"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/778 Esas, 2024/427 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul Anadolu 1. Fikri Ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2018/485 E., 2021/207 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve katılma yoluyla davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkiline ait tasarımın izinsiz ve bedelsiz olarak davalılardan ... A.Ş.'ye ait konsept mağazalarında reklam aracı olarak teşhir edildiğini, tasarımın diğer davalı tarafından üretilip satıldığını, tasarımın davalılar tarafından ticari menfaat elde etmek amacıyla izinsiz kullanıldığını, müvekkilinin oldukça yüksek bir kazançtan mahrum kaldığını, emeğinin istismar edilmesinin psikolojik olarak da kendisini yıprattığını ileri sürerek davalıların davacıya ait tasarıma tecavüzünün tespitine, menine, şimdilik 10.000,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi tazminatın ticari faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ...Ş. vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin tescilli kalp şeklinde markaları bulunduğunu, söz konusu tasarımın herhangi bir ticari kazanç sağlama amacına konu edilmediğini, hatıra fotoğrafı çekmek amacıyla tasarlandığını, kalp şeklinin harcıalem bir şekil olduğunu, söz konusu figür üzerinde tekel hakkı kurulamayacağını, kalp tasarımlarının bir çok tasarımda kırmızı renkte olduğunu, davacının tasarımının yeni ve ayırt edici nitelik taşımadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı ... Reklam Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; dava konusu tasarlanan ürünlerin projelerinin müvekkili şirkete ... A.Ş. tarafından gönderildiğini ve müvekkili şirket tarafından söz konusu ürünlerin üretildiğini, müvekkilinin kusuru bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacı adına tescilli 2016/01313 tescil numaralı çoklu endüstriyel tasarımın 2.1 numaralı tasarımının davalı ... Reklam Ltd.Şti. tarafından üretilip, diğer davalı ...Ş. tarafından satış mağazalarında totem olarak kullanıldığı, davalı ...'in kullanımının tescilli markalardan kaynaklanan hakları kapsamında kalmadığı, davalı ... Reklam Ltd.Şti. bu ürünleri sipariş üzerine üretmiş olsa bile basiretli bir tacir olarak tasarımın hak sahibini araştırmakla yükümlü olduğu, davalıların eylemlerinin davacıya ait tasarımdan kaynaklanan haklarına tecavüz ettiği, davacının ve davalı ... Reklam ve Mimarlık Hiz. San. Tic. A.Ş. tarafından lisans bedelinin hesaplanabilmesi için incelenmesi gereken ticari defter ve belgeler dosyaya sunulmadığından lisans bedelinin kesin olarak hesaplanamadığı, davalı ...Ş.'nin daha çok beyaz eşya ve elektronik eşya üretimi ve satışı yaptığı, davaya konu tasarımın yalnızca reklam ve tanıtım amacıyla kullanıldığı dikkate alındığında alanında oldukça tanınan bir şirket olan davalı ...Ş.'nin tüm ticari faaliyetlerinden elde ettiği cironun lisans bedelinin hesabında dikkate alınamayacağı, bu nedenle maddi tazminatın 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 50. maddesi uyarınca takdir edildiği, davalıların kusur dereceleri, davacının tasarımıyla ilgili hiç lisans verilmemiş olması, satış cirosunun bilinmemesi, tecavüzün devam ettiği süre, davalı ...Ş.'nin ticari hacmi dikkate alınarak 10.000,00 TL maddi ve 20.000,00 TL manevi tazminatın hakkaniyete uygun olacağı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraflar vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesi kararında usul ve esas yönünden hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve katılma yoluyla ... A.Ş. vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tasarıma tecavüzün önlenmesi, meni, maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekili ve katılma yoluyla ... A.Ş. vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine, 12.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.