"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI :2021/538 Esas, 2024/281 Karar
HÜKÜM :Yeniden esas hakkında kurulan hüküm ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ :Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI :2014/1065 E., 2020/368 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı şirket ile yaptığı 27.08.2009 ve 09.01.2010 tarihli acentelik sözleşmeleri gereği, davalı tarafça gönderilecek kitap, ansiklopedi, sözlük, CD, VCD, DVD ve başka ürünlerin İstanbul'da satışını yapmayı üstlendiğini, davalının ise davacının yaptığı satışın %23'ü ile 40'ı arasında değişen oranlarda komisyon ödemeyi kabul ettiğini, müvekkilinin, sözleşme gereği birçok ürünün satışını yaptığını ve bu satışlarda elde edilen ciroya göre düzenlediği faturaları davalı tarafa gönderdiğini, davalının icra takibine dayanak yapılan faturalara süresinde itiraz etmediğini, hatta söz konusu faturaları defterlerine kaydettiğini, Ankara 2. İcra Dairesinin 2014/8158 E. sayılı dosyasında mevcut takip talebinde ayrıntısı belirtilen ve dosyaya sunulan faturalardan da anlaşılacağı üzere davalı tarafın davacıya 606.341,22 TL tutarında borcunun bulunduğunu, ancak itirazın iptali davasını 100.000,00 TL üzerinden açtıklarını, takibin davalının haksız itirazı üzerine durduğunu ileri sürerek borçlu tarafın itirazının 100.000,000 TL'lik kısmına yönelik itirazının iptali ile takibin devamına ve asıl alacağın %20'si oranında icra inkar tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasındaki acentelik sözleşmesinde her iki tarafa da borç yüklendiği, davacının sözleşmeden kaynaklı ücret isteyebilmesi için davalının sözleşme kapsamında aracılık yapılan işten ekonomik yarar sağlanması ve sonuç elde etmesi gerektiği, hükme esas alınan raporda belirlendiği üzere davacının davalı adına yaptığı kitap satış sözleşmelerini dosyaya sunamadığı, davalının bu anlaşmalar nedeniyle davacının iddia ettiği miktarda gelir elde ettiğinin ispatlanamadığı, dosya kapsamına sunulan belgeler kapsamında yapılan bilirkişi incelemesi sonucu davacının yaptığı anlaşmalar neticesinde alacağı komisyon ücretinin 63.429,21 TL olarak belirlendiği, alacağın likit olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne, Ankara 2. İcra Müdürlüğünün 2014/8158 E. sayılı dosyasına davalının yaptığı itirazın 63.429,21 TL yönünden iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, 12.685,80 TL icra inkar tazminatının davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin istemin reddine karar verilmiş, hüküm, taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile takip konusu 13 adet faturadan toplam 507.841,22 TL bedelli 12 adedinin davalı defterlerinde de kayıtlı olduğu, bu kayıtlı olan faturalardan 1.800,00 TL tutarlı fatura için takip talebinin bulunmadığı, böylelikle taraf defterlerinin takip konusu 186987 nolu 100.300,00 TL bedelli fatura dışındaki 12 adet fatura ile davalı alacağından mahsup edilmesi gereken 34.255,99 TL yönünden birbirleriyle örtüştüğü, ticari defterler usulüne uygun olarak tutulmasa da defterlerdeki kayıtların, sahibi aleyhine delil teşkil edeceği gözetildiğinde, davalı defterlerinde kayıtlı davacı alacağından 507.841,22 TL'den davacı defterlerinde kayıtlı davalı alacağı olan 34.255,99 TL'nin mahsubunun gerektiği, davalı şirket tarafından taraflar arasındaki sözleşme kapsamında davacıya yapılan toplam 28.876,22 TL ödeme, davacıya tahsis edilen araçlar için gerçekleştirilen sözleşmenin 7.3. maddesi gereğince davacıdan talep edilebilecek olan 5.434,67 TL masraf ve davalı tarafından davacıya devredilen 06 HR 103 plakalı aracın bedeli olan ve davacı tarafından davalıya ödendiği iddia ve ispat edilemeyen 14.600,00 TL olmak üzere toplam 48.829,21 TL'nin de davacının alacağından mahsup edilebileceği, 186987 nolu 100.300,00 TL tutarlı faturanın davalı defterlerinde kayıtlı olmadığı gibi davacı yanca fatura içeriği komisyon alacağının tahakkuk ettiğine ilişkin belge sunulamadığından davacının söz konusu faturaya ilişkin talebinin yerinde olmadığı, davalı tarafından davacıya kesilen 443.530,00 TL tutarlı iade faturasının davacı defterlerinde kayıtlı olmadığı, davacıya tevdiine ilişkin de herhangi bir belgenin sunulmadığı, sonuç olarak, davalı defterlerinde kayıtlı toplam 507.841,22 TL davacı alacağından (48.829,21 TL+ 34.255,99 TL+ 1.800,00 TL=) 84.885,20 TL'nin mahsubu ile davacının takip tarihi itibariyle davalıdan 422.956,02 TL alacaklı bulunduğu, davacının eldeki davadaki talebinin 100.000,00 TL olduğu, diğer yandan gerekçeli karardaki hesaplamaların kendi içerisinde çelişkili olduğu gerekçesi ile taraf vekillerinin istinaf başvurularının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına, davanın kabulüne, davacının takipte yasal faiz talep ettiği ve taleple bağlılık ilkesi gözetilerek takibin 100.000,00 TL asıl alacak üzerinden devamına ve dava konusu alacak likit olmakla davacı yararına icra inkar tazminatına hükmedilmesine karar verilmiş, karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, faturaya dayalı itirazın iptali istemine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ( HMK) 355. vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi aynı Kanun'un 369/1 hükmü ve 371. maddesinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI.SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 10.03.2025 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.