"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
Taraflar arasında görülen kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, davanın reddine ilişkin karar, süresi içinde davacı tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı ..., çekişmeli 117 ada 35, 42, 43 ve 45 parseller ile 120 ada 6, 44 ve 45 parsel sayılı taşınmazlar üzerinde kendisinin de hak sahibi olduğu iddiasıyla dava açmış, 22.06.2016 havale tarihli dilekçe ile davadan vazgeçtiğine dair dilekçe sunmuştur.
II. CEVAP
Davalılar, davacının çekişmeli taşınmazlar üzerinde herhangi bir hakkının kalmadığını belirterek davanın reddini savunmuşlardır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23.06.2016 tarihli ve 2014/90 Esas, 2016/134 Karar sayılı kararıyla, davacı ...’ın 22.06.2016 tarihli dilekçesi doğrultusunda davanın vazgeçme nedeniyle reddine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Temyiz Nedenleri
Davacı ... temyiz dilekçesinde, davadan vazgeçme iradesinin bulunmadığını, kendisinin vekilini azletmek amacıyla sunduğu beyan dilekçesinin Mahkemece vazgeçme olarak değerlendirildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
3. Gerekçe
3.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dava, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
3.2. İlgili Hukuk
3.2.1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 26/1. maddesi, “Hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Duruma göre, talep sonucundan daha azına karar verebilir.”
3.2.2. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 311. maddesi, “Feragat ve kabul, kesin hüküm gibi hukuki sonuç doğurur. İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir.”
3.2.3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 163 ve 164. maddeleri, “Yargılama sırasında, davaya ilişkin bir ön sorun ortaya çıkarsa, ilgili taraf, bunu dilekçe vermek suretiyle yahut duruşma sırasında sözlü olarak ileri sürebilir. Hâkim, taraflardan birinin ileri sürdüğü ön sorunu incelemeye değer bulursa, belirleyeceği süre içinde, varsa delilleriyle birlikte cevabını bildirmesi için diğer tarafa tefhim veya tebliğ eder. Ön sorun hakkında iki taraf arasında uyuşmazlık varsa, hâkim gerekirse tarafları davet edip dinledikten sonra kararını verir. Hâkim, ön sorun hakkındaki kararını taraflara tefhim veya tebliğ eder.” hükümlerini içermektedir.
3.2.4. Bkz. İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 10/04/1992 tarihli ve 1991/7 Esas - 1992/4 Karar sayılı kararı
4. Değerlendirme
4.1. Mahkemece, vazgeçme nedeniyle davanın reddine karar verilmiş ise de; varılan sonuç dosya kapsamına uygun düşmemektedir.
4.2. Şöyle ki; davacı ... 22.06.2016 tarihli imzalı dilekçesinde davadan vazgeçtiğini belirtmişse de, aynı gün içinde sunduğu diğer beyan dilekçesinde ise davayı kendisinin takip etmek istediğini belirterek vekilini azil beyanını ortaya koymuş, temyiz dilekçesinde de feragatin gerçek iradesini yansıtmadığını, Mahkemece beyanının yanlış nitelendirildiğini belirterek, davanın feragat nedeniyle reddine ilişkin kararın bozulmasını istemiştir. Mahkemece iki ayrı dilekçenin içerik itibariyle çeliştiği gözetilerek davacının gerçek iradesi tespit edilmeden eksik incelemeyle karar verilmesi hatalıdır.
4.3. Hal böyle olunca, HMK'nın 311. maddesinin "İrade bozukluğu hâllerinde, feragat ve kabulün iptali istenebilir." şeklindeki ikinci cümlesi gözetilerek, davacı ...’nın feragate yönelik beyanı yönünden irade bozukluğu bulunup bulunmadığının 6100 sayılı Kanun'un 163. maddesi gereğince ön sorun (hadise) şeklinde incelenmesi ve sonucuna göre bir karar verilebilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi isabetsizdir.
V. SONUÇ
Açıklanan nedenlerle; davacının temyiz itirazları yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, alınan peşin harcın yatırana geri verilmesine, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 24/10/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.