"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İnfaz Hakimliği
SAYISI : 2023/7555 (E), 2023/8526 (K)
SAYISI : 2023/6234 (E), 2023/6444 (K)
İNCELEME KONUSU KARAR : Hükümlünün Açık Ceza İnfaz Kurumuna gönderilmesine, Şikayetin reddine, Disiplin Cezasının Onaylanmasına
KANUN YARARINA BOZMA
YOLUNA BAŞVURAN : Adalet Bakanlığının istemi üzerine Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı
TEBLİĞNAME GÖRÜŞÜ : İlgili kararların kanun yararına bozulması
Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti yapma suçundan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 28. Ceza Dairesinin 22.02.2022 tarihli ve 2022/337 Esas, 2022/524 Karar sayılı kararı ile 7 yıl 6 ay hapis cezasına hükümlü ...'ın, bu cezasının açık ceza infaz kurumunda infazı sırasında, 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Geçici 9/5. maddesi gereğince Covid-19 iznine ayrılmasını takiben, 5275 sayılı Kanun'un 105/A ve Geçici 10/2. maddesi gereğince cezasının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına dair Bakırköy 2. İnfaz Hâkimliğinin 24.07.2023 tarihli ve 2023/6938 Esas, 2023/6935 Karar sayılı kararını müteakip, hükümlünün yasal süre içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurmadığından bahisle açık ceza infaz kurumuna iade edilmesine ilişkin İstanbul 3. İnfaz Hâkimliğinin 02.10.2023 tarihli ve 2023/7555 Esas, 2023/8526 Karar sayılı kararını takiben hükümlünün açık ceza infaz kurumuna
alınmasını müteakip 05.11.2023 tarihinde firar etmek eylemi sebebiyle 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 44/3-ı maddesi uyarınca 11 gün hücre cezası ile cezalandırılmasına dair anılan Ceza İnfaz Kurumu Disiplin Kurulu Başkanlığının 13.12.2023 tarihli ve 2023/113 sayılı kararına karşı yapılan şikayetin reddine ve hücreye koyma cezasının onanmasına ilişkin Çorlu İnfaz Hâkimliğinin 28.12.2023 tarihli ve 2023/6234 Esas, 2023/6444 Karar sayılı kararı ile ilgili olarak;
Adalet Bakanlığının, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin birinci fıkrası uyarınca, 17.01.2025 tarihli ve 94660652-105-59-26721-2024-Kyb sayılı evrakı ile kanun yararına bozma istemine istinaden düzenlenen, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 23.01.2025 tarihli ve 2025/9709 sayılı Tebliğnamesi ile dava dosyası Daireye gönderilmekle, gereği düşünüldü;
I. İSTEM
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının, 23.01.2025 tarihli ve 2025/9709 sayılı kanun yararına bozma isteminin;
"Dosyalar kapsamına göre;
1-İstanbul 3. İnfaz Hâkimliğinin 02.10.2023 tarihli ve 2023/7555 Esas, 2023/8526 Karar sayılı kararı hakkında yapılan inceleme de;
Bakırköy 2. İnfaz Hâkimliğinin 24.07.2023 tarihli kararı ile Covid-19 izninde olan hükümlü hakkında, 5275 sayılı Kanun'un Geçici 10/2. maddesi gereğince cezasının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına dair gıyabında karar verildiği, anılan kararda hükümlüye Covid-19 izninin bitim tarihi olan 31.07.2023 tarihinden itibaren beş iş günü içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurması gerektiğinin ihtar edilmesini takiben hükümlünün yasal süresi içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne başvurmadığından bahisle açık ceza infaz kurumuna iade edilmesine karar verilmiş ise de,
5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un Geçici 10. (Ek: 14/7/2023-7456/15 md.) maddesinde bulunan, ''..(1) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan hükümlüler, izin bitimini takip eden onbeş gün içinde infaz işlemlerinin devam ettiği kurumlara dönmek zorundadır. (2) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına beş yıl ve daha az süre kalan hükümlülerin talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına infaz hakimi tarafından karar verilebilir. (3) Yukarıdaki fıkralar uyarınca, izinden dönecek hükümlüler ile hakkında denetimli serbestlik kararı verilecek hükümlülere ilişkin hususlar, Adalet Bakanlığının resmî internet sitesinde duyurulur..'' şeklindeki düzenleme ile anılan Kanun'un Geçici 9/5. (Ek:14/4/2020-7242/53 md.) maddesinde bulunan, ''..Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle, açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler, 105/A maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler ve 106 ncı madde veya diğer kanunlar uyarınca denetimli serbestlik tedbirinden yararlanan hükümlüler, 31/5/2020 tarihine kadar izinli sayılır. Salgının devam etmesi hâlinde bu süre, Sağlık Bakanlığının önerisi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından her defasında iki
ayı geçmemek üzere ondokuz kez uzatılabilir. Bu fıkra uyarınca izinli sayılanlar hakkında 95 ve 97 nci madde hükümleri uygulanır..'' şeklindeki düzenleme ve Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğünün resmi internet sitesinde bulunan 17.07.2023 tarihli, ''..Haklarında ilgili infaz hâkimliğince denetimli serbestlik kararı verilen hükümlülere gönderilen SMS ve linkte belirtilen sorgulama ekranında “Sayın: İsim-Soyisim hakkınızda infaz hakimliği tarafından denetimli serbestlik kararı verilmiş olup ceza infaz kurumuna dönmeyerek 5 gün içerisinde, kimliğinizi ispata yarayan bir belge il..Denetimli Serbestlik Müdürlüğüne müracaat etmeniz gerekmektedir.” ibaresi bulunanların 5 gün içerisinde ikametinin bulunduğu yer veya SMS/sorgulama ekranında belirtilen yer denetimli serbestlik müdürlüğüne başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Kişiler, haklarında infaz hâkimliğince verilen denetimli serbestlik kararına https://vatandas.Uyap. gov.tr/main/vatandas/giris.jsp adresinden dosya sorgulama işlemi yaparak erişim sağlayabilirler.Yasal süre içerisinde denetimli serbestlik müdürlüğüne müracaat etmeyenler hakkında, açık ceza infaz kurumuna gönderilme kararı verilebilecektir..'' şeklindeki duyuru bir bütün halinde değerlendirildiğinde,
5275 sayılı Kanun'un Geçici 9/5. maddesi gereğince, Covid-19 izninde bulunan, açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler, anılan Kanun'un 105/A maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler ve anılan Kanun'un 106. madde veya diğer kanunlar uyarınca denetimli serbestlik tedbirinden yararlanan hükümlülerin anılan Kanun'un Geçici 10/1. maddesinde bulunan düzenleme uyarınca 01.08.2023-15.08.2023 tarihleri arasında infaz işlemlerinin yürütüldüğü ceza infaz kurumuna dönmek zorunda olduğu,
Ancak, 5275 sayılı Kanun'un Geçici 10/1. maddesine istisna getiren anılan Kanun'un Geçici 10/2. maddesi gereğince 31.07.2023 tarihi itibarıyla anılan Kanun'un Geçici 9/5. maddesi uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına beş yıl ve daha az süre kalan hükümlülerin talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına, infaz hakimi tarafından karar verilen hükümlülerin, infaz kurumuna dönüp dönmeyeceği, infaz hâkimliği tarafından verilen kararın tebliğ edilip edilmeyeceğinin inceleme konusunu oluşturduğu,
5275 sayılı Kanun'un 105/A-6. maddesinde bulunan, ''..Hükümlünün; a) Ceza infaz kurumundan ayrıldıktan sonra, talebinde belirttiği denetimli serbestlik müdürlüğüne beş gün içinde müracaat etmemesi..,hâlinde, denetimli serbestlik müdürlüğünün talebi üzerine, koşullu salıverilme tarihine kadar olan cezasının infazı için açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine, denetimli serbestlik müdürlüğünün bulunduğu yer infaz hâkimi tarafından karar verilir..'' şeklindeki düzenleme değerlendirildiğinde,
Bakırköy 2. İnfaz Hâkimliğinin 24.07.2023 tarihli kararı ile hükümlünün açık ceza infaz kurumunda infazı devam ediyorken denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle statü değişikliğine uğradığı, hükümlünün kendisine sorumluluk yükleyecek kararları hukuki olarak bilme hakkı olduğu, 5275 sayılı Kanun'un 105/A maddesi hükümleri uygulanarak verilen kararların hükümlülere 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümleri uyarınca tebliğ edilmesini takiben ilgili denetimli serbestlik müdürlüğüne başvuru yapmasının beklenilmesi gerektiği, anılan kararın hükümlüye usulüne uygun olarak tebliğ edilmediğinin anlaşılması karşısında, hükümlünün açık ceza infaz kurumuna iadesine karar verilemeyeceğinden yazılı şekilde karar verilmesinde,
2-Çorlu İnfaz Hâkimliğinin 28.12.2023 tarihli ve 2023/6234 Esas, 2023/6444 Karar sayılı kararı hakkında yapılan inceleme de;
a-Yukarıda anlatıldığı üzere hükümlünün açık ceza infaz kurumunda olmadığının kabulü gerekeceğinden firar eyleminini de gerçekleştirmiş sayılamayacağı cihetle, itirazın anılan sebepler yönünden kabulü yerine, yazılı şekilde reddine karar verilmesinde,
b-4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 6/3. maddesinde yer alan, “İnfaz hakimi, inceleme sonunda şikayeti yerinde görmezse reddine; yerinde görürse, yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verir.” şeklindeki düzenleme karşısında, hükümlü tarafından yapılan şikâyetin sadece reddine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, ayrıca disiplin cezasının onaylanmasına da karar verilmesinde isabet görülmemiştir."
Şeklindeki gerekçeye dayandığı anlaşılmıştır.
II. GEREKÇE
1. 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309 uncu maddesinin, (1), (2) ve (3) üncü fıkraları;
(1) Hâkim veya mahkeme tarafından verilen ve istinaf veya temyiz incelemesinden geçmeksizin kesinleşen karar veya hükümde hukuka aykırılık bulunduğunu öğrenen Adalet Bakanlığı, o karar veya hükmün Yargıtayca bozulması istemini, yasal nedenlerini belirterek Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına yazılı olarak bildirir.
(2) Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı, bu nedenleri aynen yazarak karar veya hükmün bozulması istemini içeren yazısını Yargıtayın ilgili ceza dairesine verir.
(3) Yargıtayın ceza dairesi ileri sürülen nedenleri yerinde görürse, karar veya hükmü kanun yararına bozar.
2. 7242 sayılı Kanun’un 53 üncü maddesi ile 5275 sayılı Kanun’a eklenen geçici 9 uncu maddesinin beşinci fıkrası;
(5) Covid-19 salgın hastalığının ülkemizde görülmüş olması sebebiyle, açık ceza infaz kurumlarında bulunanlar ile kapalı ceza infaz kurumunda bulunup da açık ceza infaz kurumlarına ayrılmaya hak kazanan hükümlüler, 105/A maddesi kapsamında denetimli serbestlik tedbiri uygulanarak cezasının infazına karar verilen hükümlüler ve 106 ncı madde veya diğer kanunlar uyarınca denetimli serbestlik tedbirinden yararlanan hükümlüler, 31/5/2020 tarihine kadar izinli sayılır. Salgının devam etmesi hâlinde bu süre, Sağlık Bakanlığının önerisi üzerine Adalet Bakanlığı tarafından her defasında iki ayı geçmemek üzere ondokuz kez uzatılabilir. Bu fıkra uyarınca izinli sayılanlar hakkında 95 ve 97 nci madde hükümleri uygulanır.
3. 7456 sayılı Kanun’un 15 inci maddesi ile 5275 sayılı Kanun’a eklenen geçici 10 uncu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkraları;
(1) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan hükümlüler, izin bitimini takip eden onbeş gün içinde infaz işlemlerinin devam ettiği kurumlara dönmek zorundadır.
(2) 31/7/2023 tarihi itibarıyla geçici 9 uncu maddenin beşinci fıkrası uyarınca Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle izinde bulunan ve ilgili mevzuat uyarınca cezalarının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına beş yıl ve daha az süre kalan hükümlülerin talebi aranmaksızın, cezalarının koşullu salıverilme tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına infaz hakimi tarafından karar verilebilir.
(3) Yukarıdaki fıkralar uyarınca, izinden dönecek hükümlüler ile hakkında denetimli serbestlik kararı verilecek hükümlülere ilişkin hususlar, Adalet Bakanlığının resmî internet sitesinde duyurulur.
Şeklinde düzenlenmiştir.
4. Hükümlünün 7 yıl 6 ay hapis cezasının infazı amacıyla Cumhuriyet Savcılığınca düzenlenen 25.10.2022 tarihli ve 2022/7-29759 sayılı müddetnameye göre, hükümlünün 18.10.2022 tarihinde cezasını infaz etmek üzere ceza infaz kurumuna alındığı, 5275 sayılı Kanun'un Geçici 9 ncu maddesi gereğince Covid-19 iznine çıkartıldığı, şartla tahliye tarihi 06.01.2027 olan hükümlü hakkında izinde bulunduğu sırada İnfaz Hakimliğinin 24.07.2023 tarihli ve 2023/6938 Esas, 2023/6935 Karar sayılı kararı ile 5275 sayılı Kanun'un 105/A maddesi uyarınca kalan cezasının şartla tahliye tarihine kadar olan kısmının denetimli serbestlik uygulanarak infazına karar verildiği anlaşılmaktadır.
5. İnfaz Hakimliğince şartla tahliye tarihine kadar olan cezasının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infaz edilmesine karar verilen hükümlünün, izin bitim tarihinde infaz işlemlerinin devam ettiği infaz kurumuna dönme zorunluluğu olduğunu ve dönmediği kabul edilerek hakkında verilen denetimli serbestlik kararının kaldırılarak açık ceza infaz kurumuna gönderilmesine karar verilmiş ise de, hükümlünün yokluğunda şartla tahliye tarihine kadar olan cezasının denetimli serbestlik tedbiri uygulanmak suretiyle infazına dair İnfaz Hakimliğince 24.07.2023 tarihinde karar verildiği anlaşılmakla, denetimli serbestlik kararının hükümlüye usulüne uygun şekilde tebliğ edilip edilmediği, edildi ise hangi tarihte tebliğ edildiği, hükümlünün UYAP sisteminde kayıtlı GSM numarasına cezasının infaz durumu ile ilgili SMS gönderilip gönderilmediği, gönderildi ise hangi tarihte gönderildiği araştırılmaksızın eksik inceleme sonucu verilen İnfaz hakimliği kararı Kanun'a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi açıklanan bu sebeple yerinde görülmüştür.
6.Hükümlünün Açık Ceza İnfaz Kurumunda cezasının infazına başlandıktan sonra 05.11.2023 tarihinde firar ettiği ve aynı gün firar tutanağı düzenlendiği anlaşılmakla, ceza infaz kurumunda bulunan hükümlünün ceza infaz kurumunda olmadığının kabulü yönündeki değerlendirmenin yerinde olmadığı ancak hükümlü hakkında 7242 sayılı Kanun’un 27 nci maddesi ile değişik 5275 sayılı Kanun’un 47 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre firar eyleminin öğrenildiği tarihten itibaren en geç 5 gün içerisinde kurum en üst amiri tarafından atanan bir görevli tarafından soruşturmaya başlanması, hükümlünün firar eylemi ile ilgili olarak tüm bilgi ve belgelerin toplanması, varsa alınması gereken ifadelerin alınması, hükümlünün savunması alınmadan disiplin cezasının verilmesi mümkün olmadığından, hazırlanan disiplin soruşturması raporunun Disiplin Kurulu Başkanlığına sunulması, Disiplin Kurulu Başkanlığının da yasa gereği hükümlünün savunması alınmadan disiplin cezası verilemeyeceğinden, hükümlü yakalandığında disiplin soruşturmasının 7242 sayılı Kanun’un 27 nci maddesi ile değişik 5275 sayılı Kanun’un 47 nci maddesinin üçüncü fıkrasında öngörülen 15 günlük süre içinde tamamlanması için dosyanın soruşturmacıya gönderilmesi ve sanığın hukuki durumunun savunması alındıktan sonra
değerlendirilmesi yönünde bir karar alması, hükümlü yakalandığında dosyanın görevlendirilen soruşturmacıya gönderilmesi, yasada öngörülen süre içerisinde hükümlüye yazılı yada sözlü olarak savunma yapma hakkı tanınması, eylemin ve soruşturmanın niteliğine göre soruşturmanın yasal süresinde bitirilememe durumu ortaya çıktığında İnfaz hakimliğinden soruşturma süresinin yedi güne kadar uzatılması talebinde bulunulup ek süre alınmak suretiyle disiplin soruşturmasının tamamlanması gerekirken, hükümlünün firar ettiği 05.11.2023 tarihinde derhal ve en geç beş gün içerisinde disiplin soruşturmasına başlanması gerekirken yakalandığı 30.11.2023 tarihinde muhakkik atanmak suretiyle disiplin soruşturmasına başlandığı anlaşılmakla, kanunda öngörülen emredici ve hak düşürücü geçtikten sonra başlatılan disiplin soruşturması sonucunda verilen disiplin cezasının usul ve yasaya aykırı olduğu anlaşılmakla, şikayetin kabulü yerine reddine dair İnfaz Hakimliğince verilen karar Kanun’a aykırı olduğu gibi 4675 sayılı İnfaz Hakimliği Kanunu’nun 6/3. maddesinde yer alan, “İnfaz hakimi, inceleme sonunda şikayeti yerinde görmezse reddine; yerinde görürse, yapılan işlemin iptaline ya da faaliyetin durdurulmasına veya ertelenmesine karar verir.” şeklindeki düzenleme karşısında, hükümlü tarafından yapılan şikâyetin sadece reddine karar verilmesi ile yetinilmesi gerekirken, ayrıca disiplin cezasının onaylanmasına da karar verilmesi Kanun'a aykırı olup, kanun yararına bozma talebi açıklanan bu nedenle yerinde görülmüştür.
III. KARAR
1. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma isteminin KABULÜNE,
2. İstanbul 3. İnfaz Hâkimliğinin 02.10.2023 tarihli ve 2023/7555 Esas, 2023/8526 Karar sayılı kararı ile Çorlu İnfaz Hâkimliğinin 28.12.2023 tarihli ve 2023/6234 Esas, 2023/6444 Karar sayılı kararının 5271 sayılı Kanun’un 309 uncu maddesinin üçüncü fıkrası gereği, oy birliğiyle KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının, Mahkemesine gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİİNE,
25.04.2025 tarihinde karar verildi.