"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi
SAYISI : 2023/282 E., 2023/372 K.
SUÇLAR : Nitelikli kasten öldürme, nitelikli kasten öldürmeye yardım etme
HÜKÜMLER : Mahkûmiyet
TEMYİZ EDENLER : Katılan kurum vekili, sanıklar müdafiileri, suça sürüklenen çocuk müdafii
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : Temyiz istemlerinin esastan reddi ile hükümlerin düzeltilerek onanması
Dairemizce yapılan müzakere başlangıcında Başkanvekili ... tarafından "Kocaeli 7. Ağır Ceza Mahkemesinin, 03.10.2023 tarihli ve 2023/282 Esas, 2023/372 Karar sayılı kararı ile Yargıtay 1. Ceza Dairesi'nin 30.03.2023 tarihli ve 2022/5618 Esas, 2023/1496 Karar sayılı bozma ilamındaki bozma nedenlerinden bir kısmına direnildiği, bir kısmının ise kabul edilerek karar verildiğini, Mahkemece verilen kararın direnme ya da yeni hüküm olduğuna dair karar verme yetkisinin Yargıtay Ceza Genel Kurulu'na ait olduğunu belirterek dosyanın esasına girilmeden Yargıtay Ceza Genel Kurulu'na gönderilmesi gerektiği" hususunda ön sorun bulunduğunun ileri sürülmesi üzerine uyuşmazlık konusuna geçilmeden önce çıkarılan ön sorunun tartışılarak ön sorunun bulunmadığına Başkanvekili ... ve üye ...'ın karşı oyları ve oy çokluğuyla karar verilerek işin esasına geçilmiştir.
Sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında bozma üzerine kurulan hükümlerin; 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (5271 sayılı Kanun) 286/1 ve 307/3. maddeleri uyarınca temyiz edilebilir olduğu, 260/1. maddesi gereği temyiz edenlerin hükümleri temyize hak ve yetkilerinin bulunduğu, 291/1. maddesi gereği temyiz istemlerinin süresinde olduğu, 294/1. maddesi gereği temyiz dilekçelerinde temyiz sebeplerine yer verildiği, 298/1. maddesi gereği temyiz istemlerinin reddini gerektirir bir durumun bulunmadığı yapılan ön inceleme neticesinde tespit edilmiştir.
Sanık ... müdafiinin duruşmalı inceleme talebinin, 7079 sayılı Kanun’un 94. maddesiyle değişik 5271 sayılı Kanun’un 299/1. maddesi gereği takdîren reddine karar verilmekle, gereği düşünüldü:
I. HUKUKÎ SÜREÇ
A. İstinaf bozması üzerine, Kocaeli 7. Ağır Ceza Mahkemesinin 07.09.2021 Tarihli ve 2020/267 Esas, 2021/341 Karar sayılı kararı ile
1. Sanıklar Hava, Ayşe, Emine ve İsa hakkında nitelikli kasten öldürmeye yardım etme suçundan, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun (5237 sayılı Kanun) 82/1-b-d, 39/2-a, 62/1 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 12 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına,
2.Suça sürüklenen çocuk ... hakkında nitelikli kasten öldürmeye yardım etme suçundan, 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b-d, 39/2-a, 31/3 ve 62/1. maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına,
3. Sanık ... hakkında nitelikli kasten öldürme suçundan, 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b-d ve 53. maddeleri uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına karar verilmiştir.
B. Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesinin, 18.01.2022 Tarihli ve 2021/1955 Esas, 2022/82 Karar sayılı kararı ile sanıklar Hava, Ayşe, Emine, İsa ve suça sürüklenen çocuk ... hakkında nitelikli kasten öldürmeye yardım etme ve sanık ... hakkında nitelikli kasten öldürme suçlarından, İlk Derece Mahkemesince kurulan hükümlere yönelik katılan kurum vekili, sanıklar müdafiileri ve suça sürüklenen çocuk müdafiinin istinaf başvurularının 5271 sayılı Kanun’un 280/1-a maddesi uyarınca düzeltilerek (katılan kurum lehine vekalet ücreti) esastan reddine karar verilmiştir.
C. Sakarya Bölge Adliyesi Mahkemesi 1. Ceza Dairesi kararının, katılan kurum vekili, sanıklar müdafiileri ve suça sürüklenen çocuk müdafii tarafından temyizi üzerine Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 30.03.2023 tarihli ve 2022/5618 Esas, 2023/1496 Karar sayılı kararı ile özetle "maktulün sanık ... tarafından öldürüldüğü kesin ise de eziyet teşkil eden eylemleri nedeniyle öldürdüğüne dair herhangi bir delil bulunmadığı, maktul ...'in sanık ...'in eşinin kardeşi olduğundan hakkında 5237 sayılı Kanun'un 82/1-d maddesi hükmünün uygulanamayacağı, sanıklar ....ve suça sürüklenen çocuk ...'in, sanık ...'in ani kastla kasten öldürme suçunu işledikten sonra sessiz kalma, müdahale etmeme ya da suç ihbarında bulunmama şeklindeki eylemlerin ise asli fail ...'in
eylemine yardım etme fiilini oluşturmayacağı, kabule ve uygulamaya göre de, asli failin fiiline göre şeriklerin hukuki durumları belirleneceğinden sanıklar ... ve suça sürüklenen çocuk ... hakkında 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b-d maddesi hükümlerinin uygulanması" nedenleriyle bozulmasına ve dava dosyasının 5271 sayılı Kanun’un 304/2-a maddesi uyarınca İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
D. Kocaeli 7. Ağır Ceza Mahkemesinin, 03.10.2023 tarihli ve 2023/282 Esas, 2023/372 Karar sayılı kararı ile
1. Sanıklar Hava, Ayşe, Emine ve İsa hakkında nitelikli kasten öldürmeye yardım etme suçundan, 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b, 39/2-a, 62/1 ve 53. maddeleri uyarınca ayrı ayrı 12 yıl 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmalarına ve hak yoksunluklarına,
2.Suça sürüklenen çocuk ... hakkında nitelikli kasten öldürmeye yardım etme suçundan, 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b, 39/2-a, 31/3 ve 62/1. maddeleri uyarınca 8 yıl 4 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına,
3. Sanık ... hakkında nitelikli kasten öldürme suçundan, 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b ve 53. maddeleri uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına ve hak yoksunluklarına karar verilmiştir.
E.Dava dosyası, 5271 sayılı Kanun'un 307/3. maddesi uyarınca doğrudan temyiz merciine gönderilmiştir.
II. TEMYİZ SEBEPLERİ
1.Katılan kurum vekilinin temyiz sebepleri özetle, sanıklar Hava, Ayşe, Emine, İsa ve suça sürüklenen çocuk ... yönünden eksik ceza tayinine, takdiri indirim nedenlerine, vekalet ücretine,
2.Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, mahkûmiyete yeterli delil bulunmadığına,
3.Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, usule, eksik inceleme ile karar verildiğine, iştirak iradesi bulunmadığına, hataya,
4.Suça sürüklenen çocuk ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, eksik inceleme ile karar verildiğine, cezai ehliyete ilişkin raporun yetersiz olduğuna, 5237 sayılı Kanun'un 28. maddesi hükümlerinin uygulanması gerektiğine,
5.Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, mahkûmiyete yeterli delil bulunmadığına, 5237 sayılı Kanun'un 28. maddesi hükümlerinin uygulanması gerektiğine, iştirak iradesi bulunmadığına,
6.Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, suçun işlenmediğine, cezai ehliyete ilişkin raporun yetersiz olduğuna, 5237 sayılı Kanun'un 28. maddesi hükümlerinin uygulanması gerektiğine,
7.Sanık ... müdafiinin temyiz sebepleri özetle, mahkûmiyetine yeterli delil bulunmadığına ilişkindir.
III. GEREKÇE
1.Mahkemece, sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında Yargıtay 1. Ceza Dairesinin 30.03.2023 tarihli ve 2022/5618 Esas, 2023/1496 Karar sayılı kararı ile verilen sanık ... hakkında suç vasfına ilişkin 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b ve 82/1-d maddelerinde belirtilen nitelikli hallerin uygulanmaması gerektiğine, sanıklar Ayşe, Emine, Hava, İsa ve suça sürüklenen çocuk ...'in, sanık ...'in ani kastla kasten öldürme suçunu işledikten sonra sessiz kalma, müdahale etmeme ya da suç ihbarında bulunmama şeklindeki eylemlerin ise asli fail Tuncer'in eylemine yardım etme fiilini oluşturmayacağından nitelikli kasten öldürmeye yardım etme suçundan beraatlerine karar verilmesi gerektiğine ve asli failin fiiline göre şeriklerin hukuki durumları belirleneceğinden sanıklar Ayşe, Emine, Hava, İsa ve suça sürüklenen çocuk ... hakkında 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b-d maddesi hükümlerinin uygulanmaması gerektiği yönünden bozma kararına ilişkin olarak, bozma ilamı uyarınca bağlılık kuralına yönelik bozma nedenlerine uyulmasına diğer bozma nedenlerine direnilmesine karar verilerek hükümlerin kurulduğu, bu şekilde sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında önceki ilamdan farklı yeni gerekçe ile hükümler uygulandığı anlaşılmakla, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 22.06.2022 tarihli ve 2022/11-3 Esas, 2022/469 Karar sayılı kararı ve bu yönde süreklilik kazanmış uygulamalarına göre Mahkemece sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında kurulan hükümlerin direnme niteliğinde olmayan yeni hükümler olduğu tespit edilmiştir.
2.Sanık ...'in olaydan önce birkaç ay boyunca maktule yönelen eziyet kapsamlı eylemleri yönünden 5271 sayılı Kanun'un 225/1. maddesi gözetilerek eziyet suçundan mahallinde soruşturma yapılması mümkün görülmüştür.
3.Sanıklar ....ve İsa ve suça sürüklenen çocuk ...'in sessiz kalma, müdahale etmeme ve suç ihbarında bulunmama eylemlerinin 5237 sayılı Kanun'un 98. maddesinde belirtilen yardım ve bildirim yükümlülüğünü yerine getirmeme suçu çerçevesinde değerlendirilmesi, sanık ... hakkında maktulün ölümü sonrası gömülmesi eyleminin ise 5237 sayılı Kanun'un 281. maddesinde belirtilen suç delillerini gizleme suçu çerçevesinde değerlendirilmesi gerektiği anlaşılmakla, 5271 sayılı Kanun'un 225/1. maddesi gözetilerek anılan suçlar yönünden sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında mahallinde soruşturma yapılması mümkün görülmüştür.
4. Sanık ... yönünden yapılan incelemede;
a.Yargılama sürecindeki işlemlerin usûl ve kanuna uygun olarak yapıldığı, aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların toplanan ve dosya kapsamına göre yeterli olduğu anlaşılan delillerle birlikte gerekçeli kararda gösterilip tartışıldığı, hükümlere esas alınan ve reddedilen delillerin açıkça gösterildiği, vicdani kanının dosya içindeki belge ve bilgilerle uyumlu olarak kesin verilere dayandırıldığı, eylemin sanık tarafından gerçekleştirildiğinin saptandığı, hükme esas alınan adlî raporların yeterli olduğu anlaşıldığından, temyiz sebeplerinin incelenmesinde bozma nedeni dışında hükümde hukuka aykırılık bulunmamıştır.
b.Sanıklar .... ve maktul ...'in, İstanbul'a yaptıkları türbe ziyareti sırasında sanık ...'in oğlu ...'in kaybolduğu, bir süre sonra yaralı ve bitkin halde bulunduğu, sanık ...'in bu durumu maktulün yardımlarıyla düşmanlarının yaptıklarını düşündüğü ve bu tarihten sonra sanık ...'in maktule sınırlı şekilde yemek vermeye, odaya kilitlemeye ve darp etmeye başladığı, eziyet kastıyla yapılan bu eylemlerin Körfez ilçesine döndükten sonra da bir süre devam ettiği, olay tarihinde sanık savunmaları ve tanık beyanlarıyla sabit olduğu üzere sanık ... tarafından maktulün öldürüldüğü, yapılan kazı çalışmalarına rağmen maktulün cesedinin bulunamadığı bu nedenle ölüm nedeninin tespit edilemediği, eziyet çektirerek öldürme, ölümü meydana getirme bakımından zorunlu olmayan ve ölüme takaddüm eder vahşice hareketler olup sanığın öldürme kastının yanında işkence ya da eziyet çektirme kastının da bulunması gerektiği hususları dikkate alınarak, somut olayda, maktulün sanık ... tarafından öldürüldüğü sabit ise de canavarca hisle ya da eziyet çektirme sonucu öldüğünün belirlenemediği, sanığın öldürme kastının ne zaman oluştuğunun tespit edilemediği, eziyet teşkil eden eylemleri ile ölüm oranında illiyet bağı kurulduğuna ilişkin bir tespitin de bulunmadığı anlaşıldığından sanık hakkında 5237 sayılı Kanun'un 82/1-b maddesi hükümlerinin uygulanması, hukuka aykırı bulunmuştur.
5. Sanıklar ... ve İsa ve suça sürüklenen çocuk ... yönünden yapılan incelemede;
Sanık ...'in maktule yönelik darp etme, sınırlı yemek verme ve hürriyetinden yoksun kılma eylemlerinin gerçekleştirildiği sırada, Tuncer'in öldürme kastı içinde hareket edip etmediğinin kesin delillerle belirlenemediği, diğer sanıklar ve suça sürüklenen çocuğun maktule yönelik icrai herhangi bir eylemde bulunmadıkları, Tuncer'in ani kastla kasten öldürme suçunu işledikten sonra sessiz kalma, müdahale etmeme ya da suç ihbarında bulunmama şeklindeki eylemlerin ise asli fail Tuncer'in eylemine 5237 sayılı Kanun'un 39/2-a maddesinde belirtilen suç işleme kararını kuvvetlendirmek şeklinde yardım etme fiilini oluşturmayacağı gözetilmeden sanıklar ve suça sürüklenen çocuk hakkında maktule yönelik kasten öldürmeye yardım etme suçlarından 5271 sayılı Kanun'un 223/2-e maddesi uyarınca ayrı ayrı beraatleri yerine yanılgılı değerlendirmeyle mahkûmiyetlerine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur.
6.Kabule göre de;
Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 14/1. maddesinin "Kamu davasına katılma üzerine, mahkûmiyete ya da hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmiş ise vekili bulunan katılan lehine tarifenin ikinci kısmın ikinci bölümünde belirlenen avukatlık ücreti sanığa yükletilir." şeklindeki hükmü karşısında, kendisini vekille temsil ettiren katılan Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı lehine, sanıklar ve suça sürüklenen çocuk aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğinin gözetilmemesi,hukuka aykırı bulunmuştur.
IV. KARAR
Gerekçe bölümünün (4), (5), (6) numaralı paragraflarında açıklanan nedenlerle katılan kurum vekili, sanıklar müdafiileri ve suça sürüklenen çocuk müdafiinin temyiz istemleri yerinde görüldüğünden Kocaeli 7. Ağır Ceza Mahkemesinin, 03.10.2023 tarihli ve 2023/282 Esas, 2023/372 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 302/2. maddesi gereği, Tebliğname’ye aykırı olarak, oy birliğiyle BOZULMASINA,
Dava dosyasının, 5271 sayılı Kanun’un 304/4. maddesi uyarınca Kocaeli 7. Ağır Ceza Mahkemesine, Yargıtay ilâmının bir örneğinin ise Sakarya Bölge Adliye Mahkemesi 1. Ceza Dairesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,09.01.2025 tarihinde karar verildi.