"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İcra Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı İlk Derece Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki taraflarca istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ile hukukumuza giren “istinaf kanun yolu“ düzenlemesi üzerine temyiz incelemesi ve Yargıtay kararı sonrası yapılacak işlemlere ilişkin usulde, “istinaf kanun yolu” denetimine uygun olarak yeniden dizayn edilmiş, özellikle HMK'nın “Bozmaya uyma ve direnme “ başlıklı 373. maddesi yeniden oluşturulmuştur.
Bu madde ile Yargıtay ilgi Dairesinin tamamen veya kısmen bozma kararları üzerine hangi mahkemenin, hangi usulü işlemleri yapacağı hüküm altına alınmıştır.
HMK'nın 373/2. maddesinin 2. fıkrası Bölge Adliye Mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği kararın Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulması halinde dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine veya uygun görülen diğer bir Bölge Adliye Mahkemesine gönderileceği hüküm altına alınmıştır.
HMK'nın 373/2. maddesinin 3. fıkrası Bölge Adliye Mahkemesinin bozma üzerine yapacağı işlemleri düzenlemiştir.
HMK'nın 373. maddesi emredici nitelikte olup, yoruma açık değildir.
Somut uyuşmazlıkta; İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin 16/02/2022 tarih ve 2021/3873 Esas, 2022/392 Karar nolu kararının, Dairemizin 06/10/2022 gün ve 2022/6156 E. 2022/9922 K. sayılı ilamı ile bozulduğu ve bozmanın niteliği göz önünde bulundurularak gereği yapılmak üzere dosyanın Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesi, dosyayı yeniden esasa kaydetmiş, gerekli usulü işlemleri tamamlayarak bozmaya uyulmasına ilişkin ara karardan sonra; İlk Derece Mahkemesince eksik inceleme ile karar verildiği gerekçesi ile; “davacının istinaf talebinin kabulü ile, İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 29/09/2021 tarih, 2021/169 Esas, 2021/1788 Karar nolu kararının kaldırılmasına, kaldırma kararı doğrultusunda bir hüküm kurulması için dosyanın mahkemesine gönderilmesine ” karar vererek dava dosyasını ilk derece mahkemesine göndermiştir.
İlk Derece Mahkemesi, dosyayı yeniden esasa kaydederek Bölge Adliye Mahkemesi kararı doğrultusunda gerekli bilirkişi incelemesini ve araştırmaları yaparak kambiyo şikayetinin reddine, imzaya itirazın kabulü ile takibin durdurulmasına, borca itirazın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar vermiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin düzelterek veya yeniden esas hakkında verdiği kararın Yargıtayca tamamen veya kısmen bozulması üzerine dosya kendisine gönderilen Bölge Adliye Mahkemesince yapılacak iş, HMK'nın 373/3. maddesine göre tarafları duruşmaya davet edip,
a) Bozma kararına uymak, ya da,
b) Direnme kararı vermektir.
Bölge Adliye Mahkemesi bu iki karar dışında bir karar veremez.
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesinin Yargıtay’ın bozma kararına uyduktan sonra bozma kararı içeriğine göre işlemleri yaparak bir karar vermesi gerekirken, İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 2021/169 Esas 2021/1788 Karar sayılı kararının HMK 353/1-a-6 md. gereğince kaldırılmasına karar vermesi; uyulmasına karar verdiği bozma ilamına aykırıdır.
Bölge Adliye Mahkemesi’nin usul ve yasaya aykırı kararı üzerine dosya gönderilen İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesince yapılan yargılama ve verilen yeni karar yok hükmündedir.
Bu nedenlerle, İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin yok hükmündeki 03.10.2024 gün ve 2023/70 E. 2024/398 K. sayılı kararının bozulmasına, dosyanın hükmüne uyulan bozma kararının gereğini yerine getirmesi için İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesine gönderilmesine karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ:
Yukarıda yazılı nedenlerle, görevli olmayan mahkemece verilen ve bu nedenle hukuken yok hükmünde olan İstanbul 9. İcra Hukuk Mahkemesinin 03.10.2024 gün ve 2023/70 E. 2024/398 K. sayılı kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesi göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 373/2. maddeleri uyarınca BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, bozma nedenine göre temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, dosyanın, ilk bozma kararına uyulmasına karar veren görevli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 21. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 20.01.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.