"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ:Ağır Ceza Mahkemesi
Hakaret ve görevi yaptırmamak için direnme suçlarından ... 2 Nolu T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü bulunan ... adına posta yolu ile ceza infaz kurumuna gelen "... Aralık Özel Sayı ve Halk Okulu Sayı: 64" isimli dergilerin, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin 77 nci maddesine göre hediye olarak gönderilmiş olsa bile kapalı kurumlarda posta ya da kargo yolu ile dergi girişinin mümkün olmadığından bahisle hükümlüye verilmemesine, emanet eşya birimine teslim edilmesine dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Eğitim Kurulu Başkanlığının 16.02.2021 tarihli ve 2021/85 sayılı kararına karşı hükümlü tarafından yapılan şikayetin kabulüne ve söz konusu kararın iptal edilmesine ilişkin ... İnfaz Hakimliğinin 02.03.2021 tarihli ve 2021/1825 Esas, 2021/1822 Karar sayılı kararına karşı ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılan itirazın reddine dair mercii ... 1. Ağır Ceza Mahkemesinin 23.03.2021 tarihli ve 2021/1318 değişik ... sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 04.12.202 tarihli ve 94660652-105-35-25173-2023-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 19.12.2023 tarihli ve 2023/131526 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 19.12.2023 tarihli ve 2023/131526 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“Dosya kapsamına göre, adı geçen hükümlüye posta yolu ile gönderilen "... Aralık Özel Sayı ve Halk Okulu Sayı:64" isimli dergilerin, hükümlülere hediye olarak gönderilmiş olsa bile kapalı kurumlarda posta ya da kargo yolu ile dergi girişinin mümkün olmadığından bahisle hükümlüye verilmemesine ilişkin anılan Ceza İnfaz Kurumu Eğitim Kurulu Başkanlığının 16.02.2021 tarihli ve 2021/85 sayılı kararına karşı yapılan itiraz üzerine, ... İnfaz Hakimliğinin 02.03.2021 tarihli kararı ile hükümlünün söz konusu yayınlar hakkında abone olma talebinin mevcut olduğu, ceza infaz kurumu tarafından abonelik işlemlerinin (internet üzerinden abonelik) dahil olmak üzere masraflar hükümlü tarafından karşılanmak suretiyle gerçekleştirilmesi gerektiği, bu nedenle kargo yolu ile gelen yayınların hükümlüye verilmemesi halinde abonelik işlemlerinin kurum tarafından yapılması gerektiğinden hükümlünün itirazının kabulüne ve Eğitim Kurulu Başkanlığınca verilen kararın iptaline karar verildiği,
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un "Süreli veya süresiz yayınlardan yararlanma hakkı" başlıklı 62 nci maddesinde yer alan,
"(1) Hükümlü, mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla süreli ve süresiz yayınlardan bedelini ödeyerek yararlanma hakkına sahiptir.
(2) Resmî kurumlar, üniversiteler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler tarafından çıkartılan gazete, kitap ve basılı yayınlar, hükümlülere ücretsiz olarak ve serbestçe verilir. Eğitim ve öğretimine devam eden hükümlülerin ders kitapları denetime tâbi tutulamaz.
(3) (Değişik:14/4/2020-7242/32 md.) Kurum disiplinini, düzenini veya güvenliğini bozan ya da tehlikeye düşüren, hükümlülerin iyileştirilmesi amacına ulaşmayı zorlaştıran yahut müstehcen haber, yazı, fotoğraf ve yorumları kapsayan hiçbir yayın hükümlüye verilmez.
(4) (Ek:14/4/2020-7242/32 md.) Basın İlân Kurumu aracılığıyla resmî ilan ve reklam yayınlama hakkı bulunmayan gazeteler, ceza infaz kurumuna kabul edilmez. Ancak ilan ve reklamın geçici süreyle kesilmesi hâli, bu hükmün dışındadır. Yabancı dilde yayımlanmış gazete ve dergilerin ceza infaz kurumuna kabul edilmesinde Adalet Bakanlığı yetkilidir." şeklindeki,
Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin "Dışarıdan gönderilen hediyeleri kabul etme hakkı" başlıklı 77 nci maddesinde yer alan, "(1) Kapalı ceza infaz kurumlarındaki hükümlü Ocak, Mart, Mayıs, Temmuz, Eylül, Kasım aylarının ilk haftasında ve dinî bayramlarda, her yıl 31 Aralık günü yılbaşı sayılarak yılbaşında veya kendi doğum günlerinde dışarıdan gönderilen ve kurum güvenliği ve kişilerin sağlığı için tehlikeli olmayan bir hediyeyi kabul etme hakkına sahiptir.
(2) Hediye kabulüne ilişkin aşağıdaki esaslar uygulanır: a) Hükümlü, hediye olarak ancak kitap veya giyim eşyası kabul edebilir. Hediye olarak kitabın ücreti de gönderilebilir, bu durumda kitap, kurum kantini aracılığıyla temin edilir.
b) Hediye, ziyaretçi tarafından verilebileceği gibi posta veya kargo yolu ile de gönderilebilir. c) Bir hükümlü, aynı tarih için bir kez hediye kabul edebilir.
ç) Gönderilen eşya, güvenlik ve hijyen kontrolünden geçirilir.
d) Kurumlarda bu amaçla “Hediye Kayıt Defteri” tutulur. Bu defterde; 1) Hediye olarak gönderilen eşyanın nitelikleri ve miktarı, 2) Hediyenin kuruma gönderiliş, geliş ve hükümlüye teslim tarihleri, 3) Hediyeyi gönderenin, alıcının veya getirenin kimlik bilgileri, posta veya kargo yoluyla gelmediyse getirenin imzası, 4) Hediyenin hükümlü tarafından teslim alındığına ve teslim edildiğine dair hükümlü ve görevli memurun imzası, bulunur ve hediye işlemlerine ilişkin gerekli diğer kayıtlar tutulur.
(3) Kişi, kurum veya kuruluşlar tarafından hükümlülere dağıtılmak üzere dışarıdan toplu olarak getirilen veya gönderilen eşya hakkında 143 üncü madde uygulanır.
(4) Çocuk ve altmış beş yaşını tamamlamış hükümlüler ile beraberinde çocuğu bulunan kadın hükümlülere, idare ve gözlem kurulu tarafından alınacak karar doğrultusunda, belirtilen zaman dilimi dışında ve kurumlara girmesi yasak olmayan, kurum ve kişi güvenliği ile genel sağlığı tehlikeye düşürmeyen nitelikteki eşya hediye olarak verilebilir, idare ve gözlem kurulu bu kişiler bakımından zaman kısıtlamasını kaldırabilir.
(5) Kurumda anasıyla birlikte kalan çocuklara; kurum güvenliğini tehlikeye sokmayan ve çocuk gelişimine uygun olan oyuncak veya diğer eşya ile sağlıklı gıda maddesi hediye olarak her zaman gönderilebilir.
(6) Hediye edilecek eşyanın tahmini değeri hükümlülerin haftalık olarak yapabilecekleri harcama limitinden fazla olamaz.
(7) Açık kurumlar ile çocuk eğitimevlerinde barındırılan hükümlülere verilebilecek ya da gönderilecek hediyelerin cins ve miktarı ile hediye zamanları, bahsedilen kurumların idare ve gözlem kurulu tarafından belirlenir.
(8) Hediyenin hükümlüye tesliminde Ceza İnfaz Kurumlarında Bulundurulabilecek Eşya ve Maddeler Hakkında Yönetmelik ve Kurum İç Yönergesinde belirtilen usul ve esaslar dikkate alınır.
(9) Kurumlar internet sayfalarında, hediye göndermeye ilişkin kuralları ve kısıtlamaları duyururlar. Hükümlüler de bu hususlarda bilgilendirilir." şeklindeki düzenlemeler ile,
Benzer bir olay sebebiyle, Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 07.04.2023 tarihli ve 2023/1910 Esas, 2023/1789 Karar sayılı ilamında yer alan, "...5275 sayılı Kanun’un 62 nci maddesinde hükümlülerin süreli ve süresiz yayınlarda yararlanabilme usulleri düzenlenmiş olup, bu düzenlemeye göre, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla süreli ve süresiz yayınlardan bedelini ödeyerek yararlanma hakkına sahip oldukları gibi bu yayınların ücretsiz olarak Yönetmelik çerçevesinde kurum tarafından da dağıtılabileceği, postayla ya da kargoyla hükümlü ya da tutukluya verilmesi amacıyla kuruma gönderilen veya ziyaretçi tarafından getirilen süreli ya da süresiz yayınların kapalı kurumlarca kabul edilerek hükümlü ya da tutukluya verilmesinin mümkün olmadığı, somut olayda hükümlünün bedelini ödeyerek kurum aracılığıyla bir abonelik talebinin bulunmadığı gibi üçüncü kişi tarafından hükümlüye gönderilen derginin hediye olarak da kabul edilemeyeceği gözetilmeden, mercii tarafından itirazın kabulü yerine reddine dair verilen karar Kanun’a aykırı olup,.... 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,...." şeklindeki açıklamalar birlikte nazara alındığında,
... İnfaz Hakimliğinin 02.03.2021 tarihli kararı ile hükümlünün söz konusu yayınlar hakkında abone olma talebinin mevcut olduğu, bu itibarla ceza infaz kurumu tarafından abonelik işlemlerinin
masrafları hükümlü tarafından karşılanmak suretiyle gerçekleştirilmesi gerektiğinden bahisle yazılı şekilde Eğitim Kurulu Başkanlığınca verilen kararın iptaline karar verildiği anlaşılmış ise de, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlülerin hediye olarak ancak kitap veya giyim eşyası kabul edebileceği, postayla ya da kargoyla kuruma gönderilen veya ziyaretçi tarafından getirilen dergilerin kapalı kurumlarca kabul edilmesi ve hükümlülere verilmesinin mümkün olmadığı, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların bir gazete veya dergi edinebilmesi için iki yolun bulunduğu, ilk olarak bedelini ödeyerek kurum aracılığı ile satın alınabileceği, dergi aboneliğinin de hükümlünün talebi ve ücretini ödemesi koşuluyla kurum tarafından uygun görülmesi üzerine kurum aracılığıyla gerçekleştirebileceği, ikinci yol olarak da gazete ve dergilerin ücretsiz olarak Yönetmelik çerçevesinde kurum tarafından dağıtılabileceği, somut olayda hükümlünün hali hazırda ücretini ödeyerek kurum aracılığıyla bir abonelik talebinin bulunmadığı anlaşıldığından, hükümlüye gönderilen bahse konu dergilerin hediye olarak kabul edilemeyeceği gözetilmeden, mercii tarafından itirazın kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.
Şeklinde düzenlenmiştir.
2. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un hükümlüye dışarıdan gönderilen hediyeyi kabul etme hakkı başlıklı 69 uncu maddesine göre; “(Değişik madde 14.04.2020 - 7242 S.K./34. md) (1) Kapalı ceza infaz kuramlarındaki hükümlü, iki ayda bir kez, ayrıca dinî ..., yılbaşı veya kendi doğum günlerinde dışarıdan gönderilen ve kuram güvenliği için tehlikeli olmayan bir hediyeyi kabul etme hakkına sahiptir. Çocuk ve altmış beş yaşım tamamlamış hükümlüler ile beraberinde çocuğu bulunan kadın hükümlüler, idare ve gözlem kurulu tarafından alınacak karar doğrultusunda belirtilen zaman dilimi dışında da hediye kabul edebilir. Bunun esas ve usulleri yönetmelikle belirlenir.
3. Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi İle Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin, dışarıdan gönderilen hediyeleri kabul etme hakkı başlıklı 77 nci maddesine göre; (1) Kapalı kuramlardaki hükümlü, mensup olduğu dinin ... günlerinde, yılbaşında vc nüfus kaydında belirtilen doğum günlerinde dışardan gönderilen ve kurum güvenliği için tehlikeli olmayan hediyeyi, aşağıda belirtilen esaslar dahilinde kabul etine hakkına sahiptir:
a) Hükümlü, hediye olarak ancak kitap veya giyim eşyası kabul edebilir,
b) Hediye, ziyaretçi tarafından verilebileceği gibi posta veya kargo yolu ile de gönderilebilir.
...
(4) Kurumda annesiyle birlikte kalan çocuklara, durumlarına uygun gıda maddesi, ihtiyaca uygun eşya ile kurama girmesi yasak olan eşyaların oyuncakları hariç olmak üzere diğer oyuncaklar hediye olarak gönderilebilir veya verilebilir.
4. 5275 sayılı Kanun’un "Süreli veya süresiz yayınlardan yararlanma hakkı" başlıklı 62 nci maddesine göre; "(1) Hükümlü, mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla süreli ve süresiz yayınlardan bedelini ödeyerek yararlanma hakkına sahiptir.
(2) Resmî kurumlar, üniversiteler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla Cumhurbaşkanınca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve kamu yararına çalışan dernekler tarafından çıkartılan gazete, kitap ve basılı yayınlar, hükümlülere ücretsiz olarak ve serbestçe verilir. Eğitim ve Öğretimine devam eden hükümlülerin ders kitapları denetime tâbi tutulamaz.
(3) (Değişik:14/4/2020-7242/32 md.) Kurum disiplinini, düzenini veya güvenliğini bozan ya da tehlikeye düşüren, hükümlülerin iyileştirilmesi amacına ulaşmayı zorlaştıran yahut müstehcen haber, yazı, fotoğraf ve yorumları kapsayan hiçbir yayın hükümlüye verilmez.
(4) (Ek:14/4/2020-7242/32 md.) Basın İlân Kurumu aracılığıyla resmî ilan ve reklam yayınlama hakkı bulunmayan gazeteler, ceza infaz kurumuna kabul edilmez. Ancak ilan ve reklamın geçici süreyle kesilmesi hâli, bu hükmün dışındadır. Yabancı dilde yayımlanmış gazete ve dergilerin ceza infaz kurumuna kabul edilmesinde Adalet Bakanlığı yetkilidir."
5. 5275 sayılı Kanun’un 69 uncu maddesi, Ceza İnfaz Kurumlarının Yönetimi ile Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Yönetmeliğin 77 nci maddesi hükümleri birlikte değerlendirildiğinde kapalı ceza infaz kurumunda bulunan hükümlülerin kitap ve giyim eşyası dışında hediye kabul etmesinin mümkün bulunmadığı anlaşılmaktadır.
6. 5275 sayılı Kanun’un 62 nci maddesinde hükümlülerin süreli ve süresiz yayınlarda yararlanabilme usulleri düzenlenmiş olup, bu düzenlemeye göre, kapalı ceza infaz kurumlarında bulunan hükümlü ve tutukluların mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla süreli ve süresiz yayınlardan bedelini ödeyerek yararlanma hakkına sahip oldukları gibi bu yayınların ücretsiz olarak Yönetmelik çerçevesinde kurum tarafından da dağıtılabileceği, postayla ya da kargoyla hükümlü ya da tutukluya verilmesi amacıyla kuruma gönderilen veya ziyaretçi tarafından getirilen süreli ya da süresiz yayınların kapalı kurumlarca kabul edilerek hükümlü ya da tutukluya verilmesinin mümkün olmadığı, üçüncü kişi tarafından hükümlüye gönderilen derginin hediye olarak da kabul edilemeyeceği, hükümlünün bedelini ödemesi ve mahkemelerce yasaklanmamış olması koşuluyla 5271 sayılı Kanun’un 62 nci maddesinin üçüncü fıkra hükmü de dikkate alınmak suretiyle kuruma kabulünde sakınca görülmeyen yayınlardan yararlanabileceği ancak şikayete konu Eğitim Kurulu kararının posta yolu ile gelen iki adet derginin hediye olarak kabul edilip edilmeyeceğine ilişkin olduğu, ücreti karşılığında temin edilmesi ya da abonelik işlemleri ile ilgili olmadığı gibi hükümlüye teslim edilmeyen ve ailesine ya da ziyaretçisine verilmek üzere emanet eşya deposuna alınan dergilerle ilgili mahkemelerce verilmiş bir toplatma kararı olup olmadığı araştırılmaksızın İnfaz Hakimliğince verilen karara karşı yapılan itirazın kabulü yerine reddine dair itiraz merciince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. ... 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 23.03.2021 tarihli ve 2021/1318 değişik ... sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
22.03.2024 tarihinde karar verildi.