"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2014/664 Esas, 2023/935 Karar
HÜKÜM : Kısmen kabul, kısmen ret
Taraflar arasındaki alacak davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonucunda Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiştir.
Mahkeme kararı, Yargıtayca duruşma istemli olarak taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne dava konusu meblağ 133.657,00 TL'nin altında bulunduğundan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası delaletiyle uygulanması gereken 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 3156 sayılı Kanun ile değişik 438 inci maddesi gereğince duruşma isteğinin reddine karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı banka nezdindeki hesabından 22.01.2001 ile 29.01.2002 tarihleri arasında 19 işlemde toplam 146.758,00 TL davacı kooperatifin onayı alınmadan havale işlemi yapıldığı, uğramış olduğu zararın haksız fiil tarihleri itibarıyla reeskont faizi ile davalı bankadan tahsil edilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; kooperatif yetkililerinin imzasını taşıyan faks talimatları ile yapılan işlemlerle havalelerin yapıldığını, taraflar arasında mevcut faks talimatları sözleşmesi kapsamında bu havale işlemlerinin yapıldığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III.MAHKEME KARARI
Mahkemece bozma ilamına uyularak; dava dışı ...'un davacının eski çalışanı olduğu, yetkisi olmamasına rağmen davalı bankaya gönderdiği davacı şirket yetkililerine ait olduğu tespit edilemeyen usulsüz 19 adet faks talimatla davacının davalı bankadaki hesabından toplam 146.758,00 TL'yi davacı yetkililerinin iradesi ve bilgisi haricinde başka hesaplara aktarmak suretiyle davacıyı bu bedel tutarında zarara uğrattığı, davacının gerekli kontrol ve teyitleri yapmadan para transferlerini yapmış olması nedeniyle bu zarardan sorumlu olduğu, ancak başka bankalardaki hesaplar üzerinde de aynı şekilde onlarca usulsüz işlemleri aynı şahsın aynı dönemlerde yaptığı dikkate alınarak davacının hesap hareketleri ve bünyesinde çalışmaya devam eden dava dışı şahıs üzerinde denetim ve gözetim yükümlülüğü ile basiretli bir tüccar gibi hareket etme sorumluluğunu yerine getirmeyerek zararın artmasında kusuru bulunduğu bu nedenle takdiren zararın %25'inden sorumlu olması gerektiği gözetilerek, bu oran davacı üzerinde bırakılarak 146.758,00 TL toplam zararın kalan %75 orana karşılık gelen 110.068,50 TL nin dava tarihi olan 03.04.2002 tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, aynı zarar konusunda, dava da açıldıktan sonra davacı ile zararın esas müsebbibi dava dışı 3üncü şahıs ... arasında yapılan 23.12.2003 tarihli sulh protokolü kapsamında bu şahıs tarafından davacıya yapılan ödemeden davalının sorumlu olduğu zarar bedeli dikkate alınarak oranlama ile bu bedele mahsup edilmesi gereken 74.264,40 TL ödemenin icra aşamasında ödeme tarihi olan 24.01.2004 tarihi itibariyle işleyecek alacak tutarına mahsubu ile fazlaya ilişkin talebin reddi gerektiği anlaşılmakla davanın kısmen kabulüne, 110.068,50 TL nin dava tarihi olan 03.04.2002 tarihinden itibaren değişen oranlarda işleyecek reeskont faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, aynı zarar konusunda, davacı ile 3üncü şahıs arasında yapılan 23.12.2003 tarihli sulh protokolü kapsamında 3 üncü kişi tarafından yapılan 24.01.2004 tarihli 74.264,40 TL ödemenin icra aşamasında ödeme tarihi olan 24.01.2004 tarihi itibariyle işleyecek alacak tutarına mahsubuna, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ile davalı vekilince temyiz edilmiştir.
IV. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, alacak istemine ilişkin olup, uyuşmazlık, davacı kooperatifin çalışanı olduğu sırada dava dışı şahsın davalı bankadan usulsüz talimatlarla yapmış olduğu havalelerden dolayı davalı bankadan alacaklı olup olmadığı, dava dışı şahsın ödemiş olduğu miktarın mahsubu ile kusur oranında davacının alacağının miktarının ne olacağıdır.
2. İlgili Hukuk
1. 818 sayılı mülga Borçlar Kanunu'nun 145 inci maddesi
2. 4721 sayılı Medeni Kanun'un 2 nci maddesi
3. Değerlendirme
1. Dosyadaki yazılara, Mahkemece uyulan bozma kararı gereğince hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, taraf vekillerinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Mahkemece, bozma ilamına uyulmak suretiyle davalı banka ile dava dışı bankalardan yapılan usulsüz havaleler toplamı ile dava dışı şahsın davacı kooperatif ile yapılan protokol gereği yapmış olduğu ödemeden oranlama yapılmak suretiyle ve kusur oranı doğrultusunda davalı bankaya isabet eden meblağa karar verilmesi doğru ise de; dava niteliği itibariyle itirazın iptali davası olmayıp alacak davası olduğu için yapılan ödemelerin icra aşamasında dikkate alınacağına dair hüküm tesisi yerinde olmamış, bozmayı gerektirmiştir.
V.SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle taraf vekillerinin diğer temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) numaralı bend uyarınca Mahkeme kararının BOZULMASINA, dosyanın Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harçlarının istek halinde ilgililere iadesine, 17.12.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.