşmesi akdedildiğini, sigorta sözleşmesine konu binada 11.07.2017 tarihinde meydana gelen yangında gerek binada ve gerekse binada mevcut emtia, makine ve demirbaşlarda hasar oluştuğunu, ekspertiz raporunda makine + demirbaş eşya + emtia zararı 1.422.034,48 TL, binada oluşan hasarın 196.800,89 TL olarak hesaplandığını, davalı ... şirketinin sigorta ettiren ... Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.'ye 1.442.034,48 TL tazminat ödemesini yaptığını ancak bina hasarı için 196.800,89 TL hasar bedelini ödemediğini, bunun üzerine alacağın tahsili için icra takibi başlatıldığını, yapılan itiraz üzerine takibin durduğunu ileri sürerek itirazın iptaline, takibin devamına, %20'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına karar verilmesini talep etmiştir.
3.Birleşen İstanbul 4. Asliye Ticaret Mahkemesi 2020/390 E. sayılı dosyasında davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili işletmesindeki bina/binalar ile bina içinde bulunan işletmenin faaliyet konusuna ilişkin her türlü kıymet, sabit tesisat, ham madde, yardımcı ve mamül tüm kıymetler Kobi Paket Sigorta Poliçesi ile davalı tarafından sigorta teminatı altına alındığını, müvekkili şirketin riziko adresinde kiracı olduğunu, sözleşmeye konu binada 11.07.2017 tarihinde yangın zuhur ettiğini, binada ve binada mevcut makineler ile demirbaşlarda hasar oluştuğunu, ekspertiz raporu ile hasarın 1.422.034,48 TL olduğunun tespit edildiğini binada oluşan hasarın ise 196.800,89 TL olduğunu, davalı ... makine + demirbaş eşya + emtea zararı olarak tespit edilen 1.422.034,48 TL sigorta tazminatını müvekkiline ödediğini, bina hasarı olarak belirlenen 196.800,89 TL tazminatı ödemediğini, müvekkili tarafından İstanbul 27. İcra Müdürlüğü 2019/33814 E. sayılı dosya ile icra takibi başlatıldığını, davalı tarafın takibe itiraz ettiğini, davalının itirazının iptaline, %20'den aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatı ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Asıl ve birleşen davalarda davalılar vekilleri cevap dilekçelerinde; davanın reddini istemişlerdir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile asıl dava yönünden; bina maliklerinin inşaat yapılırken 27.11.2011 tarihinde yapı kullanma izin belgesini aldığı, projelerin Emo, Belediye, ..., Yapı Denetim, tesisatçı ve itfaiye gibi ilgili kuruluşlar tarafından onaylanmış olduğu, uygulamada standart prosedüre uygun imalat yapıldığı, ilgili projede kaçak akım rölesinin mevcut olduğu, 30 mA'lık kaçak akım rölesinin hayat koruma amaçlı olduğu, ana tabloda 300 mA'lık kaçak rölesinin yangın koruma amaçlı olarak kullanıldığı, binanın yapımı muhafazası bakımından maliklerin kusurlarının olmadığı, yangının binadaki eksiklik, bozukluğundan kaynaklanmadığı, bu nedenle 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun (TBK) 69. maddesi kapsamında kusurlu bulunmadıklarından davalı yapı maliklerine aleyhine açılan davanın reddi gerektiği, diğer davalı kiracı Samanyolu....Ltd. Şti.’nin de binanın yangın çıkışından sorumlu olmadığı, yangına sebebiyet vermediğinin tespit edilmiş olduğu, 1. birleşen dava yönünden; taraflar arasındaki sigorta poliçesi de esas alınmak suretiyle ... sigortanın sigorta ekspertiz raporu ile tespit edilen 196.800,89 TL bina zararını ödemediği ve bu miktar sigorta tazminatından sorumlu olacağı, ekspertiz raporu ile de alacak likit hale geldiğinden itirazın iptali ile takibin devamına, %20 icra inkar tazminatının da davalıdan alınarak davacıya ödenmesine karar vermek gerektiği, 2. birleşen dava yönünden; davacının sigorta poliçesinde sigortalı olarak gözüktüğü ancak bina maliki ve binada menfaat sahibi olmadığından davaya konu sigorta tazminatını talep etme hakkı bulunmadığından bu davanın reddi gerektiği gerekçesiyle asıl davanın reddine, birleşen İstanbul 9.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/1896 E. sayılı dosyası bakımından davanın kabulüne, itirazın iptali ile takibin devamına, asıl alacak üzerinden %20’si oranında hesap edilecek icra inkar tazminatının davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, birleşen İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/390 E. sayılı dosyası bakımından da davanın reddine karar verilmiş, hüküm, ... Sigorta A.Ş. ve ... Gıdan San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri tarafından istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle ... Sigorta A.Ş. ve ... Gıdan San. Tic. Ltd. Şti.'nin istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiş, hüküm, asıl davada davacı/birleşen davalarda davalı ... Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Asıl dava; 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 1472.maddesi kapsamında halefiyet ilkesine dayalı rücuen alacak istemi, birleşen İstanbul 9.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/1896 E. sayılı davası; bina malikleri tarafından bina hasarının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemi, birleşen İstanbul 4.Asliye Ticaret Mahkemesinin 2020/390 E. sayılı davası; binanın kiracısı ve davalı ... şirketinin sigortalısı tarafından bina hasarının tahsili amacıyla başlatılan icra takibine vaki itirazın iptali istemidir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
1.Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından asıl davada davacı/birleşen davada davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2.Sigortalısına ödediği tazminat bedelinin davacı ... tarafından halefiyet ilkesi gereğince davalılardan tahsilinin talep edildiği asıl davada davanın reddine karar verilmiş olmasına rağmen, davalılar yararına nispi vekalet ücretine hükmolunmuştur. Ancak Avukatlık Ücret Tarifesinin 13/4 maddesi uyarınca; "Maddi tazminat istemli davaların tamamının reddi durumunda avukatlık ücreti, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümüne göre hükmolunur." Bu düzenlemeye göre maddi tazminat istemli davanın tamamen reddi durumunda davalılar lehine hükmedilecek avukatlık ücreti maktu olacağından, aksi şekilde nispi vekalet ücretine karar verilmiş olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HMK'nın 370/2 hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılması ile İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davacı/birleşen davada davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bent uyarınca temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, asıl davada davacı/birleşen davada davalı ... Sigorta A.Ş. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (4) numaralı bendinde yer alan “82.571,21 TL” ibaresinin çıkartılarak yerine “9.200,00 TL” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA, dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 27.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.