"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı Bölge Adliye Mahkemesince verilen kararın müddeti içinde temyizen tetkiki şikayetçi tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü:
1-Şikayetin T.C. Kastamonu Çevre Ve Şehircilik Ve İklim Değişikliği İl Müdürü olması sıfatı ile TMK. nın 427. maddesi uyarınca kayyım olarak görevlendirilen ... tarafından yapılmasına rağmen ilk derece mahkemesince karar başlığında İl Müdürü Oktay Marşap'ın bu sıfatı belirtilmeden yazılması, sonuca etkili olmayan mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilmiştir.
2-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararında yazılı gerekçelere göre, şikayetçi Hazine vekilinin aşağıdaki bendin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
3- HMK'nın 332. maddesi uyarınca yargılama giderlerine, bu kapsamda harca ilişkin hususlarda mahkemece re'sen karar verilir.
Karar-ilam harcı harçtan muaf olmamak koşulu ile davayı kaybeden tarafa yükletilmesi gereken bir harç türü olup, diğer yargılama giderlerine katılarak kabul/redde göre oranlanamaz.
Davacının harçtan muaf olması ve davanın reddi yada kısmen kabulü halinde dahi davacıya harç yükletilemez.
Açılan davada davalının/davalıların tamamının harçtan muaf olduğu hallerde davanın kabul yada kısmen kabulüne karar verildiğinde karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masraflarına ilişkin olarak;
“–Davalı/davalılar harçtan muaf olduğundan davalı/davalılar aleyhine harca hükmedilmesine yer olmadığına,
-Davacının yatırdığı tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde davacıya iadesine “ şeklinde karar verilmelidir.
Harç masrafları yargılama giderlerine katılarak harçtan muaf olan davalı/davalılara yükletilemez.
Davada harçtan muaf olan davalının yanında harçtan muaf olmayan davalı/davalılar var ise karar ilam harcı ile davacının yaptığı harç masrafları harç masrafının kabul redde göre oranlanmayacağı gözden kaçırılmadan harçtan muaf olmayan davalı/davalılara yükletilmelidir.
Kanun yoluna başvuruya ilişkin harçlarda da hukuki durum aynıdır.
Ayrıca hüküm kurulurken tereddüt ve çelişki yaratılmamalıdır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince şikayetçinin harçtan muaf olduğu gözden kaçırılarak " Şikayetçi harçtan muaf olduğundan harca hükmedilmesine yer olmadığına, yatırılan tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde şikayetçiye iadesine " şeklinde karar verilmesi gerekirken, aleyhine harca hükmedilmesi, Bölge Adliye Mahkemesince şikayetçinin harçtan muaf olduğuna karar verilmesine rağmen İlk Derece Mahkemesinin bu hatasının gözden kaçırılması isabetsiz olup, bozma sebebi ise de, bu yanlışlığın düzeltilmesi yeniden yargılamayı gerektirmediğinden, Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir.
Sonuç:
A- Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 32. Hukuk Dairesi'nin 15.01.2025 tarih ve 2024/673 E. 2025/2 K. sayılı kararının KALDIRILMASINA,
B-İnebolu Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 14.03.2024 tarih ve 2023/1140 E. 2024/221 K. sayılı kararının hüküm fıkrasının "2" numaralı bendinin hükümden çıkartılarak, yerine;
"2- Şikayetçi harçtan muaf olduğundan harca hükmedilmesine yer olmadığına, yatırılan tüm harçların karar kesinleştiğinde ve isteği halinde şikayetçiye iadesine, " bendinin yazılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının 5311 sayılı Kanun ile değişik İİK'nın 364/2. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken 6100 sayılı HMK'nın 370/2. maddesi uyarınca bu şekli ile DÜZELTİLEREK ONANMASINA, şikayetçi harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine, dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine, 15.04.2025 tarihinde oy birliği ile karar verildi.