"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/104 Esas, 2024/404 Karar
HÜKÜM : Ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 3. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2021/193 E., 2021/403 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Şirket tarafından "Ambalaj Deseni" tasarımları için 2020/05833 sayılı tasarım başvurusunun yapıldığını, başvuruya konu 2020/05833-9 ve 10 numaralı tasarımlarda yer verilen "+" şeklinin, İsviçre bayrağı ve arması ile neredeyse aynı olduğunu, bu nedenle müvekkilinin 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 58/4-ç maddesi uyarınca başvuruya itiraz ettiğini, müvekkili itirazını inceleyen YİDK tarafından itirazın reddine karar verildiğini, SMK'nın 58/4-ç hükmünün aynı markalara ilişkin SMK'nın 5/1-g maddesi hükmü gibi Paris Sözleşmesi'nin 2. mükerrer 6. maddesine atıfta bulunduğunu, İsviçre Bayrağı'nın hem kırmızı-beyaz hem de gri-beyaz renkleriyle WIPO nezdinde korunacak işaretler arasında kayıtlı olduğunu, bu işaretlerin taklitlerinin tasarımda da kullanılamayacağını, tasarımlar yönünden açıklanan hususun resen ret sebebi olarak düzenlendiğini, buna rağmen davaya konu tasarım başvurusunda, anılan işaretin kullanılmasına izin verildiğini, oysa davalı Kurum tarafından benzer durumlarda verilen kararların farklı bulunduğunu, ayrıca "artı" şeklinin, "Tıbbi Servis Sembolü" olarak yaygın kullanımının bulunduğu yönündeki gerekçenin de hatalı olduğunu, tıbbi servis sembolü olarak kullanılan işaretin dava konusu işaretin tersi renklerden oluşan Kızılhaç sembolü bulunduğunu, kaldıki bu işaretin de ancak izin ile kullanılabileceğini, davalı ürününde yer alan işaretin tüketicide ürünün İsviçre menşeli olduğuna dair algı yaratacağını, özellikle ilaç, kozmetik, kişisel bakım ürünleri bakımından İsviçre menşeli ürünlerin rağbet gördüğünü ileri sürerek YİDK’in 2021/T-313 sayılı kararının iptaline, dava konusu 2020/05833-9 ve 10 sıra numaralı tasarımların tescilinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu, davaya konu tasarımların, itiraza gerekçe olarak gösterilen İsviçre bayrağı ve İsviçre armasından farklı bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2.Davalı Şirket vekili cevap dilekçesinde; davaya konu ambalaj desen tasarımlarının medikal ürünlerden "dezenfektan" için tasarlandığını, gerek yerli piyasada gerekse uluslararası piyasada medikal ürünlerin sağlık ile ilgili olması sebebiyle kırmızı zeminli artı işaretinin kullanıldığını, esasen kızıl haç figüründen türetilen bu işaretin harcıalem olduğunu, dava konusu şekillerin benzerlerinin internette satıldığını, müvekkilinin de söz konusu şekli Shuttersstock isimli internet sitesinden satın aldığını, "+" işaretinin İngiltere, Gürcistan ve diğer ülke bayraklarında da yer aldığını, müvekkili tasarımlarında, ürünün İsviçre malı olduğuna dair algı oluşturabilecek tek bir figürün bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile toplumda gerek kırmızı yuvarlak zemin gerekse kırmızı kare zemin üzerindeki beyaz köşeli haç işaretinin, İsviçre ile bağlantılı imajı yarattığı, davalı tasarımında yer alan ve YİDK kararında belirtilen "İtiraza konu 2020/05833-9,10 sıra numaralı tasarımlarda yer alan artı şeklinin zemininin rengi ile itiraza mesnet İsviçre arması ve İsviçre bayrağının zemininin renginin farklı olduğu, başvuruda yer alan artı şekli ile itiraza mesnet İsviçre arması ve İsviçre bayrağında yer alan artı şeklinin köşelerinin farklı olduğu" tespiti kabul görmekle beraber dava konusu şekillerin genel izleniminin aynı bulunduğu, akıllı taklit olarak adlandırılan durumun huzurdaki davada gerçekleştiği, ayrıca "artı" şeklinin, tıbbi servis sembollü olarak yaygın kullanımının bulunduğuna dair herhangi bir kanaat oluşmadığı, Google arama motorunda "tıbbi servis sembollü" anahtar kelimesi ile yapılan araştırmada, anılan sembolün "+" işaretinin kırmızı, zemininin ise beyaz renk içerdiğinin görüldüğü, bunun davalının renk kullanımının tersi olduğu, davalı kullanımının yaygın kullanım olduğunu kabul etmenin gerçekçi bir yaklaşım olmayacağı, davaya konu 2020/05833-9, 10 sıra numaralı tasarımların, davacı itirazına mesnet İsviçre bayrağı/arması tasarımları karşısında yenilik ve ayırt edicilik niteliklerini taşımadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, YİDK'in 2021/T-313 sayılı kararının iptaline, davalı adına tescilli 2020/05833-9 ve 10 sayılı tasarımların hükümsüzlüğü ile sicilden terkinine karar verilmiş, hüküm, taraflarca istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile SMK'nın 67/2 maddesinde, üçüncü kişilerin tasarım tesciline itiraz edebileceklerinin ve 78/1 maddesinde, tasarımın hükümsüzlüğünün menfaati olanlar tarafından istenebileceği düzenlendiğinden, İsviçre menşeli ürün ve hizmetlerle bağlantılı sınai mülkiyet haklarının korunması amacıyla faaliyet gösteren davacının, eldeki davayı açmakta aktif husumet ehliyetine sahip olduğu, davaya konu tasarımların, el ve cilt dezenfektanlarının ambalaj deseni olduğu, tasarım başvurusunda yazı, renk ve şekillerden oluşan çok sayıda unsurun bulunduğu, ayrıca yuvarlak kırmızı zemin üzerinde beyaz artı işaretine de tasarımda yer verildiği, tasarımın bütününde bu işaretin ön plana çıkmadığı, öte yandan dava konusu tasarımlarda yer alan "artı" şeklinin köşelerinin, davacının itirazına mesnet İsviçre arması ve İsviçre bayrağından farklı olduğu gibi esasen bu işaretin tıbbi servis sembolü olarak da yaygın biçimde kullanıldığı, davaya konu tasarımların da sağlıkla ilgili dezenfektan ürününün ambalajına ilişkin olmaları nedeniyle tıbbi servis sembolüne tasarımlarda yer verildiği, her ne kadar dosyada mevcut bilirkişi raporunda, Google arama motorunda yaptıkları araştırmada, tıbbi servis sembolünde, artı işaretinin kırmızı, zemininin ise beyaz renk içerdiği belirtilmiş ise de bunun tersinin de, yani somut olayda olduğu gibi artı işaretinin beyaz, zeminin ise kırmızı olduğu tıbbi servis sembollerinin de bulunduğu, dolayısıyla bilirkişi heyetinin bu değerlendirmesinin yerinde olmadığı, sonuç olarak davaya konu tasarımların bir bütün olarak yenilik ve ayırt edicilik vasıflarını taşıdıkları, tasarımlarda harcı alem hale gelmiş tıbbi servis sembolünün kullanılmasının, tek başına tasarımların yenilik ve ayırt edicilik özelliklerini ortadan kaldırmadığı, ayrıca SMK'nın 58/4-ç maddesi kapsamında bir aykırılığın da somut olayda gerçekleşmediği gerekçesiyle davalı vekillerinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, yeniden hüküm kurulmasına, davanın reddine karar verilmiş, karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tasarım başvurusuna yapılan itirazın reddine dair YİDK kararının iptali ve tasarım hükümsüzlüğü istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme
SMK'nın 58/4-ç hükmüne göre; Paris Sözleşmesinin 2. mükerrer 6. maddesi kapsamında yer alan hükümranlık alametleri ile bu kapsam dışında kalan ancak kamuyu ilgilendiren, dinî, tarihî ve kültürel değerler bakımından halka mal olmuş ve ilgili mercilerin tescil izni vermediği işaretlerin, armaların, nişanların veya adlandırmaların uygunsuz kullanımını içeren tasarımlar, tasarım hakkı kapsamında kanuni korumadan yararlanamayacaktır. Bu doğrultuda Paris Sözleşmesinin 2. mükerrer 6. maddesi de "Birlik ülkelerine ait arma bayrak ve diğer hükümranlık belirtilerinin ve bu devletler tarafından kabul edilmiş resmi kontrol ve teminat, işaret ve damgalarının ayrıca diğer armacılık sanatı açısından her çeşit taklitlerin yetkili makamlarının izni alınmadan gerek fabrika ve ticaret markası ve bu markaları düzenleyen unsurlar olarak tescilini red veya iptal eylemeyi uygun tedbirlerle kullanılmasının yasaklanmasını temin hususunda Birlik ülkeleri mutabık kalmışlardır." şeklinde olup; somut olaya gelindiğinde davalı tasarım başvurusu içerisinde yer alan kırmızı zemin üzerine beyaz renk ile konumlandırılmış artı sembolünün İsviçre bayrağının aynısı olmadığı, ancak davacı tarafın da iddialarında ileri sürdüğü gibi İsviçre devlet bayrağı izlenimini verdiği, zira dava konusu tasarımlarda yer alan "artı" şeklinin köşelerinin, davacının itirazına mesnet İsviçre arması ve İsviçre bayrağından farklı olmasının ibareler arası gerekli uzaklaşmayı sağlamadığı, anılan işaretin sağlık sektöründe kullanılagelen harcı alem bir işaret olduğuna ilişkin kanaatin oluşmadığı, zira görsel aramalarda bulunan aynı veya tersi kontrasttaki işaretlerin yaygın kullanımı ispatlamaya yetmeyeceği, bu nedenle davalı tasarımının kanunen verilen tasarım hakkı korumasından faydalanamayacağı gözetilerek varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi doğru olmamıştır.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'un 373/2 hükmü uyarınca dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi'ne gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19.03.2025
tarihinde oy birliğiyle karar verildi.