"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/195 Esas, 2023/1440 Karar
HÜKÜM : Esastan ret
İLK DERECE MAHKEMESİ : Mersin 1. Asliye Ticaret Mahkemesi
SAYISI : 2016/152 E., 2020/641 K.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
KARAR
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; taraflar arasında davalı şirketin Bilecik'te bulunan akaryakıt istasyonları için 22.02.2013 ve 22.05.2013 başlangıç tarihli 5 yıl süreli akaryakıt bayilik sözleşmesi ve ek protokoller yapıldığını, davalı şirkete karşı üstlenilen yükümlülüklerinin tamamının yerine getirildiğini, .... A.Ş.'ye davalı adına 50.000,00 TL ile sınırlı olmak üzere kefil olunduğunu, davalının ...A.Ş.'ye borçlarını ödemediğini, müvekkilinin 50.000,00 TL'yi kefil sıfatıyla ödemek zorunda kaldığını, davalı şirketin akaryakıt alımları, verilen hizmetler, davalı adına kefaleten ödenen miktar ve vadesinde ödenmeyen borçlar nedeniyle protokol gereği aylık % 2 vade farkı borçları dahil olmak üzere toplam borcunun 324.073,62 TL'ye ulaştığını, davalının bayilik sözleşmelerini haksız ve tek taraflı olarak feshettiğini, alacakları nedeniyle davalı hakkında Mersin 3. İcra Müdürlüğü'nün 2015/16610 sayılı takip dosyası ile ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapıldığını, takibe haksız olarak olarak itiraz edildiğini ileri sürerek itirazın iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla takip yapılamayacağını, davacı tarafından kira sözleşme bedelinin ödenmediğini, işbu kira sözleşmesi ile esasen işletmenin davacı tarafından yapıldığını, 2014-2015 yılları içerisinde yapılan talep formlarındaki imzaların şirket temsilcisinin elinden çıkmadığını, keşidecisi .... Yakıt Gıda Promosyon Reklam İnşaat Akaryakıt Petrol Ürünleri Ticaret Limited Şirketi olan çeklerdeki müvekkili şirket cirolarının şirket yetkisine ait olmadığını, istasyona iddia edildiği şekilde bir yatırım yapılmadığını, .... A.Ş.'den olan kefalete ilişkin 2 adet senet verildiğini, senetlerin takip konusu edildiğini, davacının bedelsiz kredi kullandırım yükümlülüğünü yerinde getirmediğini, otomasyon bedelini de taraflarına yüklediğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile alınan raporlara göre, davacı defter ve kayıtlarına göre davacının davalıdan 324.073,62 TL asıl alacak ve 6.481,47 TL işlemiş faiz olmak üzere takip tarihi itibariyle 330.555,09 TL alacağının olduğu, davalı defter ve kayıtlarına göre inceleme yapan bilirkişi raporunda da davalı defterine göre 2015 yılı itibariyle davacının alacak bakiyesinin 204.897,73 TL göründüğünü, davacı tarafından düzenlenen 3 adet faturanın davalının yasal defter kayıtlarına alınmamakla birlikte toplam tutarı 102.703,23 TL olan faturaların davalı tarafından mahkemeye ibraz edilen muhasebe dosyaları içinde bulunduğu, davalının defter ve kayıtlarında bulunmayan 3 faturaya yönelik ödeme belgesi sunulmaması nedeniyle davacının defter ve kayıtlarında yer alan miktar ile davalının kayıtlarına almadığı 3 adet faturadan kaynaklı toplam tutarın 307.600,96 TL olacağı, bu kapsamda taleple bağlı kalınarak davanın kabulü gerektiği gerekçesi ile davanın kabulü ile davacı alacaklı vekili tarafından davalı borçlu aleyhine Mersin 3. İcra Müdürlüğü'nün 2015/16610 E. sayılı takip dosyası ile 324.073,62 TL asıl alacak 6.481,47 TL işlemiş faiz olmak üzere toplam 330.555,09 TL alacağın icra gideri, vekalet ücret ve asıl alacağa takip tarihinden itibaren işleyecek aylık %2 faizi ile tahsili, tahsil edilemediği takdirde ipotekli taşınmazın satılarak paraya çevrilmesine ilişkin icra takibine yönelik davalı borçlunun itirazının iptali ile takibin devamına, 324.073,62 TL asıl alacağın %20'si olan 64.814,72 TL icra inkâr tazminatının davalı borçludan alınarak davacı alacaklıya verilmesine karar verilmiş, hüküm, davalı vekilince istinaf edilmiştir.
IV. İSTİNAF
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile taraflar arasında bayilik ilişkisi bulunduğu, taşınmaz üzerine 500.000,00 TL limitli ipotek tesis edildiği, ipoteğin davalının, davacıdan aldığı ve alacağı petrol ürünlerinin bedelleri, krediler, ariyetten alınmış teçhizat, keşideci, ciranta, aval veren, kefil sıfatıyla imzalanan ve imzalanacak kambiyo senetlerinde fatura bedellerinden kefalete dayalı taahhütlerden, cari hesaptan, doğmuş ve doğacak borçlar için tesis edildiği, ileride doğacak ve doğması muhtemel alacağın teminatı olarak verilen ipoteğin üst sınır ipoteği olduğu, bu durumda davacının ipoteğin paraya çevrilmesi yoluyla ilamsız takip yapabileceği, takibe itiraz halinde de itirazın iptali davası açılabileceği, kefalet nedeniyle kambiyo senedi verildiğinin yazılı delil ile ispat edilmediği, davalının kendi ticari defterlerindeki kayıtların aleyhine delil teşkil ettiği, kendi ticari defter ve kayıtlarının aksini yazılı delille ispatlaması gerektiği, davalının kayıtlarına intikal ettirmediği faturalara yönelik ödeme belgesi sunmadığı gerekçesiyle istinaf isteminin esastan reddine karar verilmiş, hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Dava ve Hukuki Nitelendirme
Dava, ipoteğin paraya çevrilmesi yolu ile ilamsız takibe vaki itirazın iptali, takibin devamı ve icra inkar tazminatı taleplerine ilişkindir.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Yapılan yargılama ve saptanan somut uyuşmazlık bakımından uygulanması gereken hukuk kuralları gözetildiğinde İlk Derece Mahkemesince verilen kararda bir isabetsizlik olmadığının anlaşılmasına göre yapılan istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (HMK) 353/1-b(1) hükmü uyarınca Bölge Adliye Mahkemesince esastan reddine ilişkin kararın usul ve yasaya uygun olduğu kanısına varıldığından Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.
VI. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalının temyiz itirazlarının reddi ile Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın HMK'nın 370/1 hükmü uyarınca ONANMASINA, aynı Kanun'un 372. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine, 05.03.2025 tarihinde kesin olarak oy birliğiyle karar verildi.