"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin davada bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne dair verilen karar süresi içerisinde davalı ... vekili, davalı ... vasisi ... ile davalılar ... ve arkadaşları tarafından temyiz edilmekle, temyiz dilekçelerinin ayrı ayrı kabulüne karar verilerek, dosya incelendi gereği düşünüldü
I. DAVA
Kadastro sonucu İnegöl ilçesi Güneykestane köyü çalışma alanında bulunan 101 ada 23, 32 ve 34 parsel sayılı 26.278.97, 6.010,95 ve 13.681,38 metrekare yüzölçümündeki taşınmazlardan, 101 ada 23 parsel vergi kaydı, satın alma, irsen intikal, ifraz ve taksim nedenleriyle ... adına; 32 parsel aynı nedenlerle ... adına ve 34 parsel sayılı taşınmaz yine aynı nedenlerle ölü olduğu beyanlar hanesinde gösterilerek ... adına tespit ve tescil edilmiştir. Davacılar, irsen intikal, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, miras payları oranında tapu iptal ve tescili istemiyle dava açmışlardır.
II. CEVAP
Davalılar, taşınmazların tespit tutanaklarında yazılı olduğu üzere kadastro öncesinde ve sonrasında taşınmazlarda zilyet olduklarını, davacıların çekişmeli taşınmazlar ile ilgilerinin bulunmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 02.13.2016 tarih, 2016/536 Esas, 2016/303 Karar sayılı kararı ile; çekişmeli taşınmazların davacıların zilyetliği ve tasarrufunda olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne ve çekişmeli 101 ada 23 parsel sayılı taşınmazın yapılan keşif sonucu fen bilirkişileri ... tarafından düzenlenen 22.05.2012 tarihli bilirkişi raporundaki krokide (A) harfi ile gösterilen 7.504,67 metrekarelik bölümün davalı ...'ye ait olan tapu kaydının iptaline ve bu bölüm dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle; çekişmeli 101 ada 32 parsel sayılı taşınmazın aynı bilirkişi raporundaki krokide (B) harfi ile gösterilen 5.330,13 metrekarelik bölümünün davalı ... adına kayıtlı tapusunun iptaline bu bölüm dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle; çekişmeli 101 ada 34 parsel sayılı taşınmazın aynı bilirkişi raporundaki
krokide (B) harfi ile gösterilen 8.506,32 metrekare ile (C) harfi ile gösterilen 1.820,12 metrekarelik bölümlerine ait davalıların murisi adına kayıtlı olan tapunun iptaline ve dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numaraları verilmek suretiyle dosyada mevcut İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/164 Esas, 2010/180 Karar ve 2012/412 Esas, 2012/429 Karar sayılı veraset ilamlarına göre davacılar ... ... mirasçıları adına tapuya tescillerine karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
Yukarıda belirtilen karara karşı süresi içinde davalı ... vekili, davalı ... vasisi ... ile davalılar ... ve arkadaşları tarafından temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Mahkemenin kararı Yargıtay (Kapatılan) 16. Hukuk Dairesinin 07.09.2019 tarih ve 2016/10409 Esas, 2019/5274 Karar sayılı kararıyla; “6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun "hükmün kapsamı" başlığını taşıyan 297. maddesinin (b) bendinde tarafların ve davaya katılanların kimlikleri ile T.C. kimlik numarası, varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad soyadları ile adreslerinin de kararda yer alması gerektiği düzenlenmiştir. Ne var ki, gerekçeli karar başlığında davalı ... ... gösterilmemiştir. Hal böyle olunca, oluşturulan hükmün 6100 sayılı HMK'nın 297. maddesine aykırı olduğu’’ gerekçesiyle bozulmuştur.
3. Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 10.11.2020 tarihli ve 2019/1331 Esas, 2020/1324 Karar sayılı kararıyla; bozma ilamında belirtilen gerekçe benimsenmek suretiyle, iddianın konusu çekişmeli taşınmaz bölümlerinin davacı yanların zilyetlik ve tasarrufunda bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne ve çekişmeli 101 ada 23 parsel sayılı taşınmazın yapılan keşif sonucu fen bilirkişileri ... tarafından düzenlenen 22.05.2012 tarihli bilirkişi raporundaki krokide (A) harfi ile gösterilen 7.504,67 metrekarelik bölümün davalı ...'ye ait olan tapu kaydının iptaline ve bu bölümün dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle; çekişmeli 101 ada 32 parsel sayılı taşınmazın aynı bilirkişi raporundaki krokide (B) harfi ile gösterilen 5.330,13 metrekarelik bölümünün davalı ... adına kayıtlı tapusunun iptaline bu bölümün dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numarası verilmek suretiyle; çekişmeli 101 ada 34 parsel sayılı taşınmazın aynı bilirkişi raporundaki krokide (B) harfi ile gösterilen 8.506,32 metrekare ile (C) harfi ile gösterilen 1.820,12 metrekarelik bölümlerine ait davalıların murisi adına kayıtlı olan tapunun iptaline ve dava konusu taşınmazdan ifraz edilerek aynı ada son parsel numaraları verilmek suretiyle dosyada mevcut İnegöl Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/164 Esas, 2010/180 Karar ve 2012/412 Esas, 2012/429 Karar sayılı veraset ilamlarına göre davacılar ... ... mirasçıları adına tapuya tescillerine karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası Mahkeme Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı süresi içinde davalı ... vekili, davalı ... vasisi ... ile davalılar ... ve arkadaşları tarafından temyiz edilmiştir.
5. Temyiz Nedenleri
5.1 Davalı ... vekili, müvekkili hazır olmadan keşif yapıldığını, böylelikle savunma hakkının kısıtlandığı, öte yandan çekişmeli taşınmaza ilişkin olarak Kadastro Mahkemesinde yapılan yargılama sırasında alınan beyanlar ile eldeki uyuşmazlığın çözümü için yapılan keşif sırasında alınan beyanlar arasında çelişki oluştuğunu, mahalli bilirkişiler ile davalılar arasında oluşan husumetin Mahkeme tarafından dikkate alınmadığını, yargılama sürecinde ileri sürülen itirazlar değerlendirilerek yeniden keşif yapılmadan karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını talep etmiştir.
5.2 Davalı ... vasisi ... ile davalılar ... ve arkadaşları, davacı tarafın tanık deliline dayanmasına açıkça muvafakat etmedikleri halde tanık dinlenmek suretiyle hüküm kurulduğunu, eldeki davanın makul süreden sonra açıldığını, aynı taşınmaz hakkında Kadastro Mahkemesinde yapılan yargılama sırasında alınan beyanlar ile eldeki uyuşmazlığın çözümü için yapılan keşif sırasında alınan beyanlar arasında çelişki oluştuğunu bu nedenle dinlenen kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulduğunu, ancak bu hususun nazara alınmadığını, daha evvel kolluk makamları ve cezai soruşturma sırasında toplanan deliller göz önüne alınmadan sonuca gidildiğini, delillerin takdirinde hataya düşüldüğünü belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, kadastro öncesi nedene dayalı tapu iptali ve tescil isteğinden ibarettir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 713/1. maddesi, ‘’Tapu kütüğünde kayıtlı olmayan bir taşınmazı davasız ve aralıksız olarak yirmi yıl süreyle ve malik sıfatıyla zilyetliğinde bulunduran kişi, o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir. ‘’
6.2.2. 3402 sayılı Kadastro Kanunu’nun 14. maddesi, ‘’ Tapuda kayıtlı olmayan ve aynı çalışma alanı içinde bulunan ve toplam yüzölçümü sulu toprakta 40, kuru toprakta 100 dönüme kadar olan (40 ve 100 dönüm dahil) bir veya birden fazla taşınmaz mal, çekişmesiz ve aralıksız en az yirmi yıldan beri malik sıfatıyla zilyetliğini belgelerle veya bilirkişi veyahut tanık beyanlarıyla ispat eden zilyedi adına tespit edilir. ‘’ hükümü içermektedir.
6.3. Değerlendirme
6.3.1 Kadastro sonucu İnegöl ilçesi Güneykestane köyü çalışma alanında bulunan dava konusu taşınmazlardan, 101 ada 23 parsel vergi kaydı, satın alma, irsen intikal, ifraz ve taksim nedenleriyle ... adına; 32 parsel aynı nedenlerle ... adına ve 34 parsel sayılı taşınmaz yine aynı nedenlerle ölü olduğu beyanlar hanesinde gösterilerek ... adına tespit ve tescil edilmiştir.
6.3.2 Davacılar, irsen intikal, satın alma ve kazandırıcı zamanaşımı zilyetliğine dayanarak, taşınmazların çekişmeli bölümlerine yönelik tapu iptali ve miras payları oranında tescili istemiyle dava açmış, davalılar ise çekişmeli taşınmazların tespit tutanaklarında yazılı olduğu haliyle kadastrodan önce ve sonrasında zilyet olduklarını davacıların çekişmeli taşınmazlar ile ilgilerinin bulunmadığını belirterek, davanın reddini savunmuştur.
6.3.3 Mahkemece, çekişmeli taşınmaz bölümlerinin murislerinden intikalle davacıların tasarrufunda bulunduğu gerekçesiyle yazılı şekilde davanın kabulüne hükmedilmiş ise de, yapılan araştırma ve incelemenin hüküm kurmak için yeterli olduğu söylenemez. Evvela çekişmeli taşınmazlara ve komşu taşınmazlara revizyon gören vergi kayıtları getirtilmediği için keşifte usulüne uygun şekilde uygulanmamıştır. Oysa ki çekişmeli taşınmazların kadastro tespitlerinin vergi kayıtlarına dayalı olarak yapıldığı görülmektedir. Öte yandan çekişmeli bölümler üzerinde sürdürülen zilyetliğin kim tarafından hangi tarihten beri ve hangi dayanakla sürdürüldüğü ve zilyetliğin intikali hususunda keşifte dinlenen yerel bilirkişi ve tanık beyanları son derece soyut olduğu gibi, dinlenen kişilerin birbirine komşu olan taşınmazların tamamı hakkında bilgi sahibi olmadıkları, bu anlamda yöreyi iyi bilmedikleri anlaşılmaktadır. Eksik inceleme ve araştırma ile karar verilemez.
6.3.4 O halde sağlıklı bir sonuca ulaşabilmek için öncelikle; çekişmeli ve komşu taşınmazların tespitine esas alınan vergi kayıtları getirtilmeli, bu kayıtlara ulaşılabilmesi için gerektiğinde kayıtlar üzerinde bilirkişi incelemesi yaptırılmalı, dosya ikmal edildikten sonra mahallinde ; yaşlı, tarafsız, yöreyi iyi bilen, davada yararı bulunmayan ve taraflar ile arasında husumeti olmayan şahıslar arasından seçilecek yerel bilirkişilerle; aynı yönteme göre tespit edilecek taraf tanıkları ve fen bilirkişisi huzuruyla keşif icra edilmelidir. Taşınmazın başında icra edilecek keşif sırasında dinlenecek yerel bilirkişi ve taraf tanıklarından taşınmazın geçmişte ne durumda bulunduğu, kime ait olduğu, kimden nasıl intikal ettiği, kim tarafından ne zamandan beri ne suretle kullanıldığı, davacının murisine ait olup olmadığı etraflıca sorulup maddi olaylara dayalı olarak açıklattırılmalı, beyanlar arasında hasıl olacak çelişki gerekirse yüzleştirme yapılarak giderilmeli, çekişmeli ve komşu taşınmazların tespitlerine esas alınan vergi kayıtları usulüne göre mahalline uygulanmalı, fen bilirkişisinden keşfi izlemeye yeterli ve ayrıntılı, uygulanan vergi kayıtlarının kapsamını gösteren krokili rapor alınmalı, bilirkişi ve tanık sözleri komşu parsel tutanak ve dayanaklarıyla denetlenmeli, vergi kayıtlarının zilyetlik ile birleşmesi durumunda iktisaba muktedir olduğu düşünülmeli, bundan sonra toplanmış ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilmek suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir.
V. SONUÇ:
Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ... vekili davalı ... vasisi ... ve davalılar ... ve arkadaşlarının temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasa'nın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK.'un 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, alınan peşin harcın yatıranlara iadesine, 10.05.2022 tarihinde kesin olmak üzere oy birliği ile karar verildi.