"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/304 Esas, 2023/1844 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2016/104 E., 2021/135 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili Nihal Bağcı’nın 2012 yılından beri "maske" olarak bilinen, fikri mülkiyet hakkı kendisine ait olan ve TÜRKPATENT tarafından tescil edilmiş ürünlerin "tasarım, üretim, dağıtım ve satış" konularında tek hak sahibi olduğu ve 2012 /08357 numaralı maske tasarımının tescil edildiğini, davalının ... - ... Kırtasiye Kataloğu ile “Havaalanı kavşağı ... Fuar Merkezi 5-L04 standı Bakırköy-İstanbul” adresindeki Kırtasiye Fuarında maskeleri teşhir ederek müşteri kitlesine ulaşmaya çalıştığını, açıkça fikri mülkiyet haklarının kamuya açık bir fuarda ihlal ettiğini, ...'nün, ... Kırtasiye isimli işyerinde hala maske satışı yaptığını ve internetten sipariş aldığını, davalı tarafça davacının tüm müşteri kitlesine, 06.04.2016-10.04.2016 tarihleri arasındaki ... Fuarında dağıtım ve tanıtım amacıyla kullanılan/dağıtılan broşürde yer aldığı üzere resmi internet sitesinde hala tanıtım-satış işlemlerine devam ettiğini belirterek öncelikle davalıya ait internet sitelerine erişimin engellenmesini, fazlaya dair hakları saklı kalmak kaydıyla ve belirsiz alacak davası nitelendirmesiyle şimdilik 2.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan tahsiline, davalının açıkça kötü niyetli olması durumu dikkate alınarak kötüniyet tazminatı vs. dava haklarının saklı kalmasına, davalıya ait www.elifisegitimi.com, twitter.com/elifisegitim, facebook.com/elifisegitim adreslerine erişimin tedbiren engellenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin 2012 yılında maske satışı yapmayı düşündüğünü, internet ortamında yaptığı araştırma sonucu bu işi en iyi yapan firmanın ... Kağıt Sanayi A.Ş. olduğunu tespit ettiğini, ... Kağıt Sanayi A.Ş. ile yapılan görüşmede ilgili firmanın "maskenin tek yerli üreticisi olduğunu, 2009 yılından beri bu ürünü ürettiğini" beyan ettiğini, 4-5 yere resmi olarak satışlarının devam ettiğini beyan ederek müvekkilinin güvenini kazandığını, 2012 yılında yapılan karşılıklı görüşmeler sonucu fatura karşılığında maske alındığını ve alınan maskelerin satıldığını, ... Kağıt Sanayi A.Ş.'nden alınan tüm malların fatura karşılığı alındığını ve faturasız hiçbir malın müvekkili tarafından satılmadığını, davaya konu ürünün üretici firmasının ... Kağıt Sanayi A.Ş. olduğunu, açılan davada hasım olarak ... Kağıt Sanayi A.Ş.'nin de davalı olarak gösterilmesi gerektiğini, bu nedenle davanın üretici firmaya ihbar edilmesini talep etiklerini, ... Kağıt Sanayi A.Ş.'nin davacı hakkında Denizli 3.Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2016/202 E. sayılı dosya ile tescilin iptali (hükümsüzlük davası) açtığını, davanın derdest olduğunu, bu davanın bekletici mesele yapılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı adına TÜRKPATENT nezdinde 2012/08357 no ile tescilli Maske-1 ibareli tasarımın Denizli 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.12.2017 tarih, 2016/202 E., 2017/501 K. sayılı kararı ile hükümsüzlüğüne karar verildiği, bu kararın Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 11.Hukuk Dairesi'nin 2018/683 E., 2018/1812 sayılı kararı ile onanarak 03.12.2019 tarihinde kesinleştiği, dava tarihi itibarı ile uygulanması gereken 554 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin (554 sayılı KHK) 45 inci maddesi gereği hükümsüzlüğün geçmişe etkili olarak sonuçlarını doğurduğu ve KHK ile sağlanan korumanın ortadan kalktığı gerekçesiyle davacının tasarıma tecavüzüne dayalı açmış olduğu maddi ve manevi tazminat davalarının reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV.BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı vekili müvekkiline ait tasarımın hükümsüz kılınması nedeniyle davanın reddine karar verilmesinin hukuka uygun olmadığını, davalının müvekkili tarafından üretilen ürünlerin aynısını satışa sunmasının aynı zamanda haksız rekabet de teşkil ettiğini, bu nedenle haksız rekabet hükümleri uyarınca değerlendirme yapılması gerektiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuşsa da, dava dilekçesi incelendiğinde, davacının talebini dava açıldığı tarihte yürürlükte olan 554 sayılı KHK hükümlerine dayandırdığı, tescilli tasarımına tecavüz edildiği iddiasıyla dava açtığı, haksız rekabetten söz etmediği, haksız rekabete ilişkin bir talebinin olmadığı, kaldı ki, yenilik ve ayırt edicilik özelliği bulunmadığı mahkeme kararı ile tespit edilen maske ürünlerinin davalı tarafından başka bir marka ile satışa sunulmasının haksız rekabet de teşkil etmeyeceği, yargılama sırasında davacıya ait tasarımın Denizli 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01.12.2017 tarih, 2016/202 E., 2017/501 K. sayılı kararı ile hükümsüzlüğüne karar verildiği, kararın kesinleştiği, dava tarihi itibarı ile uygulanması gereken 554 sayılı KHK'nın 45 inci maddesi uyarınca tasarımın hükümsüzlüğüne karar verilmesi halinde, kararın sonuçlarının geçmişe etkili doğacağı, bu nedenle, tasarım başvurusu veya tesciline hukuki bakımdan bu Kanun Hükmünde Kararname ile sağlanan korumanın, hükümsüzlük kapsamında doğmamış sayılacağı, ayrıca bir tasarımın hükümsüzlüğüne ilişkin kesinleşmiş kararın herkese karşı hüküm doğuracağı, bu nedenle davacının davaya konu ürünlerin tasarımıyla ilgili davalıya karşı ileri sürebileceği bir hakkının bulunmadığı, davanın reddine dair kararın yerinde olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V.TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, tasarım hakkına tecavüz nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 556 sayılı KHK'nın 45 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, temyiz harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 25.12.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.