"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SAYISI : 2023/454 E., 2023/554 K.
SUÇLAR : Kasten öldürme, kasten öldürmeye teşebbüs ve bu suçlara yardım
HÜKÜMLER : Kısmen direnme, kısmen mahkûmiyet, kısmen beraat
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Temyiz başvurularının esastan reddi ile hükümlerin onanması
Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 20.12.2023 tarihli ve 2023/454 Esas, 2023/554 Karar sayılı kararı ile Yargıtay 1. Ceza Dairesinin, 21.06.2023 tarihli ve 2022/183 Esas, 2023/4427 Karar sayılı bozma kararına uyulmayarak sanık ...'ın maktul ...'a karşı eylemi yönünden beraat kararı yerine 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (5237 sayılı Kanun) 39. maddesi kapsamında kasten öldürmeye yardım etme suçundan mahkumiyetine karar verildiği, her ne kadar Mahkeme tarafından direnme kararı verildiği
belirtilmiş ise de, sanık ...'ın maktul ...'a karşı eylemi yönünden yeni ve değişik gerekçeyle hüküm kurulduğu anlaşılmakla, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun, 22.06.2022 tarih ve 2022/11-3 Esas, 2022/469 Karar; 11.07.2014 tarih ve 2014/5-155 Esas, 2014/367 Karar sayılı kararları ve bu yönde süreklilik kazanmış uygulamalarına göre; Mahkemece sanık ...'ın maktul ...'a karşı eylemi yönünden kurulan hükmün direnme hükmü olmayıp yeni bir hüküm olduğu değerlendirilmiştir.
Mahkemece sanık ...'ın maktul ...'a karşı eylemi yönünden kurulan yeni hüküm ile sanık ...'ın maktul ...'a karşı, sanıklar ..., ..., ..., ... ve ...'ın katılan ...'a karşı eylemleri ile ilgili olarak bozma üzerine kurulan hükümlerin; 5271 sayılı Ceza Muhakameleri Kanunu'nun (5271 sayılı Kanun) 286/1. maddesi uyarınca temyiz edilebilir olduğu, 260/1. maddesi gereği temyiz edenlerin hükümleri temyize hak ve yetkilerinin bulunduğu, 291/1. maddesi gereği temyiz istemlerinin süresinde olduğu, 294/1. maddesi gereği temyiz dilekçelerinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298/1. maddesi gereği temyiz istemlerinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmiştir.
Sanık ... müdafii, sanık ... müdafii ve sanık ... müdafiinin duruşmalı inceleme taleplerinin, 7079 sayılı Kanun’un 94. maddesiyle değişik 5271 sayılı Kanun’un 299/1. maddesi gereği takdiren reddine karar verilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
A. Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 16.03.2021 tarihli ve 2019/162 Esas, 2021/150 Karar sayılı kararı ile,
1. Sanıklar ..., ... ve ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 81/1, 62 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 25 yıl hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına,
2. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 81/1 ve 53. maddeleri uyarıncaı müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
3. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 81/1, 39/1, 62 ve 53. maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
4. Sanıklar ..., ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı nitelikli kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı Kanun’un 37, 82/1-a, 35, 62 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 13 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına,
5. Sanık ... hakkında katılan ...'e karşı nitelikli kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı Kanun’un 37, 82/1-a, 35, 29 ve 53. maddeleri uyarınca 10 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
6. Sanık ... hakkında katılan ...'e karşı nitelikli kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 82/1-a, 35, 39, 62 ve 53. maddeleri uyarınca 6 yıl 8 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
karar verilmiştir.
B. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesinin, 20.08.2021 tarihli ve 2021/2034 Esas, 2021/1915 Karar sayılı kararı ile sanıklar hakkında İlk Derece Mahkemesince kurulan hükümlere yönelik katılan ... vekili ile sanıklar ve müdafiilerinin istinaf başvurularının 5271 sayılı Kanun’un 280/1-a maddesi uyarınca esastan reddine karar verilmiştir.
C. Antalya Bölge Adliye Mahkemesi 4. Ceza Dairesinin anılan kararının, Bölge Adliye Mahkemesi Cumhuriyet savcısı, sanıklar ve müdafiileri tarafından temyizi üzerine Yargıtay 1. Ceza Dairesinin, 21.06.2023 tarihli ve 2022/183 Esas, 2023/4427 Karar sayılı ilâmı ile özetle;
1. Sanıklar ... ve ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürme ve kasten öldürmeye yardım suçlarından ayrı ayrı beraatleri yerine mahkumiyetlerine karar verilmesi,
2. Katılan ...'e karşı gerçekleştirilen kasten öldürmeye teşebbüs ve bu suça yardım suçunda tasarlama nitelikli halinin uygulanma koşullarının oluşmadığının gözetilmemesi,
3. Sanık ... hakkında katılan ...'e karşı gerçekleştirilen öldürmeye teşebbüs suçunda asli fail olarak değil 5237 sayılı Kanun'un 39. maddesi uyarınca yardım eden olarak sorumlu tutulması gerektiğinin gözetilmemesi,
4. Sanık ...'in katılan ...'e karşı eyleminde katılan ...'den kaynaklanan ve haksız tahrik oluşturan eylemlerin niteliği dikkate alınarak 5237 sayılı Kanun'un 29. maddesi uyarınca asgari oranda haksız tahrik indirimi uygulanması gerekirken (1/3) oranında indirim yapılması suretiyle eksik ceza tayini
nedenleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
D. Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 20.12.2023 tarihli ve 2023/454 Esas, 2023/554 Karar sayılı kararı ile,
1. Yargıtay 1. Ceza Dairesinin, 21.06.2023 tarihli ve 2022/183 Esas, 2023/4427 Karar sayılı bozma kararına uyulmayarak sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 81/1, 39/1, 62 ve 53. maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
2. Diğer kararlar yönünden bozma kararına uyularak, sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan 5271 sayılı Kanun’un 223/2-c maddesi uyarınca beraatine,
3. Sanıklar ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı Kanun’un 37, 81/1, 35, 62 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 10 yıl 5 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına,
4. Sanık ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüs suçundan 5237 sayılı Kanun’un 37, 81/1, 35, 29 ve 53. maddeleri uyarınca 9 yıl 4 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına,
5. Sanıklar ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan 5237 sayılı Kanun’un 81/1, 35, 39, 62 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 5 yıl 2 ay 15 gün hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına, karar verilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
A. Cumhuriyet savcısının temyiz sebepleri özetle; bozmaya uyularak sanık ... hakkında maktule karşı eylemi sebebiyle beraat verilmesi gerektiğine ilişkindir.
B. Katılanlar vekillerinin temyiz sebepleri özetle; sanıklar hakkında tasarlama hükümlerinin, sanık ... hakkında iştirak hükümlerinin uygulanması gerektiğine ilişkindir.
C. Sanık ... müdafiilerinin temyiz sebepleri özetle; öldürme kastının bulunmadığına, gerekçesiz olarak teşdiden ceza verildiğine ve takdiri indirim hükümlerinin uygulanmamasına, haksız tahrik indiriminin en üst hadden uygulanması gerektiğine ilişkindir.
D. Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle; iştirak iradesinin olmadığına, beraat etmesi gerektiğine ilişkindir.
E. Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle; öldürme kastının bulunmadığına, meşru savunma, haksız tahrik ve yaralama hükümlerinin uygulanması gerektiğine ilişkindir.
F. Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle; öldürme kastının bulunmadığına, gerekçesiz olarak teşdiden ceza verildiğine ve haksız tahrik hükümlerinin uygulanması gerektiğine ilişkindir.
G. Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle; kararın usul ve yasaya aykırı olduğuna ilişkindir.
III. GEREKÇE
A. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan verilen beraat; sanıklar ..., ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüs suçundan verilen mahkumiyet; sanıklar ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan verilen mahkumiyet kararları yönünden:
Yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan ve dosya kapsamına göre yeterli olduğu anlaşılan delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, hükümlere esas alınan ve reddedilen delillerin açıkça gösterildiği, vicdani kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, hükme esas alınan adli raporların yeterli olduğu, eksik incelemenin bulunmadığı, mahkumiyet kararlarına ilişkin olarak suçta kullanılan silahların öldürmeye elverişliliği, maktul ve katılanın ... bölgeleri hedef alınarak gerçekleştirilmesi, yaraların yeri ve niteliği, sanıkların maktulün ve katılanın öldüğünü düşünerek olay yerinden ayrılmaları dikkate alındığında, sanıkların eylemlerine bağlı ortaya çıkan kastlarının öldürmeye yönelik olduğu, öldürme kararının ne zaman alındığının ve belli bir hazırlıkla eylemlerin gerçekleştirildiğinin kesin olarak saptanamadığı, oluşan şüpheli durumun sanıklar aleyhine yorumlanamayacağı, bu itibarla tasarlamanın koşullarının bulunmadığı, eylemlere uyan suç vasıflarının ve sanıkların iştiraklarının dereceleri ile yargılama sonucunda oluşan kanaat ve takdire göre ceza yaptırımlarının yasal bağlamda ve gerekçeleri gösterilerek belirlendiği, teşebbüsün ulaştığı aşama ile meydana gelen tehlike ve zararın ağırlığına göre belirlenen cezaların isabetli olduğu, meşru savunma ve meşru savunmada sınırın aşılması şartlarının oluşmadığı, dosya içeriğinden varlığı anlaşılan, katılan ...'den sanık ...'e yönelen ve haksız tahrik oluşturan eylemlerin niteliği ve ulaştığı boyut dikkate alındığında belirlenen indirim oranının isabetli olduğu, diğer sanıklara karşı katılandan kaynaklanan haksız söz veya davranışın bulunmadığı, sanık ... yönünden yasal ve yeterli gerekçe ile takdiri indirim hükümlerinin uygulanmadığı uygulanmasına ve uygulanmamasına karar verilen lehe hükümler yönünden yasal ve yeterli gerekçe gösterildiği, beraat kararına ilişkin olarak ise mahkemenin kabulünde bir isabetsizlik bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz sebeplerinin incelenmesinde hükümlerde hukuka aykırılık bulunmamıştır.
B. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan verilen mahkumiyet kararı yönünden:
Dosya kapsamında mevcut deliller ışığında Yargıtay 1. Ceza Dairesinin, 21.06.2023 tarihli ve 2022/183 Esas, 2023/4427 Karar sayılı bozma ilâmında açıklanan gerekçelerle, sanık ...'ın müşterek fail olarak diğer sanıklar ..., ... ve ... ile olay öncesinde sadece katılan ...'e yönelik ... yönünden fikir ve irade birliğine vardığı, maktul ...'a karşı eylemin diğer sanıklar yönünden ani kastla işlendiği, sanık ...'ın, olay anında sanık ...'in talimatlarını reddederek kendisine katılan ve maktulün bulunduğu aracın lastiğinin kesilmesi amacıyla verilen bıçağı kullanmadığı, sanıkların eylemlerini izlediği, fiil üzerinde ortak hakimiyet kurmadığının anlaşıldığı olayda; sanık ...'ın maktul ...'a yönelik kasten öldürme suçu yönünden sorumlu tutulamayacağı gözetilmeden, atılı suçtan beraati yerine, 5237 sayılı Kanun’un 39. maddesi kapsamında kasten öldürmeye yardım etme suçundan mahkumiyetine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuş ve belirtilen gerekçelerle tebliğnamedeki onama isteyen görüşe iştirak edilmemiştir.
IV. KARAR
A. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan verilen beraat; sanıklar ..., ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüs suçundan verilen mahkumiyet; sanıklar ... ve ... hakkında katılan ...'e karşı kasten öldürmeye teşebbüse yardım etme suçundan verilen mahkumiyet kararları yönünden:
Gerekçe bölümünün (A) paragrafında açıklanan nedenlerle Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 20.12.2023 tarihli ve 2023/454 Esas, 2023/554 Karar sayılı kararında katılanlar vekilleri ve sanıklar müdafiileri tarafından öne sürülen temyiz sebepleri ve 5271 sayılı Kanun’un 289/1. maddesi ile sınırlı olarak yapılan temyiz incelemesi sonucunda hukuka aykırılık görülmediğinden 5271 sayılı Kanun’un 302/1. maddesi gereği, Tebliğname’ye uygun olarak, oy birliğiyle TEMYİZ İSTEMLERİNİN ESASTAN REDDİ İLE HÜKÜMLERİN ONANMASINA,
B. Sanık ... hakkında maktul ...'a karşı kasten öldürmeye yardım etme suçundan verilen mahkumiyet kararı yönünden:
Gerekçe bölümünün (B) paragrafında açıklanan nedenlerle Cumhuriyet savcısı ve sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri yerinde görüldüğünden Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesinin, 20.12.2023 tarihli ve 2023/454 Esas, 2023/554 Karar sayılı kararının, 5271 sayılı Kanun’un 302/2. maddesi gereği, Tebliğname’ye aykırı olarak, oy çokluğuyla BOZULMASINA,
Hükmolunan ceza miktarları ve tutuklulukta geçirilen süreler dikkate alınarak sanık ... müdafii, sanık ... müdafii ve sanık ... müdafiinin tahliye taleplerinin REDDİNE,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun7un 304/4 maddesi uyarınca Denizli 6. Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
17.02.2025 tarihinde karar verildi.
KARŞI OY:
Sayın çoğunluğun temyizen incelenen hükme yönelik kabul ve değerlendirmesine sanık ...'ın maktul ...'a karşı işlenen kasten öldürme suçuna yardım eden sıfatıyla iştiraki bulunduğunun gözetilmemesi yönünde iştirak edemiyorum. Buna göre;
Oluşa ve dosya kapsamına göre olaydan birgün öncesinde sanıklardan ...'in kızı ...'nin katılan ... tarafından darp edilmesinin intikamını almak ve katılana ağır bir ders vermek amacıyla sanık ... tarafından planlanıp organize edilen, sanıklar ... ve ...'un fikir ve irade birliği içindeki katılımıyla harekete geçilen eylemin yine sanıklardan ... ile birlikte katılan sanık ...'ın, olaydaki hazırlayacı ve kolaylaştırıcı fonksiyonu, bu bağlamda katılanın ikamet ettiği Denizli'li Bekilli ilçesi Çamköy mevkiinde sorulup araştırılmasından sonra tuzağı düşüreleceği yerde diğer sanıklarla birlikte konum alması, beklemesi, katılan ... ve babası maktulün araçlarını durdurmak için hazırlanan mizansene uygun biçimde arızalı olduğu görüntüsü verilen ve yolda bırakılan ...'in aracının motor kaputunun bizzat sanık ... tarafından açılması, olayın başından sonuna kadar olay mahallinde araç içinde bulunup suçta kullanılmak üzere önceden hazırlanan sopaları görmesine, diğer sanıkların niyetinden haberdar olmasına rağmen gözü önünde sopalarla sanıklar ..., ... ve ... tarafından ağır şekilde darp edilerek öldürülen maktul ... ile ağır şekilde yaralanan katılan ...'e yönelik eylemlere engel olmaya yönelik hiçbir davranışta bulunmadığı gibi olay sonrası yine diğer sanıklar ile birlikte olay mahallinden kaçtığı anlaşılan sanığın kastının salt olayda yaralanan katılan ...'e yönelik ... bakımından bulunduğunun kabulünün mümkün olmadığı, suç işleme kararının farklılaşmamasına imkan vermeyecek biçimde belli bir hazırlık ve icra süreci geçiren eylemde sanık ...'ın aynı araç içinde bulunan maktul ...'a yönelik ... bakımından sorumluluğunun fiil üzerinden ortak hakimiyet kurmaması nedeniyle "fail" olarak kabulü mümkün değilse de, iştirakinin ulaştığı boyut nazara alındığında TCK'nın 39. maddesi kapsamında yardım eden konumunda bulunduğu düşüncesinde olmam nedeniyle sayın çoğunluğun aksi yöndeki görüşüne iştirak etmiyorum.