"İçtihat Metni"
K A N U N Y A R A R I N A
B O Z M A
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SAYISI : 2022/1279 değişik iş
HÜKÜMLÜ : ...
İNCELEME KONUSU
KARAR : İtirazın reddine
KANUN YARARINA
BOZMA YOLUNA
BAŞVURAN : Adalet Bakanlığının istemi üzerine Yargıtay Cumhuriyet
Başsavcılığı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : İlgili kararın kanun yararına bozulması
Mala zarar verme suçundan sanık ...'ın, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 151/1 ve 62 nci maddeleri gereğince 3 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, cezasının aynı Kanun'un 50/1-f maddesi gereğince 1 ay 20 gün süre ile kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına yönelik seçenek tedbire çevrilmesine dair Erbaa 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 07.06.2017 tarihli ve 2016/366 Esas, 2017/260 Karar sayılı kararının 04.07.2017 tarihinde kesinleşmesini müteakip, sanığın ceza infaz kurumunda başka suçtan hükümlü olması nedeniyle seçenek yaptırımın infaz edilemediğinden bahisle değiştirilerek, 2.000,00 Türk lirası adlî para cezası olarak infazına ilişkin Tokat İnfaz Hâkimliğinin 14.10.2022 tarihli ve 2022/1597 Esas, 2022/1574 Karar sayılı kararına karşı Erbaa Cumhuriyet
Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine dair Tokat 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 26.12.2022 tarihli ve 2022/1279 değişik iş sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 27.07.2023 tarihli ve 94660652-105-60-5594-2023-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 18.09.2023 tarihli ve 2023/90856 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 18.09.2023 tarihli ve 2023/90856 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“Dosya kapsamına göre, mala zarar verme suçundan sanık hakkında hükmedilen 3 ay 10 gün hapis cezasının, 5237 sayılı Kanun'un 50 ... maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi gereğince 1 ay 20 gün süre ile kamuya yararlı bir işte çalıştırılma seçenek yaptırımına çevrilmesine ilişkin kararın kesinleşmesi üzerine, infaz edilmek üzere gönderildiği Denetimli Serbestlik Müdürlüğünce, hükümlünün başka bir suçtan hükümlü olarak ceza infaz kurumunda bulunması sebebiyle yaptırımın infazına başlanamadığı gerekçesiyle Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45 ... maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine atıfla denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talebinde bulunulması üzerine, Tokat İnfaz Hâkimliğinin 14.10.2022 tarihli ve 2022/1597 Esas, 2022/1574 Karar sayılı kararıyla seçenek tedbirin 2.000,00 Türk lirası adlî para cezası olarak değiştirilmesine karar verilmiş ise de, anılan Mahkemenin 14.10.2022 tarihli kararında atıf yaptığı Denetimli serbestlik kararlarının değiştirilmesi, durdurulması veya kaldırılmasını düzenleyen Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin, "Yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması nedeniyle infazının imkânsız hale gelmesi....durumunda kanunda aksine bir düzenleme yoksa, vaka sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından ilgili mahkemeden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talep edilebilir." şeklinde olduğu, bu durumda hükümlü hakkında verilen denetimli serbestlik kararlarının değiştirilmesi, durdurulması veya kaldırılması için sadece yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması yeterli olmayıp aynı zamanda bu hususların denetimli serbestliği imkânsız hâle getirmesinin de gerektiği, bu itibarla denetimli serbestliğe konu teşkil eden seçenek yaptırımın infazının imkânsız hale gelmesi için anılan seçenek yaptırıma ilişkin mahkûmiyet hükmünün ceza zamanaşımının dolması veya Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde sayılan yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması durumlarının seçenek yaptırımın infazına hiç başlanamamasına veya başlandıktan sonra tamamlanamamasına sebep olmasının gerektiği, örneğin, 5275 sayılı Kanun'un 107 nci maddesinin 16 ncı fıkrası uyarınca 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun İkinci Kitap, Dördüncü Kısım, "Devletin Güvenliğine Karşı Suçlar" başlıklı Dördüncü Bölüm, "Anayasal Düzene ve Bu Düzenin İşleyişine Karşı Suçlar" başlıklı Beşinci Bölüm, "Milli Savunmaya Karşı Suçlar" başlıklı Altıncı Bölüm altında yer alan suçlardan birinin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi dolayısıyla ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde, koşullu salıverilme hükümleri
uygulanmaksızın ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına hükümlü bir şahıs hakkında denetimli serbestlik tedbirine hiç başlanamayacağı veya başlandıktan sonra mahkûm olunması halinde tamamlanamayacağı için artık bu tedbirin infazının imkânsız hâle geleceği, aynı durumun ilgili Yönetmelikte sayılan engel hallerin seçenek yaptırımın ceza zamanaşımını dolduracak kadar ... bir süre devam etmesi durumunda da söz konusu olacağı, 5320 sayılı Ceza Muhakemesi KanunununYürürlük ve Uygulama Şekli hakkında Kanun'un 15 ... maddesinin birinci fıkrasının, "Birden fazla mahkumiyeti olan kişi bu mahkumiyetlerden birine ilişkin cezayı infaz kurumunda çektiği sürece, diğer cezaları açısından ceza zamanaşımı işlemez." hükmüne amir olduğu nazara alındığında, somut olayda birden fazla mahkûmiyeti bulunan hükümlünün hakkında hükmedilen seçenek yaptırımın infazına başlayamama sebebinin başka bir suçtan Tokat T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunmasından kaynaklandığı, hükümlünün 12.08.2031 tarihinde koşullu salıverileceği, 04.12.2042 tarihinde ise bihakkın tahliye edileceği göz önüne alındığında, hükümlünün ceza infaz kurumunda bulunacağı şartla tahliye (12.08.2031) tarihine kadar, seçenek yaptırıma ilişkin diğer cezası açısından 5320 sayılı Kanun'un 15 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ceza zamanaşımının işlemeyeceği, bu durumda 12.08.2031 tarihinden sonra seçenek yaptırımın infazına başlanabileceği anlaşılmakla, anılan seçenek yaptırımın infazının imkânsız hâle gelmediği gözetilmeden hükümlü hakkında hükmedilen seçenek yaptırımın Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45 ... maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine dayanılarak 2.000,00 Türk lirası adlî para cezası olacak şekilde değiştirilemeyeceği cihetle, itirazın anılan gerekçe ile kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.
2. Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 45 ... maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi; "Yükümlünün tutuklanması, hapis cezasının infazına başlanması veya askere alınması nedeniyle infazının imkânsız hale gelmesi....durumunda kanunda aksine bir düzenleme yoksa, vaka sorumlusunun önerisi üzerine komisyon tarafından ilgili mahkemeden denetimli serbestlik kararının değiştirilmesi, kaldırılması veya uygun olan başka karar verilmesi talep edilebilir."
3. 5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu'nun Yürürlük ve Uygulama Şekli hakkında Kanun'un 15 ... maddesinin birinci fıkrası; "Birden fazla mahkumiyeti olan kişi bu mahkumiyetlerden birine ilişkin cezayı infaz kurumunda çektiği sürece, diğer cezaları açısından ceza zamanaşımı işlemez."
Şeklinde düzenlenmiştir.
4. İçtimalı 17 yıl 87 ay 89 gün hapis cezasının infazı amacıyla ceza infaz kurumunda bulunan ve şartla tahliye tarihi 12.08.2031, bihakkın tahliye tarihi 04.12.2042 olarak belirlenen hükümlü hakkında, mala zarar verme suçundan 3 ay 22 gün hapis cezasının 5237 sayılı Kanun’un 50 nci maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi gereğince 1 ay 20 gün süreyle kamuya yararlı bir işte çalıştırılmasına yönelik seçenek tedbirin, hükümlünün başka suçtan hükümlü olması nedeniyle infaz edilemediğinden bahisle kararda değişiklik yapılıp yapılmayacağının bildirilmesi talebi üzerine, mahkemece seçenek tedbirin 5237 sayılı Kanun’un 50 ... maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi ve 52 ... maddesinin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca 2.000,00 Türk lirası adli para cezasına çevrilmesine karar verilmiştir.
5. Somut olayda; birden fazla mahkûmiyeti bulunan hükümlü hakkında hükmedilen seçenek tedbirin infazına başlanamama sebebinin başka bir suçtan Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunması olup, seçenek tedbirin infazının imkansız hale gelmediği, seçenek tedbire ilişkin cezası açısından 5320 sayılı Kanun'un 15 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ceza zamanaşımının işlemeyeceği, bu durumda halen infazı devam etmekte olan cezasından dolayı şartla tahliye edildikten sonra seçenek tedbirin infazına başlanabileceği, seçenek tedbirin değiştirilmesi için gerekli yasal koşulların gerçekleşmediği gözetilmeksizin seçenek tedbirin değiştirilmesine dair İnfaz Hakimliğince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. Tokat 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 26.12.2022 tarihli ve 2022/1279 değişik iş sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
01.12.2023 tarihinde karar verildi.