Logo

11. Hukuk Dairesi2025/298 E. 2025/1367 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Bayilik sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle talep edilen cezai şart ve kâr mahrumiyeti alacaklarının miktarı.

Gerekçe ve Sonuç: Mahkeme kararında, sözleşmenin haksız feshedildiği ve davacının 50.000,00 USD cezai şart alacağına hak kazandığı, bu miktarın davalıyı mağdur etmeyeceği ve sözleşmeye uygun olduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddine ilişkin Yargıtay kararının onanması ve HUMK 440. maddede sayılan karar düzeltme sebeplerinin bulunmaması gözetilerek karar düzeltme isteminin reddine karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi

SAYISI : 2023/720 Esas, 2023/1073 Karar

HÜKÜM : Kısmen kabul

Taraflar arasında görülen davada mahkemece verilen kararı onayan Dairenin kararı aleyhinde taraf vekilleri tarafından karar düzeltme talebinde bulunulmuş olmakla, tüm belgeler okunup, incelendikten sonra gereği konuşulup görüşüldü:

KARAR

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili şirket ile davalılar arasında 28.06.2007 tarihli sözleşme, 01.10.2007 tarihli akaryakıt istasyonu işletme sözleşmesi (istasyonlu bayilik sözleşmesi), 19.12.2007 tarihli ek protokol imzalandığını, 01.10.2007 tarihli istasyonlu bayilik sözleşmesi ile davalıların sözleşmede belirlenen akaryakıt istasyonunda davacıdan satın alacağı petrol ürünlerini ve davacı şirketin öngöreceği diğer malları kendi nam ve hesabına iştigal etmek suretiyle satacağı bir servis satış istasyonu işletmeyi taahhüt ettiğini, davalı şirketin 11.10.2010 tarihli ihtarname ile sözleşmeyi feshettiğini bildirdiğini ileri sürerek toplamda 443.022,00 USD kâr mahrumiyeti alacaklarından şimdilik 5.000,00 USD, sözleşmeye aykırılık cezai şart borcundan dolayı şimdilik 5.000,00 USD, tonaj ihlali cezai şart borcundan dolayı şimdilik 5.000,00 USD alacağın tahsilini talep etmiş, 22.03.2012 tarihli ıslah dilekçesi ile talebini sözleşmeye aykırılık cezai şart yönünden 400.000,00 USD'ye, tonaj ihlali cezai şart yönünden 5.000,00 USD'ye, kâr kaybı yönünden 45.589,00 USD'ye yükseltmiştir.

II. CEVAP

Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacı ile aradaki ilişkinin haklı sona erdirildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemece bozma ilamına uyularak yapılan yargılama neticesinde, taraflar arasında düzenlenen sözleşmelerin davalı tarafça haksız feshedildiğinin bozma ilamı öncesinde yapılan yargılamada tespit edildiği, davalı şirketin dava tarihi olan 2011 yılı bilançoları da incelenmek suretiyle düzenlenen 04.12.2019 tarihli bilirkişi raporunda, davalı şirketçe, her ne kadar davacı şirkete ödenecek en makul cezai şartın 37.144,36 USD olması gerektiği ve bu miktar cezanın da davalı şirketin ekonomik kriz yaşamasına neden olmayacağı tespiti yapılmış ise de, söz konusu raporun, taraflar arasındaki sözleşmelerin, bu sözleşmelerde öngörülen cezai şarta ilişkin hükümlerin ve dosyada alınan diğer raporların incelenmesinden, 09.02.2011 tarihinde açılan davada, 50.000,00 USD sözleşmeye aykırılıktan kaynaklanan cezai şart alacağının davalı taraf bakımından fahiş olmadığı ve ayrıca Kapatılan İstanbul 36. Asliye Ticaret Mahkemesinin 24.05.2012 tarihli, 2011/269 E. ve 2012/105 K. sayılı kararının davalı vekili tarafından temyiz edilmesi neticesinde bozma ilamının (1) numaralı bendinde davalı vekilinin tüm temyiz itirazları reddedilerek hükmün davacı yararına bozulmasına dayalı olarak davacının kazanılmış hakları da göz önünde bulundurularak sözleşmeye ayrılıktan kaynaklı olarak 50.000,00 USD cezai şartın davalının mahvına sebep olmayacağı ve taraflar arasında düzenlenen sözleşmeye uygun olduğu sonucuna varıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiş, Dairemizin 23.10.2024 tarihli, 2024/2294 E. ve 2024/7545 K. sayılı kararı ile onanmasına karar verilmiş, Dairemiz ilamına karşı taraflarca karar düzeltme yoluna başvurulmuştur.

IV. KARAR DÜZELTME İNCELEMESİ

A.Dava ve Hukuki Nitelendirme

Dava, taraflar arasındaki bayilik sözleşmesine dayalı cezai şart ve kâr mahrumiyeti alacağı istemine ilişkindir.

B.Değerlendirme ve Gerekçe

Dosyadaki yazılara, Mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre tarafların 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (HUMK) 440. maddesinde sayılan hâllerden hiçbirini ihtiva etmeyen karar düzeltme isteminin reddi gerekir.

V. SONUÇ: Tarafların karar düzeltme isteminin HUMK'un 442. maddesi gereğince REDDİNE, aşağıda yazılı bakiye 391,60 TL karar düzeltme ret harcının ve 3506 sayılı Kanun ile değiştirilen HUMK'un 442/3 hükmü uyarınca takdiren 3.605,00 TL para cezasının karar düzeltme isteyen taraflardan ayrı ayrı alınarak Hazine'ye gelir kaydedilmesine, 27.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.