Logo

11. Hukuk Dairesi2024/3397 E. 2025/1636 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davalıya ait faydalı modelin hükümsüzlüğü, davacı ürünlerinin faydalı modele tecavüzünün tespiti ve haksız rekabet iddialarına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Faydalı modelin yenilik unsuru taşımasına rağmen, teknikte uzman bir kişinin uygulayabilmesi için yeterli açıklıkta tarif edilmemesi, istemlerin tarifnameyi yansıtmaması ve tarifnameye göre daha geniş koruma sağlaması sebebiyle hükümsüzlük şartlarının oluştuğu gözetilerek, yerel mahkeme kararının Bölge Adliye Mahkemesince onanmasına ve bu onama kararının da Yargıtay tarafından onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2022/1031 Esas, 2024/639 Karar

HÜKÜM : Başvurunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 2. Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi

SAYISI : 2017/302 E., 2021/252 K.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı asıl ve birleşen davalarda davalı-karşı davada davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR

I. DAVA

1.Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; davalı adına tescilli 2012/04827 numaralı faydalı modelin yeni olmadığını ileri sürerek 2012/04827 numaralı faydalı modelin hükümsüzlüğüne karar verilerek sicilden terkinine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davacı vekili birleşen dosyanın dava dilekçesinde; müvekkiline ait rapid implant, ... implant, ... implant, .... implant ile tissue ve short implant modellerinin, 2012 04827 numara ile davalı adına tescilli "... implant dahili yapısında yenilik" başlıklı faydalı modele tecavüz teşkil etmediğini, davalının faydalı modelinin hükümsüzlüğü talebiyle dava açtıklarını, faydalı modelin müvekkilinin ürünlerinin özelliklerini içermediğini ileri sürerek müvekkiline ait ürünlerin davalı adına tescilli faydalı modele tecavüz tespit etmediğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP ve KARŞI DAVA

1. Davalı vekili asıl davaya cevap ve karşı dava dilekçesinde; davacının işyerinde delil tespiti yapıldıktan sonra davacı-karşı davalının haksız ve hukuka aykırı olarak huzurdaki hükümsüzlük davasını açtığını, müvekkili ile davacı arasında 20.12.2011 tarihinde imzalanan ve 30.10.2015 tarihinde davacı tarafından tek taraflı feshedilen "... implant dahili yapısında yenilik" başlıklı faydalı model bilgilerinin kullanımı ve bu bilgiler kapsamında '..." üretimi ile ilgili bir sözleşme sözleşme süresi içerisinde faydalı modelin “yenilik şahına haiz olmadığı” konusunda bir itirazı olmadığını, davacının fesihten sonra müvekkiline tescilli hakkına konu ürünü ve ayırt edilemeyecek derecede benzerini müvekkilinden izinsiz olarak halen üretmeye ve satmaya devam ettiğini ileri sürerek asıl davanın reddine, karşı davanın kabulü ile; faydalı model hakkına tecavüz ve haksız rekabet teşkil eden her türlü fiillerin durdurulması ve önlenmesine, taklit implantların üretiminde kullanılan teçhizatların toplatılarak resmi yediemine teslimine, www.modeimplant.com ve www.modemedikai.com alan adlı internet sitelerinin yayınının durdurulmasına, faydalı model hakkına tecavüz ve haksız rekabetin men’ine, şimdilik 10.000,00 TL maddi ve 50.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.

2.Davalı vekili birleşen davaya cevap dilekçesinde; davanın reddi gerektiğini savunmuştur

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile hükümsüzlüğe yönelik asıl dava yönünden; davalı/karşı davacı adına tescilli TR 2012 04827 Y nolu ''... Dahili Yapısında Yenilik'' isimli faydalı modelin yenilik unsuru taşımasına rağmen buluşun teknikte uzman kişinin uygulayabilmesi için tam olarak açıklamadığı, bunun yanı sıra istemlerin tarifnamede açıklanan buluşu yansıtmadığı ve tarifnamede açıklanan buluşa göre daha geniş bir koruma sağladığı, şu hale göre mevzuat kapsamında hükümsüzlük şartlarının oluştuğu, her ne kadar tecavüz yönünden incelemelerde bulunulmuş ve davacı karşı davalıya ait ürünlerin faydalı model kapsamında kalmadığı değerlendirilmiş ise de hükümsüzlüğün baştan itibaren sonuç doğuracağı dikkate alındığında esasen tecavüze yönelik karşı davanın da reddinin gerektiği, tecavüzün bulunmadığının tespitine yönelik birleşen dava yönünden ise yine hükümsüzlük davasının kabulü sonrasında bu davanın konusuz kaldığı anlaşılmakla konusuz kalan birleşen dava hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığın karar vermek gerektiği gerekçesiyle asıl davanın kabulü ile davalı/karşı davacı adına tescilli TR 2012 04827 Y nolu ''... Dahili Yapısında Yenilik'' isimli faydalı modelin hükümsüzlüğüne, sicilden terkinine; karşı dava yönünden faydalı modele tecavüz ve haksız rekabetin tespiti, durdurulması, önlenmesi, ortadan kaldırılması, maddi ve manevi tazminat davalarının reddine; birleşen dava hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş; hüküm asıl ve birleşen davalarda davalı-karşı davada davacı vekilince istinaf edilmiştir.

IV. İSTİNAF

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece raporlar arasındaki çelişkinin giderilmesi için yeniden rapor alındığı, benimsenen son rapora göre davaya konu faydalı model belgesi konusu buluşun yenilik özelliğini taşıdığı ancak ilgili teknik alandaki bir uzmanın onu uygulamaya koyabilmesini mümkün kılacak yeterlilikte açık ve tam olarak tanımlanmadığı, istemlerin tarifnamede açıklanan buluşu yansıtmadığı ve tarifnamede açıklanan buluşa göre daha geniş bir koruma sağladığı, davacı ürünlerinin karşı davacının faydalı modelinin kapsamında kalmadığının tespit edildiği, hükümsüzlük koşullarının oluştuğu, koruma süresi boyunca faydalı modelin hükümsüzlüğünün talep edilebileceği gerekçesiyle istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiş, hüküm, asıl ve birleşen davalarda davalı-karşı davada davacı vekilince temyiz edilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Dava ve Hukuki Nitelendirme

Asıl dava faydalı model hükümsüzlüğü; karşı dava asıl davaya konu faydalı modelden doğan haklara ve haksız rekabetin tespiti, men'i, ref'i ile maddi ve manevi tazminat; birleşen dava davacı ürünlerinin davalı asıl davaya konu olan faydalı modele tecavüz etmediğinin tespiti taleplerine ilişkindir.

B. Değerlendirme ve Gerekçe

Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.

VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, asıl ve birleşen davalarda davalı-karşı davada davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 10.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.