"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'na muhalefet suçundan ... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 30.01.2018 tarihli ve 2017/1056 Esas, 2018/41 Karar sayılı kararıyla 2 yıl 6 ay hapis cezasına hükümlü ... Seyyid hakkında, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 105/A maddesi gereğince cezasının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına yönelik ... Cumhuriyet Başsavcılığınca yapılan talebin, Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 77 nci maddesine eklenen dördüncü fıkrası doğrultusunda İçişleri Bakanlığı tarafından verilen cevap yazısı gözetilerek reddine ilişkin ... İnfaz Hakimliğinin 22.07.2019 tarihli ve 2019/728 Esas, 2019/730 Karar sayılı kararına karşı yapılan itirazın reddine dair ... Ağır Ceza Mahkemesinin 06.08.2019 tarihli ve 2019/543 değişik ... sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 29.12.2023 tarihli ve 94660652-105-40-165-2020-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 09.01.2024 tarihli ve 2024/1724 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 09.01.2024 tarihli ve 2024/1724 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
“... Cumhuriyet Başsavcılığınca, hükümlünün cezasının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına yönelik talepte bulunulması üzerine, İnfaz Hakimliğince, "bahse konu hükümlü yabancı şahıs hakkında kamu düzeni açısından sakıncalı olmadığına ilişkin bir ibare yer almadığından ve hükümlü hakkında idari gözetim kararı alınmasının Hakimliğimiz görevleri kapsamında olmadığı anlaşıldığından..." şeklinde gerekçe ile talebin reddine karar verilmiş ise de;
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un “Denetimli Serbestlik Tedbiri Uygulanarak Cezanın İnfazı" başlıklı 105/A maddesinin konuyla ilgili birinci fıkrasının, " Madde 105/A (1) – (Ek: 5/4/2012-6291/1 md.) (1) Hükümlülerin dış dünyaya uyumlarını sağlamak, aileleriyle bağlarını sürdürmelerini ve güçlendirmelerini temin etmek amacıyla;
a) Açık ceza infaz kurumunda cezasının son altı ayını kesintisiz olarak geçiren,
b) Çocuk eğitimevinde toplam cezasının beşte birini tamamlayan,
koşullu salıverilmesine bir yıl veya daha az süre kalan iyi hâlli hükümlülerin talebi hâlinde, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, ceza infaz kurumu idaresince hükümlü hakkında hazırlanan değerlendirme raporu dikkate alınarak, infaz hâkimi tarafından karar verilebilir." şeklinde,
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin "Değerlendirme raporu" başlıklı 77 nci maddesinin " Madde 77 – (1) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazını talep eden hükümlü hakkında, ceza infaz kurumu psiko-sosyal ve eğitim servisinde görevli uzman veya öğretmen tarafından değerlendirme raporu düzenlenir.
(2) Hazırlanan raporda hükümlünün;
a) Eğitim ve iyileştirme programlarına katılımı ve bu konudaki çaba ve gayreti,
b) Ceza infaz kurumundaki uyumu ve ... birliği,
c) Kişisel tutum ve davranışları,
ç) Tekrar suç işleme riski,
d) Topluma veya mağdura zarar verme riski,
e) Hükümlünün toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı,
f) Salıverme sonrasına kendini ne kadar hazırladığı,
g) Olası sorunlarının farkında olup olmadığı ve bunları çözmek için ne tür planlar yaptığı, değerlendirilir.
(3) Değerlendirme raporunda hükümlünün, tekrar suç işleme, topluma veya mağdura zarar verme riskinin bulunup bulunmadığı, toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı gerekçeleri ile birlikte açıkça belirtilir.
(4) (Ek:RG-20/12/2018-30631) Yabancı uyruklu hükümlünün ülkede kalmasının, siyasi, idari ve kamu güvenliği açısından, sakıncalı olup olmadığı, sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği hususunda Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla İçişleri Bakanlığından görüş sorulur." şeklinde,
Anılan Yönetmeliğinin "Hükümlünün talebinin değerlendirilmesi" başlıklı 78 ... maddesinin ise " Madde 78 – (1) Hükümlünün, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazını talep etmesi halinde, ceza infaz kurumu idaresi, hükümlünün 5275 sayılı Kanunun 105/A maddesinde belirtilen süre şartlarını taşıyıp taşımadığını araştırır.
(2) Mevzuatta belirtilen süre şartlarını taşımayan hükümlünün talebi, ceza infaz kurumu idaresi tarafından reddedilir. Ret kararı hükümlüye tebliğ edilir. Hükümlü; ret kararına karşı kanun veya bu Yönetmeliğe aykırı olduğu gerekçesiyle bu işlemi öğrendiği tarihten itibaren on beş gün, her halde işlemin yapıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde şikâyet yoluyla infaz hâkimliğine başvurabilir.
(3) Süre yönünden mevzuatta belirtilen şartları taşıyan hükümlünün; iyi halli olması ve değerlendirme raporuna göre suç işleme, mağdura veya topluma zarar verme riskinin bulunmaması durumunda infaz hâkiminden talebin kabulüne, aksi halde reddine karar vermesi istenir.
(4) İnfaz hâkimi, içerisinde iyi hal kararı veya değerlendirme raporu olmayan infaz dosyalarını eksikliğin ikmali için iade eder." şeklinde düzenlendiği,
Bu düzenlemelere göre, denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazını talep eden yabancı uyruklu hükümlü hakkında, ceza infaz kurumu idaresi tarafından ülkede kalmasının, siyasi, idari ve kamu güvenliği açısından, sakıncalı olup olmadığı ve sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği hususunda İçişleri Bakanlığından görüş alınarak hazırlanacak denetim raporu akabinde, hükümlünün süre yönünden mevzuatta belirtilen şartları taşıması halinde infaz hâkiminden talebin kabulüne karar verilmesini talep edeceği,
Somut İnfaz dosyası incelendiğinde,
... 1. Asliye Ceza Mahkemesinin 30.01.2018 tarihli ve 2017/1056 Esas, 2018/41 Karar sayılı kararıyla 2 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılan hükümlünün anılan cezasının infazı kapsamında ceza infaz kurumuna 19.11.2018 tarihinde girdiği ve ... Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından düzenlenen 06.02.2019 tarihli ve 2018/4734 sayılı müddetnameye göre hakederek tahliye tarihinin 17.05.2021, koşullu salıverilme tarihinin ise 17.07.2020 olarak belirlendiği,
... Cumhuriyet Başsavcılığınca, hükümlünün cezasının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına yönelik talepte bulunulması üzerine, anılan Ceza İnfaz Kurumu tarafından Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 77 nci maddesine eklenen dördüncü fıkrası doğrultusunda İçişleri Bakanlığından hükümlünün ülkede kalmasının, siyasi, idari ve kamu güvenliği açısından, sakıncalı olup olmadığı ve sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği hususunda görüş sorulduğu, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden gelen 12.03.2019 tarihli ve 47848687-000-E.15208 sayılı cevabi yazıda ise hükümlünün kamu güvenliği açısından sakıncalı olduğu hususu belirtilmesine rağmen, hükümlünün sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği hususunda açıkça bir görüş belirtilmediğinin anlaşılması karşısında, İnfaz Hakimliğince hükümlünün sınır dışı edilip edilmeyeceği ile ilgili yeniden İçişleri Bakanlığından görüş sorulduktan sonra hükümlünün hukuki durumun takdir ve tayin edilmesi gerekirken, itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesinde isabet görülmemiştir.”
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar
2. Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin "Değerlendirme raporu" başlıklı 77 nci maddesi;
“Madde 77 – (1) Denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazını talep eden hükümlü hakkında, ceza infaz kurumu psiko-sosyal ve eğitim servisinde görevli uzman veya öğretmen tarafından değerlendirme raporu düzenlenir.
(2) Hazırlanan raporda hükümlünün;
a) Eğitim ve iyileştirme programlarına katılımı ve bu konudaki çaba ve gayreti,
b) Ceza infaz kurumundaki uyumu ve ... birliği,
c) Kişisel tutum ve davranışları,
ç) Tekrar suç işleme riski,
d) Topluma veya mağdura zarar verme riski,
e) Hükümlünün toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı,
f) Salıverme sonrasına kendini ne kadar hazırladığı,
g)Olası sorunlarının farkında olup olmadığı ve bunları çözmek için ne tür planlar yaptığı, değerlendirilir.
(3) Değerlendirme raporunda hükümlünün, tekrar suç işleme, topluma veya mağdura zarar verme riskinin bulunup bulunmadığı, toplumla bütünleşmeye hazır olup olmadığı gerekçeleri ile birlikte açıkça belirtilir.
(4) (Ek:RG-20/12/2018-30631) Yabancı uyruklu hükümlünün ülkede kalmasının, siyasi, idari ve kamu güvenliği açısından, sakıncalı olup olmadığı, sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği hususunda Cumhuriyet başsavcılığı aracılığıyla İçişleri Bakanlığından görüş sorulur."
Şeklinde düzenlenmiştir.
3. Yabancı uyruklu hükümlünün cezasının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilmesine ilişkin talepte bulunması üzerine Denetimli Serbestlik Hizmetleri Yönetmeliğinin 77 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca İçişleri Bakanlığından “hükümlünün ülkede kalmasının, siyasi, idari ve kamu güvenliği açısından, sakıncalı olup olmadığı ve sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği” hususunda görüş sorulduğu, İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğünden gelen 12.03.2019 tarihli ve 47848687-000-E.15208 sayılı cevabi yazıda ise “hükümlünün kamu güvenliği açısından sakıncalı olduğu” hususu belirtilmesine rağmen, “hükümlünün sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediği” hususunda açıkça bir görüş belirtilmediğinin anlaşılması karşısında, İnfaz Hakimliğince hükümlünün sınır dışı edilmesi gerekip gerekmediğine ilişkin yeniden İçişleri Bakanlığından görüş sorulduktan sonra hükümlünün hukuki durumun değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla, itirazın bu sebeple kabulü yerine reddine dair itiraz merciince verilen karar Kanun’a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. ... Ağır Ceza Mahkemesince verilen 06.08.2019 tarihli ve 2019/543 değişik ... sayılı kararın 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
08.03.2024 tarihinde karar verildi.