"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 20. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1573 Esas, 2023/1525 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 2. Fikri ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
SAYISI : 2020/295 E., 2021/224 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin "..." ve "..." ibareli markaların sahibi olduğunu, davalı Şirketin 2019/60608 sayılı ve "... ..." ibareli başvurusuna, anılan markalarına dayalı olarak yaptıkları itirazlarının dava konusu YİDK kararıyla nihai olarak reddedildiğini, müvekkiline ait “...”, “...” markaları ile karıştırılacak düzeyde benzer olduğunu, oysa tarafların markaları arasında iltibas koşullarının bulunduğunu, müvekkilinin markalarının zayıf marka olmadıklarını, müvekkilinin markalarının tanınmış olduklarını ileri sürerek YİDK kararının iptali ve 2019/60608 sayılı başvurunun 30. sınıf mallar ve 35. sınıfın alt sınıfında yer alan 29, 30 ve 32. sınıf malların satışı hizmetleri yönünden iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Kurum kararının usul ve yasaya uygun olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
2.Davalı Şirket vekili cevap dilekçesinde; taraf markaları arasında tüketici nezdinde iltibas yaratacak seviyede benzerlik bulunmadığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, dava konusu 2019/60608 sayılı marka kapsamında yer alan 30. sınıf mallar ve bu malların satışına ilişkin 35/5 sınıf hizmetler yönünden emtia benzerliğinin bulunduğu ancak marka işaretleri benzer olmadığından, taraf markaları arasında iltibas bulunmadığı, davacının “...” markalarının, çikolata, gofret, bisküvi ürünlerinde belirli bir bilinirliği var ise de tarafların marka işaretleri benzer bulunmadığı, 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu'nun (SMK) 6. maddesinin beşinci fıkrasındaki koşulların oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm, davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, dava konusu başvuru kapsamında yer alan 30. sınıf mallar ve bu malların satışına özgü 35. sınıf hizmetler yönünden, taraf markaları arasında emtia benzerliğine ilişkin koşulun gerçekleştiği, buna karşın başvuru kapsamında 35 sınıfın 1.,2.,3. ve 4. alt gruplarında yer alan hizmetler yönünde ise böyle bir benzerliğin bulunmadığı, marka işaretlerinin karşılaştırmasına gelince davacının markalarının asli unsurunu "..." ve "..." ibarelerinden oluşturduğu, "..." ibaresinin mahkemece alınan bilirkişi raporunda da açıklandığı üzere, davalı Şirketin çatı markası olup iltibas değerlendirmesinde dikkate alınamayacağı, dava konusu başvuruda yer alan şekil unsurunun da ayırt ediciliği bulunmayan, tali unsur niteliğinde olduğundan, dava konusu başvurunun asli unsuru "..." ibaresinden oluştuğu, dava konusu başvuruda yer alan "..." ibaresinin davalı Şirketin çatı markası olması, "..." ibaresinin de başvuruda yer alan "..." ibaresinin altına konumlandırılması ve farklı yazı karakteri ile oluşturulması nedeniyle "..." ibaresinin anılan ibareden bağımsız olarak algılanacak olması, ayrıca "..." ibaresinin ayırt ediciliğinin yüksek bulunmaması karşısında ortalama alıcılar nezdinde işitsel, görsel ve anlamsal olarak bıraktıkları genel izlenim itibariyle ilişkilendirilme ihtimalini de içerecek şekilde karıştırılmaya yol açacak düzeyde bir benzerlik bulunduğunun kabul edildiği, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi'nin 16/01/2019 tarih ve 2017/2976-2019/430 E/K sayılı ilamında da , "..." asıl unsurlu marka ile davacının "..." ibareli markaları arasında iltibas bulunduğunun benimsendiği, başvuru kapsamında 30. sınıfta yer alan mallar ile bu mallar satışına özgü 35. sınıf hizmetler yönünden iltibas koşullarının oluştuğu, buna karşın sayılan mal ve hizmetler dışında başvuru kapsamında bulunan 35. sınıf diğer hizmetler yönünden iltibas bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesi doğru olmadığı
gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüne, kararın kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile; YİDK kararının 30. sınıf mallar ile 35. sınıfta yer alan "Müşterilerin malları elverişli bir şekilde görmesi ve satın alması için Kahve, kakao; kahve veya kakao esaslı içecekler, çikolata esaslı içecekler. Makarnalar, mantılar, erişteler. Pastacılık ve fırıncılık mamulleri, tatlılar: Ekmek, simit, poğaça, pide, sandviç, katmer, börek, yaş pasta, baklava, kadayıf, şerbetli tatlılar, puding, muhallebi, kazandibi, sütlaç, keşkül. Bal, arı sütü, propolis. Yiyecekler için çeşni/lezzet vericiler, vanilya, baharatlar, domates sosları dahil olmak üzere soslar. Mayalar, kabartma tozları. Her türlü un, irmikler, nişastalar. Toz şeker, kesme şeker, pudra şekeri. Çaylar, buzlu çaylar. Şekerlemeler, çikolatalar, bisküviler, krakerler, gofretler. Sakızlar. Dondurmalar, yenilebilir buzlar. Tuz. Hububattan (tahıl) imal edilmiş çerezler, patlamış mısır, yulaf ezmeleri, mısır cipsleri, kahvaltılık hububat ürünleri, işlemden geçirilmiş buğday, arpa, yulaf, çavdar, pirinç. Pekmez. Kurabiye malların bir araya getirilmesi hizmetleri (belirtilen hizmetler perakende, toptan satış mağazaları, elektronik ortamlar, katalog ve benzeri diğer yöntemler ile sağlanabilir)." hizmetleri yönünden kısmen iptaline, fazlaya ilişkin istemin reddine, idari nitelikte olan başvurunun kısmen reddi talebinin reddine karar verilmiş, karar, davalılar vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, YİDK kararının iptali ve dava konusu başvurunun 30. sınıf mallar ile 29,30 ve 32. sınıf malların satışına ilişkin 35/5 sınıf hizmetler yönünden reddi istemlerine ilişkindir.
2. Değerlendirme
İlk Derece Mahkemesince verilen karara yönelik olarak yapılan istinaf başvurusu üzerine 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun ( HMK) 355. vd. maddeleri kapsamında yöntemince yapılan inceleme sonucunda Bölge Adliye Mahkemesince esastan verilen nihai kararda, dosya kapsamına göre saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kurallarına aykırı bir yön olmadığı gibi aynı Kanun'un 369/1 hükmü ve 371. maddesinin uygulanmasını gerektirici nedenlerin de bulunmamasına göre usul ve yasaya uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI.SONUÇ: Yukarda açıklanan nedenlerle, davalılar vekillerinin temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı harcın istek halinde ilgiliye iadesine, 16.01.2025 tarihinde kesin olarak oy çokluğuyla karar verildi.
KARŞI OY
Dava, YİDK kararının iptali ve başvurunun 30. sınıf mallar ile 29, 30 ve 32. sınıf malların satışına ilişkin 35/5. sınıf hizmetler yönünden reddi istemine ilişkin olup, İlk Derece Mahkemesince dava konusu mal ve hizmetler yönünden benzerlik bulunduğu ancak marka işaretleri arasında benzerlik, iltibas bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, davacının istinafı üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, ibareler arasında karıştırmaya yol açacak düzeyde benzerlik bulunduğu, 30. sınıf mallar ile bu malların satışına özgü 35. sınıf hizmetler yönünden iltibas bulunduğu, bu mal ve hizmetler dışında kalan 35. sınıf hizmetler yönünden iltibas bulunmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulü gerektiğinden bahisle karar kaldırılmış ve davanın kısmen kabulüne, 30. sınfı ile bu malların satışına ilişkin 35. sınıfta yer alan hizmetler yönünden YİDK kararının kısmen iptaline fazlaya ilişkin istemin reddine, idari nitelikte olan başvurunun kısmen reddine dair talebin reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda özetlenen kararı sayın çoğunlukça onanmış olup, davalılar vekilinin temyizi üzerine verilen onama kararına, bozma kararı verilmesi gerektiği görüşüyle muhalifiz.
Davacının “...” ve “...” ibareli markaları olup, davalı şirketin marka başvurusunda “... ...” ibareleri yer almaktadır. Dava konusu marka kapsamında 30. sınıf mallar ve bu malların satışına özgülenmiş 35. sınıf satış hizmetleri bulunmakta olup, emtia ve hizmet bakımından benzerlik söz konusudur.
Ancak, işaretler arasında karıştırma ihtimali, benzerlik, iltibas bulunup bulunmadığının değerlendirilmesi gerekmektedir.
Karıştırma ihtimalinde, başvuru markasının teselli veya tesal için daha önce başvurulmuş markaya benzer olması, önceki markalı ürünü satın almak isterken başvuru ibareli ürünün satın alınması veya markalar arasında aynı marka olmadığı anlaşılmasına rağmen tüketicinin iki markanın aynı işletmeye ait olduğunu sanması, markalar arasında irtibat olduğunu düşünmesi söz konusudur.
Dava konusu malların tüketicisi orta düzeyde tüketici olup, bu tüketiciler nezdinde karıştırma ihtimali bulunması, benzerlik için yeterlidir. Ortalama tüketici ürünleri satın alırken ortalama dikkat göstererek seçimde bulunur.
Markalar arasında benzerlik karşılaştırması yapılırken görsel, sescil ve kavramsal açılardan benzer olup olmadıkları karşılaştırılır ve markalara bir bütün olarak bakılıp, değerlendirme yapılır.
Dava konusu marka “... ...” + Şekilden oluşmaktadır. ... ibaresinin bir anlamı olmayıp, davalının bu ibareyi taşıyan markaları olduğu ve bu ibarenin davalının çatı markası olduğu anlaşılmaktadır. “...” ibaresi ... istek, zevk, ... anlamına gelen bir tanımlamadır. Markanın esas unsuru “...” ibaresidir.
Dava markalarında “...” “...” ibareleri bulunmakta olup, esas unsurlar bu ibarelerdir. “eti” çatı markası ve “top kek” markalar ile birlikte sair markaları bulunmakta olup her iki dayanak markada “...” kelimesini pekiştirmek için “bi” ve “içi” eklerini almıştır. Gıda maddeleri ve hizmetler bakımından ayırd ediciliği çok yüksek olmayan ibarelerdir.
Taraf markaları arasında “...” ibaresi ortak ise de dava konusu marka bütün olarak “...” esas unsurunu ve “...” çatı markasını içermekte olup taraf markaları diğer unsurlar açısından hiçbir benzerlik göstermemektedir. Böyle bir durumda, ortalama tüketicinin iki markanın aynı işletmeye ait olduğu, önceki markanın devamı veya serisi olarak algılamasını düşünmesi, karıştırma ihtimalinin olması söz konusu değildir. Ortak unsurun ayırd edici karakterinin zayıf olduğu bir durumda, markalar arasında ortalama tüketicinin dikkatiyle anlaşılabilecek farklılıklar, iltibasın olmaması bakımından yeterlidir.
Açıklanan gerekçelerle dava konusu başvurunun davacı markaları ile karıştırma ihtimali, benzerliğin iltibasın bulunmadığı, Bölge Adliye Mahkemesinin bu yönden verdiği davanın kabulü kararının bozulması gerektiği görüşümüzle sayın çoğunluğun onama kararına katılamıyoruz.