"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi
DAVALILAR : İhale Alıcısı : ...
Alacaklı : Türkiye İş Bankası A.Ş.
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki davacı/borçlu tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
Şikayetçi borçlunun icra mahkemesine başvurusunda, sair fesih iddialarını ileri sürerek taşınmaza ilişkin ihalenin feshini istediği İlk Derece Mahkemesince, borçlunun iddiaları incelenerek şikayetin reddine ve ihale bedelinin %10'u oranında para cezasına karar verildiği, şikayetçi borçlu tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin gerekçesi tekrar edilmekle beraber ihale bedelinin malın muhammen değerinin üzerinde olması nedeniyle zarar unsuru gerçekleşmediğinden şikayetçinin ihalenin feshi isteminde hukuki yararı bulunmadığı gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle şikayetin hukuki yarar yokluğundan reddine ve para cezasına yer olmadığına karar verildiği, kararın şikayetçi tarafından temyizi üzerine Dairemizce; "... her ne kadar Bölge Adliye Mahkemesince, önceki içtihatlarımıza uygun olacak şekilde değerlendirme yapılarak sonuca gidilmiş ise de; Dairemizin yukarıda yazılı görüş değişikliği nedeniyle, şikayetçi borçlunun icra mahkemesine başvuru dilekçesinde ileri sürdüğü ve aşamalarda tekrar ettiği fesih iddialarının esası incelenerek hüküm kurulması için" kararın bozulduğu, bozma üzerine Bölge Adliye Mahkemesince 30.01.2024 tarihli celsede bozma ilamına uyulduğu ve bozma ilamı kapsamında inceleme yapılarak, ihalenin feshini gerektirir bir durum bulunup bulunmadığı tartışılarak İlk Derece Mahkemesinin kararı kaldırılmak suretiyle, başvurunun esastan kabulü ile ihalenin feshi talebinin reddine hükmedildiği şikayetçi aleyhine para cezasına hükmolunmamasına karar verildiği anlaşılmıştır.
Yargıtay'ın bozma ilamına uyulmasına karar verildiği takdirde (HUMK 429 ve devamı maddeleri) mahkeme, artık bu uyma kararı ile bağlı olup, bozma kararına uygun yeni bir karar vermek zorundadır. Çünkü bozmaya uyma (ara) kararı ile bozma yararına olan taraf için usuli kazanılmış hak doğmuş olur.
İcra ve İflas Kanunu'nun “İhalenin neticesi ve feshi” başlıklı 134. maddesinin 5. fıkrasında; İşin esasına girerek, talebin reddine karar verirse ihalenin feshini talep edeni feshi istenen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkûm eder.” hükmüne yer verilmiştir.
Yasanın para cezasına ilişkin bu hükmü emredici nitelikte olup, kamu düzenine ilişkin bulunduğundan re'sen uygulanmalıdır. Hukuk Genel Kurulu'nun 06.10.2004 tarih ve ESAS NO : 2024/3235
2004/1-433 Esas sayılı kararında da benimsendiği üzere; kamu düzenine aykırılıkta aleyhe bozma ilkesi nazara alınamaz.
Mahkeme inceleme sonucunda ihalenin usul ve yasaya uygun yapıldığı sonucuna varır ise şikayetin reddine, işin esasına girilmesi nedeni ile şikayetçiyi İİK'nın 134/5. fıkrasına göre feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onuna kadar para cezasına mahkum etmesi gerekir.
Somut olayda, Bölge Adliye Mahkemesinin Dairemizin bozma ilamı kapsamında inceleme yaparak ileri sürülen fesih nedenlerinin yerinde olmadığına dair değerlendirmesinde isabetsizlik bulunmamakta ise de işin esasına girilmesine rağmen şikayetçi aleyhine para cezasına hükmedilmemesi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.
SONUÇ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesinin 21. Hukuk Dairesinin 30.01.2024 tarih ve 2023/4170 E. - 2024/197 K. sayılı kararının yukarıda yazılı nedenlerle 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK’nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK’nın 373/2. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 11.06.2024 tarihinde oy birliği ile karar verildi.