"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen tapu iptali ve tescil davasında bozma kararına uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne ilişkin verilen karar, süresi içinde davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı, mirasbırakanlar... ve ...un maliki oldukları 1857 ada 4, 1393 ada 3 ve 4, 2382 ada 1 ve 2, 2423 ada 9, 1510 ada 1 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar ile 152 ada 21, 24 ve 26 nolu parsellerdeki bağımsız bölümleri davalılara satış suretiyle temlik ettiklerini, yapılan işlemlerin mirasçıdan mal kaçırma amaçlı bedelsiz ve muvazaalı olduğunu ileri sürerek, miras payları oranında tapu iptal ve tescile karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalılar, çekişme konusu 152 ada 21, 24 ve 26 nolu parseller bakımından davayı kabul ettiklerini, 1510 ada 1 ve 3 no.lu parsellerin murisler ile bir bağlantısının bulunmadığını, üçüncü kişilerden satın aldıklarını, diğer parseller yönünden ise kök murisin borcunu ödediklerini, intikalden sonra mirasçıları tarafından tapuda kendilerine temlik yapıldığını belirtip davanın reddini savunmuşlardır.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 06/11/2013 tarihli ve 2012/528 E. 2013/518 K. sayılı kararıyla; 152 ada 24 parsel üzerinde bulunan 1, 2 ve 3 numaralı bağımsız bölümlerin davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline, 152 ada 26 parsel üzerinde bulunan 1, 2 ve 3 numaralı bağımsız bölümlerin davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline, 152 ada 21 parsel üzerinde bulunan 1, 2 ve 3 numaralı bağımsız bölülerin davalı ... adına olan tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline, diğer parseller yönünden açılan davanın reddine dair karar Dairemizin 08/10/2015 tarihli ve 2014/2352 E., 2015/11572 K. sayılı ilamı ile “.. 1510 ada 1 ve 3 parsel sayılı taşınmazların mirasbırakanlar ile bir bağlantısının bulunmadığı, üçüncü kişilerden davalıların satın alma suretiyle edindikleri gözetildiğinde bu parseller bakımından davanın reddine karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur. Davacının bu yöne değinen temyiz itirazları yerinde görülmediğinden reddine. … Yapılan araştırma ve uygulama sonucu çekişme konusu 1857 ada 4, 1393 ada 3 ve 4, 2382 ada 1 ve 2 ve 2423 ada 9 parsel sayılı taşınmazların resmi akitte gösterilen değeri ile o tarihteki gerçek değerleri arasında açık nispetsizlik bulunduğu, muris ...un varlıklı bir insan olup mal satma ihtiyacının olmadığı, ayrıca akit tarihinde davalıların yaşlarının küçük olduğu, alım güçlerinin bulunmadığı dosya kapsamıyla sabittir. O halde; belirlenen bu olgular, yukarıda açıklanan ilkelerle birlikte değerlendirildiğinde anılan taşınmazlardaki payların mirasbırakan tarafından davalılara temlikinin bedelsiz, muvazaalı ve mirasçıdan mal kaçırma amaçlı olduğu sonucuna varılmaktadır. Hâl böyle olunca; 1857 ada 4, 1393 ada 3 ve 4, 2382 ada 1 ve 2 ve 2423 ada 9 parsel sayılı taşınmazlarda muris... tarafından davalılara temlik edilen payları belirlenerek, o paylar üzerinden davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru değildir.” gerekçesiyle bozulmuş, Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen 05/02/2017 tarihli ve 2016/433 E., 2017/239 K. sayılı kararla bozma ilamı ile kesinleşen taşınmazlar yönünden karar verilmesine yer olmadığına, diğer taşınmazlar yönünden davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
1.Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Bozma Kararı
Dairemizin 17/04/2019 tarihli ve 2017/4161 E., 2019/2704 K. sayılı ilamıyla “Somut olayda, 1857 ada 4 parsel sayılı taşınmazda B blok 58 nolu bağımsız bölümün 25.06.2015 tarihli kat irtifakı tesisi ile 5/48’er payının davalılar adına tescil edildiği, güncel tapu kaydından ise 27.06.2018 tarihi itibari ile dava dışı kişi adına kayıtlı olduğu anlaşılmakla, anılan bağımsız bölümün tedavüllü tapu kaydı da getirtilerek yargılama aşamasında dava dışı 3. kişiye temliki nedeniyle 6100 sayılı HMK'nın 125. maddesi hükmü uyarınca, davacı tarafa seçimlik hakkı hatırlatılarak davayı ne şekilde sürdüreceğinin sorulması ve bu yöndeki usulü eksiklik giderildikten sonra işin esası bakımından bir karar verilmesi gerektiği açıktır.
Öte yandan, çekişme konusu 1857 ada 4 parsel sayılı taşınmazın kat karşılığı inşaat sözleşmesi getirtilmeksizin hangi bağımsız bölümlerin davalılara isabet ettiği saptanmadan tüm bağımsız bölümleri kapsar şekilde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Hal böyle olunca, çekişme konusu 2423 ada 9 parsel sayılı taşınmazda davalı ... adına kayıtlı 1 ve 23 nolu bağımsız bölümdeki 8/10 payın, davalı ... adına kayıtlı 5 ve 6 nolu bağımsız bölümdeki 8/10 payın, davalı ... adına kayıtlı 7 ve 8 nolu bağımsız bölümdeki 8/10 payın dava tarihinden önce ölen mirasçı Cemile’nin payını da kapsar şekilde davanın kabulüne (mirasbırakan...’tan intikal eden payın ¼ olduğu da gözetilmek suretiyle), diğer bağımsız bölümler yönünden davanın reddine, çekişme konusu 1857 ada 4 parsel sayılı taşınmazın kat karşılığı inşaat sözleşmesi getirtilerek davalılara isabet eden bağımsız bölümler yönünden davanın kabulüne (mirasbırakan...’tan intikal eden payın ¼ olduğu da gözetilmek suretiyle), diğer bağımsız bölümler yönünden davanın reddine, çekişme konusu 1393 ada 3 ve 4, 2382 ada 1 ve 2 parsel sayılı taşınmazlar yönünden dava tarihinden önce ölen mirasçı Cemile’nin payını da kapsar şekilde davanın kabulüne (mirasbırakan...’tan intikal eden payın ¼ olduğu da gözetilmek suretiyle), çekişme konusu 1857 ada 4 parseldeki B blok 58 nolu bağımsız bölüm yönünden kat karşılığı inşaat sözleşmesindeki anlaşma da gözetilmek suretiyle yukarıda belirtildiği şekilde HMK'nın 125. maddesi uyarınca işlem yapıldıktan sonra bir karar verilmesi gerekirken değinilen hususlar gözardı edilerek yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir.” gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
3. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen karar
İlk Derece Mahkemesinin 03/06/2021 tarihli ve 2019/228 E., 2021/159 K. sayılı kararıyla; taşınmazların satış bedelleri ile gerçek değerleri arasında nispetsizlik bulunduğu, mirasbırakan...’un mal satmaya ihtiyacının olmadığı, akit tarihinde davalıların yaşının küçük olduğu, alım gücünün bulunmadığı, mirasbırakana bedel ödenmediği, işlemin muvazaalı olduğunun bozma ilamı ile de kesinleştiği, dava tarihinde arsa olan taşınmazların yerine davalılara kat karşılığı inşaat sözleşmesi ile intikal eden bağımsız bölümlerin geçeceği gerekçesiyle çekişmeli 152 ada, 21, 24, 26 ve 1510 ada 1 ve 3 parsel sayılı taşınmazlar yönünden yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına; davanın 2423 ada 9 parsel, 1857 ada 4 parsel, 1393 ada 3 ve 4 parsel, 2382 ada 1 ve 2 parsel sayılı taşınmazlar yönünden kabulü ile 2423 ada 9 parsel sayılı taşınmazdaki 1, 23, 5, 6, 7, 8 numaralı ve 1857 ada 4 parsel sayılı taşınmazdaki A Blok 1, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 25, 29, 34, 35, B Blok 4, 5, 17,18, 20, 24, 27, 52, 55 numaralı bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline, diğer bağımsız bölümler yönünden davanın reddine, 1393 ada 3 ve 4 parsel ile 2382 ada 1 ve 2 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile miras payı oranında davacı adına tesciline karar verilmiştir.
4. Bozma Sonrası İlk Derece Mahkemesi Kararına Karşı Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
5. Temyiz Nedenleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; taşınmazların mirasbırakanın borçları ödenmek suretiyle satın alındığını, bu hususun tapu ve tanık beyanlarıyla sabit olduğunu, mirasbırakanın satma ihtiyacının bulunduğunun icra şerhi ile ortaya konulduğunu, temlik dışı taşınmazların bulunduğunu, mal kaçmayı gerektirir bir durumun olmadığını, davalı ...’in yaşı küçükse de diğer kardeşlerin kendisini ayrı tutmadığını belirterek, kararın bozulmasını talep etmiştir.
6. Gerekçe
6.1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, satış sözleşmesinden kaynaklanan muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir.
6.2. İlgili Hukuk
6.2.1. 01.04.1974 tarihli 1/2 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında; görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanunu'nun 706., Türk Borçlar Kanunu'nun 237. ve Tapu Kanunu'nun 26. Maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebileceği belirtilmiştir.
6.3. Değerlendirme
Dosya içeriğine, toplanan delillere, hükmün dayanağı olan ve kararın (IV/6.2.) no.lu paragrafında açıklanan yasal ve hukuksal gerekçeye, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle davaya konu 1393 ada 3 ve 4 parsel sayılı taşınmazların imar uygulaması nedeniyle 2813 ada 2 ve 2814 ada 1 parsel sayılarını almış olmasına göre hükmüne uyulan (IV/2) no.lu paragraftaki bozma kararında gösterildiği şekilde işlem yapılarak (IV/3.) no.lu paragrafta gösterilen gerekçe ile yazılı şekilde karar verilmiş olmasında bir isabetsizlik yoktur.
VI. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle; davalılar vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, ayrıntısı aşağıda yazılı 11.082,46 TL bakiye onama harcının temyiz edenlerden alınmasına, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere 09/02/2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.