"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/196 Esas, 2023/1469 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 12. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2018/796 E., 2020/112 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; ... Ltd. Şti. ile davacı banka Zonguldak Şubesi arasında imzalanan kredi sözleşmelerine istinaden anılan şirkete nakdi ve gayri nakdi kredi kullandırıldığını, muhatap şirketin ... Zonguldak Bölge Müdürlüğü, KYK Genel Müdürlüğü uhdesinde yapılan özel güvenlik alım işi ile ilgili olarak düzenlenen 23.02.2015 tarihli 810.000,00 TL kesin teminat mektubunun muhatap firmanın talebi üzerine süresinin 01.10.2018 tarihine kadar uzatıldığını, muhatap kurumun 15.08.2018, 16.08.2018 tarihli tazmin yazılarının tazmine konu riskin teminat mektubunun kapsamına girmediği gerekçesiyle reddedildiğini, ancak muhatap kurumun 28.08.2018 tarihli yazısı ile talebinde ısrar etmesi üzerine 05.09.2018 tarihli yazı ile ihtirazi kayıtla mektubun nakde çevrildiği bildirilerek 25.09.2018 tarihinde muhatap kuruma keşide edilen ihtarname ile de haksız tazmin edilen teminat mektubunun iadesinin talep edildiğini, kapsamına kurumun talebi üzerine 15.08.2018 tarihinde mektubun paraya çevrildiğini, muhatap kurum tarafından SGK borçları ödenerek kalan bedelin ... Şirketine ödendiğini yapılan işlemin hatalı olduğunu, teminat mektubunun haksız olarak paraya çevrildiğini, kaldı ki müvekkili bankanın sadece ... firmasına teminat mektubu verdiğini, oysa ki ... ile ... Özel Güvenlik Şirketinin kurduğu adi ortaklığının SGK borçlarından dolayı teminat mektubunun paraya çevrildiğinin anlaşıldığını, adi ortaklığın SGK borcunun teminat mektubu yükümlülüğü kapsamına girmediğini ileri sürerek 810.000,00 TL tazmin bedelinin ödeme tarihinden itibaren %45 temerrüt faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; Zonguldak İl Müdürlüğü'nün özel güvenlik hizmet alım işinin ...-... Özel Güvenlik adi ortaklığı üzerinde kaldığını, SGK ile yapılan yazışma sonucunda adi ortaklığın 1.110.329,90 TL yapılandırılmış ve 110.586,24 TL geçmiş dönem olmak üzere toplam 1.220.915,14 TL borcu olduğunun tespit edildiğini, bunun üzerine teminat mektubunun paraya çevrildiğini, devlete ait SGK ve vergi borçlarının kapatılmasının istendiğini, yapılan işlemlerin 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun (4735 sayılı Kanun) 13 üncü maddesine uygun olduğunu, nakde çevrilen 810.000,00 TL'den yüklenici firmanın 566.432,49 TL SGK borcu ve 16.328,78 TL vergi borcu ödendiğini kalan tutarın yüklenici firmaya 4735 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesi uyarınca iade edildiğini, kalan bedelin kendisine iade edilmesi gerektiğine ilişkin davacı bankanın bir talebinin bulunmadığını, yapılan işlemlerin mevzuata uygun olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini, ayrıca davanın .....Ltd. Şti. ve ... Özel Güvenlik..Ltd. Şti.'ye ihbar edilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince, iddia, savunma, bilirkişi raporuna ve toplanan tüm delillere göre; haksız paraya çevrildiği iddia olunan teminat mektubunun faiziyle birlikte iadesi istemiyle açılan davada, davacı bankanın riskin sadece özel güvenlik alım işi ile sınırlı olduğu ve ... kapsadığı başka bir şirketin SGK borcunun da ödendiğini iddia ettiği, dosya üzerinden yapılan incelemede teminat mektubunun 4734 sayılı Kanun'un, 4735 sayılı Kanun ihale dökümanı ve sözleşme hükümleri çerçevesinde verildiği ve bu ihale dokumanından kaynaklanan riskleri teminat altına aldığı dikkate alındığında davacı iddiasının yersiz olduğunun görüldüğü, yapılan incelemede 566.432,49 TL SGK borcunun ve 16.328,78 TL vergi borcunun ödendiği, kalan tutarın yüklenici firmaya 4735 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesi uyarınca iade edildiği, bu uygulamanın da yerinde olduğu, davacı iddialarının teminat mektubunun metninde yer alan ihale kanunu ve sözleşme hükümleri uyarınca garanti edilen riskler nedeni ile nakde çevrilmesi ve 4735 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesince kalan kısmın firmaya iade edilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ KARARI
Bölge Adliye Mahkemesince, teminat mektubunun lehtarı olan iş ortaklığının ortağı .....Ltd. Şti'nin teminat mektubu ile garanti edilen risk kapsamında Hizmet Alım Sözleşmesi'nden doğan taahhütlerin, bu bağlamda işbu sözleşmenin yukarıda yer verilen 11.4 maddesinden kaynaklanan SGK borcunun da kaldığı, davalının teminat mektubunun bedelini talepte haklı olduğunun ve kalanın yükleniciye iadesine yasa hükmü olduğu gerekçesiyle ilk derece mahkemesince yazılı şekilde davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş, karar davacı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ İNCELEMESİ
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, davalı muhatap kurum tarafından haksız tazmin edildiği iddia olunan teminat mektubu bedelinin istirdadı istemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4735 sayılı Kanun'un 13 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Kanun'un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (1) numaralı alt bendi uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacı vekilinin temyiz itirazının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372 nci maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 03.12.2024 tarihinde kesin olarak oybirliğiyle karar verildi.