Logo

12. Hukuk Dairesi2024/7511 E. 2025/2370 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Haczedilen araç muayene istasyonundaki mallar üzerinde istihkak iddiasında bulunan üçüncü kişinin, bu malların kendisine ait olduğunu ispat edip edemediğine ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Üçüncü kişinin, araç muayene istasyonunun işleticisi olduğu, haczedilen malların mülkiyetinin kendisinde bulunduğuna dair sözleşme ve faturalar sunduğu, borçlu firma ile mal kaçırma amacıyla danışıklı işlem yapıldığına dair bir delil bulunmadığı gözetilerek istinaf mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 22. Hukuk Dairesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki 3. kişi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :

Asıl dava, üçüncü kişinin İİK'nın 96. vd. maddelerine dayalı istihkak iddiasına; birleşen ise 3.kişinin İİK 97-99. maddelerinin uygulanmasına ilişkin şikayet istemine ilişkindir.

İlk derece mahkemesince asıl dava yönünden istihkak davasının kabulüne, birleşen dava yönünden şikayetin reddine karar verilmiştir. Kararın alacaklı ve 3. kişi tarafından istinafı üzerine Bölge Adliye Mahkemesince ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, istihkak davasının ve şikayetin reddine karar verilmiştir.

1-Birleşen dava yönünden temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre yerinde bulunmayan davacı üçüncü kişinin temyiz itirazlarının REDDİNE,

2-Asıl davaya ilişkin temyiz itirazlarının incelenmesinde;

Dava konusu 28.08.2018 tarihli haciz, borçluya ödeme emri tebliğ edilen adreste yapılmamış, haciz mahallinde borçlu hazır bulunmamıştır. Haciz mahalline ilişkin vergi levhasının ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş. adına olduğu, yapılan evrak araştırmasında borçlu firmayla aynı grup şirket olduğu iddia edilen eski alt işleticiye ait eski tarihli imza sirküsü, toplantı tutanağı, alt işletici fesih protokolü ve borçlu firmanın logosu bulunan karton bardaklar görülmüştür. Haczedilen malların üzerinde ise ...'e ait olduğu, haczedilemez şeklinde şerhin mevcut olduğu görülmüştür.

Davacı 3. kişi haciz mahalli ve ülkenin bir çok yerinde T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının imtiyaz sözleşmesiyle, araç muayene istasyonlarının işletim hakkına sahip olduklarını,... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş.'nin ise, alt işletim sözleşmesi akdetilen firmalardan yanlızca birisi olduğunu, farklı şehirlerde farklı alt işleticilerle çalışıldığını, alt işleticilerinde bakanlık oluru ile belirlendiğini belirtmiş ve buna ilişkin belgelerini dava dilekçesine eklemiştir.

Davalı alacaklı tarafından, dava dışı ... ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş.'nin borçlu ile aynı grup firmasından olduğu, yetkililerinin aynı olduğu, aralarında organik bağ olduğuna dayanarak muvazaalı işlemler yapıldığı iddia edilmiş ise de, davacı 3.kişi ile borçlu arasında muvazaa iddiasında bulunulmamıştır.

Davacı işletici firma ..., dava dışı ... ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş. ile 01/02/2008 tarihinde alt işletim sözleşmesinin imzalandığını, ancak bu sözleşmenin 13/04/2018 tarihli fesih protokolü çerçevesinde ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş. ile devam ettiğini, muayene istasyonundaki mahcuzlarında alt işleticilere değil, işletici olarak kendisine ait olduğunu iddia etmiştir. Yeni alt işletici ile eski alt işletici arasında 13/04/2018 tarihli alt işletim sözleşmesi devir protokolünün düzenlendiği, yine T.C Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının 19/03/2018 tarihli alt işletici devir onayına ilişkin belge, yine bakanlık tarafından yeni alt işleticiye düzenlenen 25/04/2018 tarihli yetki belgesinin mevcut olduğu dosya kapsamında sabittir.

Dosya kapsamında, haciz mahalline ilişkin olduğuna yönelik ihtilaf bulunmayan tapu kaydının incelenmesinde, taşınmazın malikinin borçlu firma olduğu, 31/10/2007 tarihinden itibaren 30 yıllık üst hakkının davacı lehine tapuya şerh verildiği, davadışı ... ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş ile 1/2/2008 tarihinde alt işletim sözleşmesi düzenlendiği görülmüştür. Anılan sözleşmenin incelenmesinde; İşletici tarafından; gayrimenkulun inşa edileceği, araç muayene istasyonunun işletmeye hazır hale getirileceği, gayrimenkul, binalar, seyyar muayene istasyonu, teçhizat ve malzemelerin teslim tesellüm tutanağı ile teslim edileceği, sözleşmenin hitamından sonra işleticiye iade edileceği, teslim edilen bu emtianın işleticinin mülkiyetinde olacağı, alt işleticinin sözleşme hükümlerine göre uygun kullanmak zorunda olduğu, işleticinin zaman zaman alt işleticiye bir liste göndererek, yedinde bulunan malzeme ve mevcut teçhizatın çalışır ve kullanılabilir durumda olduğunu teyit etmesini isteyebileceği, alt işleticinin araç muayene istasyonundaki mevcut teçhizat ve malzemeleri yenileme ve değiştirme hakkına haiz olmadığı, değiştirilmesi ve yenilenmesi için işleticiye yazılı bildirim göndereceği, işleticinin mevcut teçhizat ve malzemeyi böylelikle değiştireceği ve yenileyeceği maddelerinin düzenlendiği, sözleşme maddelerine göre teslim tesellüm tutanağının detaylıca düzenlendiği, farklı şehirlerde farklı alt işleticilerle aynı usulle yapılan alt işletim sözleşmelerinin dosyada mevcut olduğu, bu sözleşmelere ilişkin yatırılan damga vergisi beyannamelerinin mevcut olduğu görülmüştür.

31/10/2019 tarihli bilirkişi raporuna göre; mahcuzların borçlunun ticari defterlerinde kayıtlı olmadığı, 09/08/2019 tarihli rapora göre, takip borçlusu ile davacının 11/11/2008 tarihinden itibaren ticari ilişki içinde olduğu, borçlu firmaya üst hakkı kira ödemeleri yaptığı, 30/03/2018 tarihinde yapılan üst hakkı ödemesiyle cari hesabın sıfırlandığı, bu tarihten itibaren cari hesapta hareket olmadığı, yeni alt işletici olan ... Araç Muayene İşletmeciliği Tic. A.Ş. ile ticari ilişkisinin de, devir protokolü tarihinden sonra 02/05/2018 tarihinde başladığı, genel itibariyle mahcuzların davacının ticari defterlerinde mevcut olduğu tespit edilmiştir.

Mahcuzlara aidiyeti iddiasıyla davacı ... A.Ş. tarafından sunulan faturaların incelenmesinde, farklı firmalar tarafından davacıya düzenlendiği, birçoğunun 2008 tarihli olduğu, bazı faturaların ... ... olarak düzenlendiği, bazı faturaların eski alt işletici ile sözleşme kurulum tarihi olan 2008 yılı sonrasına ait olsa da, alt işletim sözleşmesinin 11. maddesine göre malzeme ve teçhizatı yenileme hakkının davacıya ait olduğu, alt işleticinin böyle bir hakkı olmadığı gözetildiğinde, bazı faturaların 2008 sonrası yıllara ilişkin olması hayatın olağan akışına aykırı olmadığı, ticaret sicil kayıtlarının incelenmesinde; borçlu firmanın 5/4/2016 tarihli ticaret sicil gazetesine göre adresi Atatürk Caddesi Aker İşhanı Kat 3 No 34, ... iken, 6/2/2018 tarihli gazeteye göre Örnek Mahallesi Yaşam Sokak Üzümcü İş

Merkezi No 1/13 ... adresine nakil olduğu, haciz tarihinde haciz adresinin yeni alt işletici ... Araç Muayene İşletmeciliği A.Ş'nin ... şube adresi olduğu, 9/4/2018 tarihli ticaret sicil gazetesi ile sabit olup tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davacı 3. Kişi ile borçlu arasında mal kaçırmak amacıyla danışıklı işlemler yapılmadığı anlaşıldığından davacının istihkak davasının kabulü gerekirken, yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Yukarıda 2 nolu bentte yazılı gerekçelerle istihkak davasına yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının, 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nun 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nun 371. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,

dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 17.03.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.