"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2024/326 Esas, 2024/553 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Balıkesir Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2023/272 E., 2023/565 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; Balıkesir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/187 E. sayılı dosyası üzerinden davalı tarafından ..... Halk Otobüsleri İşletmesi Nakliyat Turizm ve Temizlik Sanayi Tic. Ltd. Şti. asıl borçlu, müvekkilleri ve dava dışı ...'ın ise müteselsil kefil sorumluluğuna istinaden takip yapıldığını, takibe itiraz üzerine Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/33 E. sayılı dosyası ile davalı tarafından itirazın iptali davası ikame edildiğini, yargılama neticesinde hatalı olarak davanın kabulü ile itirazın iptaline dair hüküm tesis edildiğini, müvekkillerince bu karar karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş ise de müvekkillerinin maddi yokluk sebebiyle gerekli istinaf harçlarını tamamlayamadığından istinafa başvurulmamış sayılmasına karar verildiğini, ancak müvekkili gibi kefil konumunda bulunan dava dışı ... tarafından söz konusu kararın istinafa taşındığını, istinaf incelemesi sonucunda kefalet ilişkisinin doğmadığına dair kararın onandığını, müvekkillerinin söz konusu takip dosyasına konu edilen borç ile sorumlu tutulamayacaklarını ileri sürerek davacıların Balıkesir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/187 E. sayılı dosyasında borçlu bulunmadıklarının tespitine ve kötüniyet tazminatının tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; işbu dava konusunun taraflar arasında evvelce görülen Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2017/33 E., 2019/60 K. sayılı kararı ile maddi anlamda kesin hükme bağlandığını, söz konusu ilam ile huzurdaki davanın tarafları, konusu ve hukuki sebebinin aynı olması sebebiyle davanın öncelikle dava şartı yokluğundan reddini, olmazsa esastan reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacılar tarafından Balıkesir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/187 E. sayılı dosyasındaki borçtan dolayı menfi tespit isteminde bulunulduğu, ancak aynı borç dolayısıyla yine Balıkesir 1. İcra Müdürlüğünün 2017/187 E. sayılı dosyasıyla takip yapıldığı, borçluların (bu dosya davacıları) itirazı üzerine takibin durdurulmasına karar verildiği, Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/33 E. sayılı dosyasında itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda davanın kabulüne, davalıların (dosya davacıları) Balıkesir 1.İcra Müdürlüğünün 2017/187 E. sayılı dosyasına yaptığı itirazın iptaline, takibin devamına karar verildiği, davalılar ..., ... ve ... vekilinin müvekkilleri yönünden karara karşı istinaf kanun yoluna başvurduğu, Mahkemece, muhtıra gereğinin yerine getirilmemesi üzerine davalıların istinaf talebinin reddine karar verildiği, böylelikle Mahkemece davanın kabulüne dair verilen kararın davalılar (dosyamız davacıları) ..., ... ve ... yönünden kesinleştiği, eldeki davanın tarafları, konusu ve davanın dayanağı olan olay ve olgular ile Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/33 E. sayılı dosyasında görülen itirazın iptali davasının tarafları, konusu ve davanın dayanağı olan olay ve olguların ayniyet arz ettiği, Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2017/33 E. dosyasında itirazın iptali davasında davanın kabulüne dair verilen ve davalılar (dosyamız davacıları) yönünden kesinleşen kararın işbu dava açısından kesin hüküm teşkil ettiği gerekçesiyle davanın kesin hüküm nedeniyle dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmiş, hüküm Davacılar vekilince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile kesinleşen itirazın iptali davasına ilişkin hükmün tarafları yönünden maddi anlamda kesin hüküm teşkil ettiği, kefaletin geçerliliğinin ve borcun varlığının sabit hale gelmesi karşısında ilam ile kesinleşen maddi vakıalara dayalı açılan menfi tespit davasının dinlenilemeyeceği, kesin hüküm sebebiyle davanın tahkikata geçilmeden usulden reddinin usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacılar vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, hüküm davacılar vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, menfi tespit istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine, 05.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.