"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Ağır Ceza Mahkemesi
... Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olarak bulunan ...'in, Kafa ve Bilim Teknik isimli dergilerin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebinde bulunması üzerine, ... Bölge Bayiliği tarafından dergi siparişlerinin karşılanmayacağının bildirilmesi sebebiyle talep edilen dergilerin ceza infaz kurumuna kazandırılamadığına dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığının 06.07.2023 tarihli ve 2023/46 sayılı kararına karşı yapılan şikâyetin kabulü ile anılan kararın iptaline dair ... İnfaz Hâkimliğinin 22.09.2023 tarihli ve 2023/3811 Esas, 2023/3840 Karar sayılı kararına yönelik ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine ilişkin mercii ... Ağır Ceza Mahkemesinin 05.10.2023 tarihli ve 2023/979 değişik ... sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 19.12.2023 tarihli ve 94660652-105-15-26614-2023-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 18.01.2024 tarihli ve 2024/5296 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 18.01.2024 tarihli ve 2024/5296 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“Dosya kapsamına göre, ... İnfaz Hâkimliğinin 22.09.2023 tarihli kararı ile, hükümlünün dergi talebine yönelik olarak pozitif yükümlülük kapsamında öncelikle gerekli girişimlerin ceza infaz kurumunca üst merciler vasıta kılınarak yapılması, derginin temini sağlandıktan sonra ise hükümlüye tesliminde sakınca olup olmadığına dair gerekli yasal denetim mekanizmalarının işletilmesi gerekirken salt bayinin siparişlerin karşılanamayacağına dair yazısı esas alınarak hükümlünün talebinin reddine karar verilmesinin yerinde bulunmadığı gerekçesiyle şikâyetin kabulü ile ... Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığının 06.07.2023 tarihli kararının iptaline karar verildiği anlaşılmış ise de,
4675 sayılı İnfaz Hâkimliği Kanunu'nun "İnfaz hâkimliğine şikâyet ve usulü" başlıklı 5 ... maddesinde yer alan, "Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararların kanun veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle bu karar, işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren onbeş gün, herhalde yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulabilir." şeklindeki ve anılan Kanun'un "İnfaz hâkimliğince şikâyet üzerine verilen kararlar" başlıklı 6 ncı maddesinde yer alan, "Şikâyet başvurusu, 5 ... maddede yazılı sürenin geçmesinden sonra veya infaz hâkimliğinin görev ve yetki alanı dışında kalan bir karar, işlem veya faaliyete karşı ya da başvuru hakkı olmayan kimselerce yapılmışsa infaz hâkimi, başvuru dilekçesini esasa girmeden reddeder; şikâyet başvurusu başka bir yargı merciinin görevi içerisinde ise o mercie gönderir." şeklindeki düzenlemeler nazara alındığında,
Somut olayda, adı geçen hükümlünün 25.05.2023 tarihli dilekçesi ile Kafa ve Bilim Teknik isimli dergilerin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebinde bulunulması üzerine, ... Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığının 06.07.2023 tarihli ve 2023/46 sayılı kararı ile ... Bölge Bayiliği tarafından dergi siparişlerinin karşılanamayacağı bildirilmiş olduğundan talep edilen dergilerin ceza infaz kurumuna kazandırılamadığına dair karar verilerek 07.07.2023 tarihinde hükümlüye tebliğ edildiği, hükümlü tarafından anılan işleme karşı 15 günlük yasal süresi içerisinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulmaksızın akabinde, 15.09.2023 tarihli dilekçesi ile bu defa ilk dilekçesinden farklı olarak Bilim Teknik ve ... dergilerinin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebinde bulunması üzerine, anılan Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığınca yeni bir karar verilmeksizin, 06.07.2023 tarihli kararın hükümlüye 15.09.2023 tarihinde tekrar tebliğ edilmesi üzerine, hükümlü tarafından anılan karara karşı 18.09.2023 tarihli dilekçesi ile şikâyet yoluna başvurulduğunun anlaşılması karşısında, yasal süresi içerisinde şikâyet edilmeksizin kesinleşen 06.07.2023 tarihli kararın bilgilendirme mâhiyetindeki tekrar tebliği işleminin hükümlüye yeni bir itiraz hakkı doğurmayacağı gözetilmeksizin, 15 günlük yasal süresinden sonra yapılan şikâyet başvurusunun esasa girmeksizin reddine karar verilmesi gerektiği,
Öte yandan, hükümlünün İnfaz Hâkimliğine şikâyette bulunabilmesi için öncelikle bulunduğu ceza infaz kurumu idaresi tarafından gerçekleştirilmiş bir işlem veya faaliyetin yapılmış olması gerekmekte olup, ceza infaz kurumu idaresi tarafından herhangi bir işlem veya faaliyet yapılmadan hükümlü tarafından doğrudan İnfaz Hâkimliğinden işlem veya faaliyet yapılmasının talep edilemeyeceği, hükümlünün 15.09.2023 tarihli Bilim Teknik ve ... dergilerinin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebi
hakkında Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğünce herhangi bir işlem tesis edilmeksizin, bilgilendirilme amacıyla Müdürlüklerinin 06.07.2023 tarihli kararının tebliğ edildiği anlaşılmakla, İnfaz Hâkimliği tarafından bu konuda bir karar verilmeksizin talebin değerlendirilmek üzere ilgili cezaevi idare ve gözlem kuruluna gönderilmesi gerektiği gözetilmeksizin, yazılı şekilde karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.
Şeklinde düzenlenmiştir.
2. 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 4 ve 6 ncı madde hükümleri birlikte değerlendirildiğinde, İnfaz Hakimliğinin görevinin ceza infaz kurumunda yer alan tutuklu ve hükümlülere ilişkin cezaevi idaresinin eylem ve işlemlerinin şikayet yolu ile kanun veya diğer mevzuat hükümleri ile hukukun genel ilkelerine uygunluğunun denetlenmesine ilişkin olduğu, İnfaz Hakimliğince hükümlü veya tutuklu tarafından yapılan şikayetin kabulü halinde cezaevi idaresi tarafından verilen kararın veya yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verilebilecektir.
3.Hükümlünün 25.05.2023 tarihli dilekçesi ile Kafa ve Bilim Teknik isimli dergilerin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebinde bulunulması üzerine, ... Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığının 06.07.2023 tarihli ve 2023/46 sayılı kararı ile ... Bölge Bayiliği tarafından dergi siparişlerinin karşılanamayacağı bildirilmiş olduğundan talep edilen dergilerin ceza infaz kurumuna kazandırılamadığına dair karar verilerek 07.07.2023 tarihinde hükümlüye tebliğ edildiği, hükümlü tarafından 15 günlük yasal süresi içerisinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurulmaması nedeniyle verilen bu kararın kesinleştiği anlaşılmaktadır.
4. Hükümlünün 15.09.2023 tarihli dilekçesi ile 25.05.2023 tarihli dilekçesinden farklı olarak Bilim Teknik ve ... isimli dergilerin dış kantin aracılığıyla satın alınması talebinde bulunması üzerine, Ceza İnfaz Kurumu Müdürlüğü Eğitim Kurulu Başkanlığınca yeni bir karar verilmeksizin, 06.07.2023 tarihli kararın hükümlüye 15.09.2023 tarihinde tekrar tebliğ edilmesi üzerine, hükümlü tarafından bu karara karşı 18.09.2023 tarihli dilekçesi ile şikâyet yoluna başvurulduğu anlaşılmakla, yasal süresi içerisinde şikâyet edilmeksizin kesinleşen 06.07.2023 tarihli kararın bilgilendirme mâhiyetindeki tekrar tebliği işleminin hükümlüye yeni bir itiraz hakkı doğurmayacağı gözetilerek 06.07.2023 tarihli karara karşı 15 günlük yasal süresinden sonra yapılan şikâyet başvurusunun esasa girilmeksizin reddine karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemesi hukuka aykırı bulunmuştur.
5. Ayrıca hükümlünün dış kantin aracılığıyla Eylül ayı için Bilim Teknik ve ... dergilerinin alınmasına dair 15.09.2023 tarihli dilekçesi üzerine cezaevi idaresi tarafından verilmiş veya yapılmış İnfaz hakimliğince denetlenebilecek karar, işlem ya da faaliyet bulunmadığı anlaşılmakla, öncelikle bu dilekçenin cezaevi idaresine gönderilerek, hükümlünün talebi ile ilgili bir değerlendirme yapılmasının istenmesi ve bu değerlendirme sonucu verilen karar ya da işlemin şikayete konu edilmesi durumunda incelenerek karar verilmesi gerektiği gözetilmeksizin İnfaz Hakimliğince verilen karara karşı yapılan itirazın kabulü yerine reddine dair itiraz merciince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. ... Ağır Ceza Mahkemesince verilen 05.10.2023 tarihli ve 2023/979 değişik ... sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
22.03.2024 tarihinde karar verildi.