"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1246 E., 2023/1139 K.
HÜKÜM : Davanın kısmen kabulü (Esas hakkında yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle)
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 1. Tüketici Mahkemesi
SAYISI : 2020/109 E., 2023/121 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; 24.08.2017 tarihinde müvekkillerinden ..., ... ve ...'ın davalı şirkete ait otobüste yolcu olarak bulunduğunu, sürücünün direksiyon hakimiyetini kaybetmesi sonucu tek taraflı trafik kazası meydana geldiğini, kazada 8 kişinin öldüğünü, 35 kişinin de yaralandığını, kaza neticesinde müvekkillerinden ...'ın çene kemiğinin kırıldığını, yüzünde sabit eser kaldığını, ...'in basit tıbbi müdahale ile giderilemeyecek derecede yaralandığını, ...'in ise çok ağır surette yaralandığını, uzun süre yoğun bakımda kaldığını, konuşma yeteneğini yitirdiğini, motor değerlerinin halen çok düşük olduğunu, epilepsi nöbetleri olduğunu, bakıcı olmaksızın yaşamasının mümkün olmadığını, bu süreçte müvekkillerinin yüksek miktarda harcama yaptığını, manevi zarara uğradığını, davacılardan ...'nın da annesinin bakımını üstlenip anne sevgi ve şefkatinden yoksun kalması nedeniyle büyük üzüntü yaşadığını ileri sürerek, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere müvekillerinin maddi zararları nedeniyle herbiri için şimdilik 1.000,00'er TL olmak üzere toplam 3.000,00 TL'nin ve manevi tazminat olarak ... için 50.000,00 TL, ... için 100.000,00 TL, ... için 100.000,00 TL ve ... için 600.000,00 TL'nin kaza tarihinden itibaren ticari faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş; 22.12.2022 tarihli dilekçesi ile davacı ... için maddi zarar talebini (yol ve tedavi giderleri için 46.901,50 TL + geçici iş göremezlik zararı 51.139,26 TL + maluliyet zararı 2.171.911,69 TL + bakıcı gideri zararı 1.777.121,61 TL olmak üzere) 4.047.074,06 TL olarak, ... için maddi zarar talebini (geçici iş göremezlik zararı 5.083,00 TL + bakıcı gideri zararı 1.777,50 TL olmak üzere) 6.860,50 TL olarak, ...' ün maddi zarar talebini ise 858,83 TL olarak ıslah etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Şirket, cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, 24.08.2017 günü, şöfor ...'ın sevk ve idaresindeki ... Turizm Taşımacılık Tic. Ltd. Şti. otobüs firmasına ait otobüsün, sürücüsünün direksiyon hâkimiyetini kaybetmesi ile yolun solunda bulunan orta refüj kanalına düştüğü, 85 metre orta refüjde sürüklendiği, 8 kişinin ölümü 35 kişinin yaralanmasına yol açan ölümlü, yaralamalı ve maddi hasarlı bir trafik kazası meydana geldiği, kaza neticesinde ...'ın vücut genel çalışma gücünden kaybetmediği, erişkin olması halinde 4 (dört) ay süre ile iş göremezlik halinde kalacağı, 1 (bir) hafta süresince başka birinin yardımına ihtiyacı olduğu, yüz bölgesindeki yara izlerinin estetik kusur mahiyetinde olduğu, ...'un da çalışma gücü kaybının bulunmadığı, 4 (dört) ay süre ile iş göremezlik halinde kaldığı, 1 (bir) ay süresince başka birinin yardımına ihtiyacı olduğu, devamlı surette başka birinin bakımına muhtaç olmadığı, ...'un özür oranı'nın %95 (yüzdedoksanbeş) olduğu, 12 (oniki) ay süre ile iş göremezlik halinde kaldığı, devamlı surette başka birinin bakımına muhtaç olduğu, davacı ...’un maddi zararının geçici iş göremezlik zararı 51.139,26 TL, maluliyet zararı 2.171.911,69 TL ve bakıcı gideri zararı 1.777.121,61 TL olarak hesaplandığı, ...’ün maddi zararının; tedavisinin taburculuk sonrası 3 defa hastaneye
gideceği göz önüne alındığında 3x150 = 450,00 TL ve bakıcı gideri zararı 408,83 TL olmak üzere toplam
858,83 TL olarak hesaplandığı, ...’un maddi zararının geçici iş göremezlik zararı 5.083,00 TL ve bakıcı gideri zararı 1.777,50 TL olmak üzere toplam 6.860,50 TL olarak hesaplandığı, meydana gelen trafik kazasının tek taraflı ve tamamen taşıma sözleşmesi ile yükümlü olan davalının çalışanı olan şoförün hatası ile meydana geldiği, bu nedenle davalının davacıların maddi ve manevi tazminat taleplerinden sorumlu olduğu, geçici ve kalıcı iş göremezlik oranı ve yaralanmaları nazara alınarak hesaplanan aktüerya bilirkişi raporuna göre maddi tazminatın tamamen kabul edildiği, meydana gelen kazada davalı şirket çalışanın tam kusurlu olduğu, kazada davacıların annesi ...'un %95 oranında özürlü kaldığı ve diğer davacılar ... ve ...'ın yaralandığı, annenin ağır yaralanması ve özür durumunun davacıların yaşamını olumsuz yönde etkileyeceği, manevi tazminat miktarında olayın oluş şekli, olay tarihi, sosyal ve paranın alım gücünün değişmesinin nazara alındığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine, maddi tazminat yönünden davanın kabulüne; ... için yol ve tedavi giderleri için 46.901,50 TL + geçici iş göremezlik zararı 51.139,26 TL + maluliyet zararı 2.171.911,69 TL + bakıcı gideri zararı 1.777.121,61 TL olmak üzere toplam 4.047.074,06 TL'nin 1.000,00 TL'sinin kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden kalanının ıslah tarihi olan 23.12.2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, ...’un için geçici iş göremezlik zararı 5.083,00 TL + bakıcı gideri zararı 1.777,50 TL olmak üzere toplam 6.860,50 TL'nin 1.000,00 TL'sinin kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden kalanının ıslah tarihi olan 23.12.2022 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, ...'ün maddi zararı için 858,83 TL'nin kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davacıdan tahsiline; manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü ile kısmen reddine; davacı ... için 200.000,00 TL, ... için 75.000,00 TL, davacı ... için 75.000,00 TL ve davacı ... için 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, hüküm, taraf vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı vekilinin tüm, davacılar vekilinin ise sair istinaf itirazlarının yerinde olmadığı ancak Mahkemece, dava dilekçesinde belirtilen miktar için kaza, kalan kısım için ise ıslah tarihinden itibaren avans faizine hükmedilmiş ise de davalının sorumluluğunun aynı zamanda haksız fiil niteliğinde bulunması nedeniyle davalının zararın doğduğu kaza tarihi itibariyle temerrüte düştüğü gözetilmeden, ıslah edilen miktar bakımından ıslah tarihinden itibaren faize hükmedilmesinin doğru görülmediği, öte yandan, Mahkemece kabul ve reddedilen manevi tazminat miktarı üzerinden her iki taraf vekili için maktu vekalet ücreti takdir edildiği, oysa, yerel mahkeme karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 10/1. maddesinde manevi tazminat davalarında avukatlık ücretinin, hüküm altına alınan miktar üzerinden tarifenin üçüncü kısmına göre belirleneceğinin düzenlediği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacılar vekilinin istinaf başvurusunun ise kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, esas hakkında yeniden hüküm tesis edilmek suretiyle maddi tazminat talebi yönünden davanın kabulü ile; davacı ... yönünden, yol ve tedavi giderleri için 46.901,50 TL, geçici iş göremezlik zararı 51.139,26 TL, maluliyet zararı 2.171.911,69 TL, bakıcı gideri zararı 1.777.121,61 TL olmak üzere toplam 4.047.074,06 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, davacı ... yönünden, geçici iş göremezlik zararı 5.083,00 TL, bakıcı gideri zararı 1.777,50 TL olmak üzere toplam 6.860,50 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, ... yönünden, 858,83 TL maddi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, manevi tazminat yönünden davanın kısmen kabulü kısmen reddi ile; davacı ... için 200.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, davacı ... için 75.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, davacı ... için 75.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, davacı ... için 50.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 24.08.2017 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte davalıdan alınarak anılan davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin manevi tazminat talebinin reddine karar verilmiş, karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, taşıma sözleşmesine dayalı maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 914 üncü maddesi.
3. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nun 53 üncü, 54 üncü, 55 inci ve 56 ncı maddeleri.
3. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine 6100 sayılı Kanun'un 355 vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi aynı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddelerinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 26.11.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.