"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1604 Esas, 2023/1558 Karar
HÜKÜM/KARAR : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Trabzon 3. Asliye Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2023/150 E., 2023/192 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin profesyonel fotoğraf sanatçısı, gazeteci ve belgesel film yapımcısı olarak faaliyet gösterdiğini, davalı ile aralarında yazılı sözleşme olmaksızın varılan mutakabat çerçevesinde "Fotoğraflarla Niğde 2011" adlı çalışmada kullanılmak üzere 245 adet fotoğraf için toplamda 30.000 USD karşılığı anlaşma yapıldığını, müvekkiline ait fotoğrafların davalı tarafından bahsi geçen çalışma için kullanılmasına rağmen ödeme yapılmadığını, bunun yanı sıra müvekkiline ait bu fotoğrafların müvekkilinin rızası ve bilgisi dışında değişik platformlarda kullanıldığını, eser sahibi olan müvekkilinin bu nedenle maddi ve manevi haklarının ihlal edildiğini ileri sürerek müvekkiline ait fotoğrafların rıza ve bilgi dışında kullanımı nedeniyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla ve her bir ihlal tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte FSEK 68. maddesi gereğince 3 kat tazminat kabilinde şimdilik 1.000,00 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini, bunun yanı sıra "Fotoğraflarla Niğde 2011" adlı kitap nedeniyle varılan anlaşma uyarınca ödenmesi gereken 30.000 USD'den şimdilik 1.000,00 TL ve FSEK 14 ve 15. maddeleri uyarınca umuma arz edilen her bir eser için ayrı ayrı 250 TL’den olmak üzere 137.250,00 TL’nin ihlal tarihinden itibaren davalıdan tahsiline karar verilmesini, davalının söz konusu fotoğrafları yeniden kullanma ihtimaline binaen muhtemel tecavüzün men'ine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; husumetin Kültür ve Turizm Bakanlığına yöneltilmesi gerektiğini, öte yandan mahkemenin davaya bakma hususunda yetkisiz olduğunu, dava konusu alacağın zamanaşımına uğradığını, davacının tüm iddialarının yersiz ve dayanaksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile " eseri çoğaltma, yayma ve umuma iletim hakları ile adının belirtilmesi haklarının ihlal edildiği gözetilerek davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulüne, ihlalin sayısı tarihi ve niteliği nazara alınarak manevi tazminat talebinin de kısmen kabulüne karar verildiği, her ne kadar davacı vekilince "Fotoğraflarla Niğde 2011" adlı eserin Niğde Valiliği ile yazılı olmayan bir mutabakat ile 245 adet fotoğraf çekilerek hazırlanması sebebiyle kitap bedeli olarak 30.000 USD'nin belirlenerek şimdilik bu kapsamda 1000,00 TL talep edilmişse de bu yöndeki talep ispatlanmadığından talebin reddine karar verilmesinin gerektiği, davacı vekili tarafından verilen bedel artırım dilekçesi ile birlikte maddi ve manevi tazminat bedellerine 2011 yılından itibaren yasal faiz işletilmesi talep edilmiş, açıkça gün ve ay belirtilmediği İhlal tarihinin tam tespiti yönünde; Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın cevabi yazısı ekinde "Fotoğraflarla Niğde " isimli esere ait materyal bilgi formunun gönderildiği, yayın tarihinin 2011 olduğu görülmekle; faiz başlangıcının tam olarak belirlenebilmesi için eserin 2011 yılında ilk kez basıldığı tarihin gün ve ay olarak bildirilmesi talep edilmiş, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü'nce verilen cevabi yazı uyarınca yapılan inceleme sonucu dava konusu esere rastlanılmadığı bildirilmiş, davacı vekili tarafından son celsede 31.12.2011 tarihinden itibaren faize karar verilmesinin talep edildiği anlaşılmakla tazminat bedellerine ihlal tarihi olarak belirlenen 2011 yılının son gününden itibaren faiz yürütülmesine.." şeklindeki gerekçelerle; davacının maddi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 117.540,00 TL maddi tazminata, fazlaya ilişkin talebin reddine, manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile; 20.000,00 TL manevi tazminata, fazlaya ilişkin talebin reddine 31.12.2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine davacının kitap bedelinin tahsili yönündeki talebinin reddine, davalının muhtemel tecavüzünün men'ine karar verilmiş, hüküm davacı vekili ve davalı vekillerince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile mahkemece yapılan yargılama ve alınan bilirkişi raporunun somut olaya uygun taraf ve yargı denetimine açık, kanunun olaya uygulanmasında ve gerekçede hata edilmediği, ihtilafın doğru tanımlandığı, inceleme konusu kararın usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığından taraf vekillerinin yerinde görülmeyen istinaf başvurularının ayrı ayrı esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekili ve davalı vekillerince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, fikir ve sanat eserinin eserinin izinsiz kullanımı iddiası ile tecavüzün men'i ile maddi ve manevi tazminat, kitap bedelinin tahsili yönünde alacak taleplerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu'nun 50/2 maddesi, 5846 sayılı Kanun'un 68 inci maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekili ile davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davacıya yükletilmesine, davalı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, 02.12.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.